‘Medezeggenschap is niet stoffig, het levert bloedstollende gesprekken op over onderwerpen waar je van droomt om over te praten,’ zegt Sylvia den Herder, dé verkiezings-expert van de HU. Ze heeft een boodschap: ‘Wil je je nooit vervelen, ga bij de medezeggenschap.’
Met een opkomst van 5 procent lijkt de interesse van studenten laag. Onder medewerkers is hij 40 procent. Hoe komt dat? Op maandag 26 mei eindigt de periode om te stemmen voor tussentijdse instituutsverkiezingen. Een goed moment om de balans op te maken Sylvia den Herder.
Sylvia den Herder is adviseur medezeggenschap bij de Hogeschoolraad (HSR) en ambtelijk secretaris van de kiescommissie. Verder is zij lid van de adviescommissie van de vakopleiding ambtelijk secretaris en adviseur medezeggenschap van ambtelijk secretaris-opleidingen in Gouda. Het laatste doet zij om het vak van ondersteuner in de medezeggenschap verder te professionaliseren.
Het belang
Waarom is het belangrijk dat studenten zich kandidaat stellen en stemmen?
‘Het is vooral een groot recht om mee te mogen praten, om invloed te hebben. Ik zie het ook als onderdeel van iets groters, het opkomen voor zwakkeren in de samenleving. Je kunt een stem zijn voor medestudenten die tegen dingen aanlopen.
De grootte van de groep mensen waarop je invloed kan hebben wordt onderschat. De gemeente Leusden heeft 40.000 mensen. De medezeggenschap op de HU vertegenwoordigt net zoveel mensen als een middelgrote gemeente. Medezeggenschap is interessant, helemaal nu in een periode van bezuiniging. Er zijn pijnlijke besluiten te nemen en het is belangrijk dat meegedacht wordt vanuit het medewerkers en studentenperspectief.’
Persoonlijk
Wat zijn je persoonlijke drijfveren?
‘Ik geloof dat democratie en daaruit voortvloeiend de medezeggenschap, ondanks dat het duur is en vertragend werkt, toch de beste vorm is van besturen. Democratie gaat, naast dat “het volk” mag meepraten, over het opkomen van de minderheden.
Studenten willen in het algemeen bestuurlijke ervaring opdoen in de medezeggenschap. Vaak zie je dat studenten die deelnemen aan de medezeggenschap een broer of zus hebben die aandacht nodig heeft of een ziek ouder. Ze zijn tegen dingen aangelopen die anderen niet meemaken en waardoor ze maatschappelijk bewust worden en oplossingen willen bedenken. Ze snappen ook beter waarom dingen niet werken.
Ikzelf ben groot geworden met een chronisch zieke vader, hij was hartpatiënt. Automatisch krijg je mee dat je zorg draagt voor de zwakkere in het gezin. Daar steek je dan extra energie en tijd in. Het geeft vervolgens voldoening dat zaken beter geregeld worden.’
Al bereikt
Kun je voorbeelden noemen van thema’s waar studenten invloed op hebben gehad?
‘De oprichting van de Taskforce Studentenwelzijn om studentenwelzijn te verbeteren. Ook de gelijke spreiding van collegegeld, waardoor er niet meer in de zomermaanden dubbel collegegeld wordt afgeschreven.
Kwaliteitsgelden, is een ander voorbeeld. De studenten van de HSR zijn kritisch geweest of die echt werden uitgegeven aan de kwaliteit van het onderwijs. Ook waren de studenten kritisch op de samenwerkingsverbanden van de HU met partijen die niet voldeden aan de visie van de HU. Het schenden van mensenrechten, van milieuzaken. Uiteindelijk is hier het afwegingskader samenwerkingsverbanden voortgekomen.’
Hoe studenten zijn
Wat kunnen directie en medewerkers van studenten leren?
‘Ontzettend veel. Jongeren zijn van een andere generatie en denken anders na over problemen en oplossingen. Dat geeft me veel hoop. Ze kijken meer naar elkaar om dan ouderen en helpen elkaar op een grotere schaal in hun persoonlijke leven.
Welke kennis is belangrijk om binnen de HU te vergaren, hoe gaan we AI inzetten? Een aanzienlijk deel van oudere generaties gaan dat antwoord niet geven, zij zitten vast in oude systemen. Er wordt wel gezegd dat studenten geen bagage hebben. Dat is juist een voordeel. Andere generaties zijn belast door bagage. Het hele wereldbeeld van deze generatie is ook anders. Zij hoeven geen huis te hebben, maar willen in de stad wonen en het kunnen betalen. Het gaat hen niet om rijk worden, maar om overleven op deze aarde. Thema’s als milieu en duurzaamheid zijn belangrijk.
Ik word blij van ze en heb een makkelijke klik met ze. Wij hebben als adviseurs een rol spelen in het verbinden van cvb en raden. Andersom, heb ik het gevoel dat ik soms talenten kan zien in studenten voor dat zij het zelf zien. Daarmee help ik ze graag op weg.’
Verklaring lage opkomst
Hoe kun je de lage opkomst bij de verkiezingen verbeteren?
‘Die lage opkomst is eigenlijk altijd zo geweest, dus ik zie geen verband met mensen die op landelijk niveau afhaken. Het is gewoon moeilijk. Lage stempercentages zeggen niet zoveel over de legitimiteit. De 1 april grap dit jaar ging over het opheffen van verkiezingen. Dan gaat het om inperking van het democratisch recht. Daar zijn veel studenten het niet mee eens.
Stemmen op iemand die je niet kent is een ander verhaal. Veel gaat goed op de hogeschool en er is vaak niet direct een aanleiding om in protest te komen om dingen te verbeteren. Daardoor voelen mensen niet de noodzaak om zich betrokken te tonen. Het zou kunnen helpen als de raden persoonlijk de studenten oproepen om te stemmen, door zichtbaar te zijn en op de gang in gesprek te gaan.
Het is niet zo dat als men niet stemt, men niets vindt. Weet je, medezeggenschap is niet stoffig, het heeft bloedstollende thema’s, waarvan je droomt om over te praten. Wil je je nooit vervelen? Ga bij de medezeggenschap. Jij kunt bepalen hoe we dingen anders gaan doen.’
