Vakbonden reageren ontstemd op het besluit van Hogeschool Utrecht (HU) om loon in te houden van medewerkers die op 11 maart staken tegen bezuinigingen in het hoger onderwijs. ‘Dit gaat gevolgen krijgen.’
De staking is onderdeel van een landelijke estafettestaking. Het college van bestuur (cvb) van de HU zegt de zorgen over de geplande bezuinigingen van 1,1 miljard euro te delen, maar staakt zelf niet mee. In een interne mededeling op 5 maart maakte het bestuur bekend dat gestaakte uren niet worden uitbetaald. Medewerkers die gaan staken krijgen de keuze: verlof opnemen of een stakingsuitkering aanvragen bij een vakbond.
‘Het cvb zet zichzelf buitenspel’
‘Je kunt niet enerzijds loon inhouden en anderzijds tegen bezuinigingen zijn.’ Tim de Winkel, sectorbestuurder bij de Algemene Onderwijsbond (AOb) en onderzoeker aan de HU, spaart het cvb niet. ‘Als het cvb toch aanwezig is bij de staking, keren de speeches zich tegen hen. Tegen wie demonstreren we dan? Tegen de regering, maar ook tegen het cvb? Dat lijkt nu wel zo.’
Tijdens een coalitieoverleg op 6 maart met vakbonden en studentenorganisaties was iedereen het er unaniem over eens dat deze maatregel van de HU niet zonder gevolgen zou blijven, zegt de Winkel. Het cvb had eerder al laten weten niet aanwezig te zijn bij de staking op 11 maart. Bij een eerdere demonstratie, afgelopen najaar, waren ze er wel.
‘Geen reden voor ophef’
‘We volgen simpelweg de landelijke richtlijnen’, verklaart de woordvoerder van het cvb van de HU, desgevraagd. Ook laat ze weten dat de koepelorganisatie Vereniging Hogescholen de HU geadviseerd deze regels aan te houden. Volgens het cvb is er verder ook geen reden voor ophef, omdat medewerkers via de vakbond een stakingsuitkering kunnen aanvragen. ‘De gevolgen voor stakers zijn dus minimaal.’ Medewerkers die nog geen lid zijn, kunnen zich ter plekke aansluiten en alsnog een uitkering ontvangen.
Toestemming vragen voor staking hoeft niet, maar het cvb verwacht wel dat medewerkers hun afwezigheid achteraf doorgeven. Dat is een verplichting vanuit goed werkgeverschap, legt het college uit.
Universiteit Utrecht betaalt wél door
‘Halfhartig.’ De Winkel is stellig: ‘Het bestuur kan prima zelf beslissen om loon door te betalen, maar verschuilt zich achter regels. Dit is hun eigen keuze.’ De Aob-bestuurder wijst op de Universiteit Utrecht, waar medewerkers wel doorbetaald krijgen en geen verlof hoeven op te nemen.
Het cvb ziet dat anders en vindt haar eigen beleid eerlijker. ‘Niet iedereen wil staken. Als wij de staking volledig ondersteunen, kan dat ertoe leiden dat medewerkers die gewoon les willen geven, de dupe worden’, aldus de woordvoerder.
‘Wij zijn de HU, niet alleen het cvb’
‘Het cvb onderneemt geen actie, dus doen wij dat zelf.’ Roselinde Bon, docent aan de HU en mede-initiatiefnemer van HUinActie, laat zich niet uit het veld slaan door het besluit van het cvb. ‘Ik ben het er niet mee eens, maar ik verspil er geen energie aan. HUinActie heeft één doel: op 11 maart zoveel mogelijk medewerkers op het Domplein krijgen.
‘Wij gaan er staan als HU-medewerkers. Wij zijn de HU, niet alleen het cvb,’ benadrukt Bon. Er zullen ook mensen namens de HU spreken tijdens de staking. De actiegroep bestaat sinds januari en telt zo’n vijftig leden, schat Bon. ‘Er is geen officiële ledenregistratie, iedereen kan bij ons meedoen.’
‘Deze bezuinigingen raken iedereen’
‘Als de kwaliteit van het onderwijs achteruitgaat, merken studenten dat,’ waarschuwt Bon. ‘Als de bezuinigingen doorgaan, komt de focus te liggen op het primaire onderwijsproces, waardoor er minder tijd is voor studenten die extra begeleiding nodig hebben. Nu al kosten docenten dat extra uren en weekenden. Met deze bezuinigingen wordt dat helemaal onmogelijk.’
Het cvb erkent de zorgen over de bezuinigingen, maar stelt dat universiteiten harder worden getroffen. Bovendien is de langstudeerboete van tafel, waardoor de situatie volgens hen anders is dan bij eerdere demonstraties.
AOb’er De Winkel vindt dat een zwak argument. ‘Solidariteit is cruciaal. Ook als hogescholen minder hard worden geraakt, moet je je blijven verzetten. Accepteer je deze bezuinigingen, dan ligt de volgende besparing van 200 miljoen euro alweer op tafel. Hoe gaat het cvb dát dan uitleggen?’
Vakbonden bereiden vervolggesprekken voor
Het laatste woord is er nog niet over gezegd. ‘Hopelijk kunnen we het bestuur nog overtuigen om de looninhouding terug te draaien’, zegt De Winkel. ‘Ik ga sowieso persoonlijk met het cvb in gesprek. Daarnaast komt er waarschijnlijk nog een officieel overleg met de Vereniging Hogescholen, AOb en FNV.’ Het cvb van de HU staat open voor het gesprek.
Wanneer het gesprek tussen cvb en Aob plaatsvindt, is nog onduidelijk. Winkel: ‘Ik richt me nu eerst op de voorbereiding van de estafettestakingen.’
Update van vrijdag middag 7 maart: Staak je minder dan twee uur? Dan wordt er geen loon ingehouden. Zo doen de meeste hogescholen het ook, zegt het cvb.
