Het beloofde een spetterende bijeenkomst te worden, het Grote Utrechtse Studentenstad-debat met politici van links tot rechts. De discussieonderwerpen spraken tot de verbeelding: huisvesting, werkgelegenheid en de binding van de student met de stad. Maar echt vuurwerk werd niet ontstoken.
De aftrap werd gegeven door Geri Bonhof, voorzitter van het college van bestuur van de HU. Zij zei dat het woord 'student' en 'kennisinstelling' nauwelijks voorkwam bij de gemeente en dat door stevig lobbywerk er de laatste jaren meer aandacht is gekomen voor studenten en De Uithof. 'Maar er zouden meer winkels, horeca en andere voorzieningen moeten komen om de leefbaarheid te verbeteren', betoogde ze. 'Er kan wel wat meer gedaan worden voor studenten en de binding met de stad.' Het was een voorzet die moest worden ingekopt door de aanwezige politiek partijen. De avond was georganiseerd door Studium Generale en Trajectum van de HU en studentenorganisaties VIDIUS Studentenunie en de Federatie Utrechtse Gezelligheidsverenigingen (FUG).
De karakteristieke zaal van het Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK), aan de voet van de Dom, stroomde maandagavond 17 maart al snel vol. Rondom hingen veelkleurige affiches van politieke partijen en aan enkele statafels posteerden zich lijsttrekkers en andere kandidaten – veelal oud-studenten – voor de gemeenteraad. Een team van journalistiekstudenten filmde voor de livestream zodat het verkiezingsdebat ook door de buitenwacht te volgen was. Debatleider John Driedonks, docent aan de School voor Journalistiek, legde de politici het vuur aan de schenen en liet ze niet wegkomen met de verkiezingsretoriek.
Extra studentenwoningen
Maar de stelling dat vierduizend extra studentenwoningen te weinig is om het kamertekort op te lossen, bleek niet controversieel genoeg voor een spetterende discussie. De huidige partijen die het college van B&W vormen (GroenLinks, PvdA en D66), hebben zich aan dit aantal gecommitteerd en wijken daar niet van af. Oppositiepartijen zijn realistisch en poken dit vuurtje niet op door absurde hogere eisen te stellen. Maarten van Ooijen, lijsttrekker van de ChristenUnie, zou er wel meer willen, maar erkende dat het zittende college wat betreft de bouw van studentenwoningen 'op stoom' begint te komen. Ook de nummer 1 bij de SP, Nicole van Gemert, vindt een ruimer aantal 'niet haalbaar'.
De noodzaak van meer huisvesting voor studenten werd door niemand betwist. 'Je gaat niet voor een zaal met studenten staan en zeggen dat er niet meer woningen voor hen moet komen', verzuchtte Matthijs Buijs, nummer 5 op de lijst bij het CDA. En in het verlengde hiervan werd ook de wens gedeeld om voor starters op de woningmarkt goede huisvesting te creëren, zo bleek. Dus ging het vooral over zaken als het ombouwen van kantoren tot jongerenhuisvesting, meer woningen in De Uithof, de mogelijkheid uit te wijken naar Zeist (daar is geen wachtlijst), flexibele bestemmingsplannen en het afschaffen van de omzetvergunning voor huiseigenaren die kamers willen verhuren. In die nuances ontstond af en toe een begin van een debat, maar echt spannend werd het niet.
Startersbeurs
Dat werd het – politiek gezien – wel toen bij het thema 'werkloosheid' de zogenaamde Startersbeurs ter tafel kwam. Afgestudeerden kunnen een beurs krijgen van enkele hondenden euro's per maand om een periode werkervaring op te doen. De coalitiepartijen GroenLinks, PvdA en D66 zijn hier een warm voorstander van, maar de gemeente Utrecht doet hier niet aan mee omdat wethouder Spigt (PvdA) dit niet ziet zitten. 'Hij wil hier niet in investeren, omdat hij bang is dat vooral bedrijven hiervan profiteren', zei Marleen Haage, raadslid en kandidaat voor de PvdA en docent aan de HU.
Stages, werkervaringsplaatsen, leerwerkplekken. Steeds vaker worden deze constructies genoemd als mogelijkheid om ervaring op te doen om in tijden van crisis makkelijker aan werk te komen. Maar zij gaan ten koste van reguliere banen. 'Dat zie je steeds meer', zei Steven Menke van de partij Student & Starter, die dit jaar voor het eerst een gooi doet naar een of meerdere zetels in de Utrechtse gemeenteraad. 'Maar als het vergelijkbaar is met een reguliere baan en geen leercomponent bevat dan verdien je een normaal salaris. De gemeente moet er alles aan doen om dat tegen te gaan.'
Kennis
Tegen het einde van het debat werd de stelling gelanceerd dat de gemeente te weinig gebruik maakt van de kennis en energie van de studenten in de stad. Dat werd door sommigen beaamd. Er zetelen weinig jongeren in de gemeenteraad (CDA), er kan veel meer gebruik van het potentieel worden gemaakt (Student & Starter), er moeten traineeships bij de gemeente komen (CU). Maar er gebeurt al veel zonder dat het zichtbaar is, betoogde Haage. 'Studenten van de opleiding integrale veiligheid van de HU checken elk jaar de veiligheid van scholen in de stad', opperde zij.
De algemene teneur was dat dit niet de gemeente valt aan te wrijven, maar dat het 'een stukje verantwoordelijkheid' van de studenten zelf is, aldus VVD-kandidaat Queeny Rajkowski. Zij vond de SP eensgezind aan haar zijde. 'Van Gemert: 'Ik vind het de eigen verantwoordelijkheid van de studenten zelf om zich te verdiepen in de stad en niet zozeer een taak van de gemeente.'
Winnaars kende het debat niet, net zo min als verliezers.
Fragmenten van het debat zijn later vandaag terug te zien op www.studentenstadutrecht.nl
