Een supermarkt, een binnenruimte, wat groen? Prima. Maar bewoners van het Science Park willen meer: vaste inspraak. Deze nieuwe werkgroep zal niet rusten voordat ze die hebben bereikt
Utrecht Science Park: het is een wijk die regelmatig de krantenkoppen haalt. Voor de één een hightech toekomstwijk, voor de ander een kale vlakte waar niks gebeurt. De bewoners, studenten vooral, wonen er, leven er, maar krijgen volgens velen weinig tot niets te zeggen. Daar komt nu verandering in, tenminste, als het aan de kakelverse participatiewerkgroep ligt.
Samen met belangenorganisatie BoKS, woonbesturen en Vidius is een nieuwe werkgroep in het leven geroepen, gericht op één ding: bewonersparticipatie. Geen praatclub, maar een serieuze poging om de stem van studenten en andere bewoners stevig in het systeem te verankeren.
‘We zijn geen lijdend voorwerp’, zegt Ray Polman, woonbestuurder bij De Johanna en mede-initiatiefnemer van de werkgroep. ‘Bewoners doen van alles samen. In de woontorens, maar ook in overleg met het Science Park-bestuur. Jammer dat dat laatste zo zelden wordt benoemd in de media.’ Het is alleen nog niet genoeg.
Een vaste plaats aan tafel
De werkgroep is opgericht binnen het overlegorgaan USP Council. Daar zitten onder meer de Universiteitsraad, de Hogeschoolraad, VIDIUS Studentenunie, de Sportraad en de woonbesturen. En het is menens: deskundigen van zowel Hogeschool Utrecht, onder andere Willeke Slingerland, als Universiteit Utrecht zijn uitgenodigd om mee te denken.
‘Ons doel is simpel’, zegt BoKS-voorzitter, en mede-initiatiefnemer Patrick Schmiermann. ‘Bewoners moeten op een gelijkwaardig niveau kunnen meepraten met de professionele partijen. Daar hoort een nieuwe, vaste structureer bij.’
Hoe krijg je zo’n vaste structuur? Dat moet nog blijken. Een concreet idee dat al een tijdje leeft binnen de werkgroep is een secretariaat. Dat zou bewoners moeten helpen hun plannen uit te voeren. Schmiermann: ‘Zodat je als bewoner niet alles zelf hoeft uit te zoeken of verzandt in bureaucratie.’ Wie dat moet betalen en hoe dat er verder uit moet zien is nog niet onderwerp van gesprek.
De bureaucratische lappendeken
Een gezellige picknicktafel, een vrijdagmiddagborrel, een straatfeestje: geen gebrek aan ideeën om De Uithof ’s avonds wat bruisender te maken. Maar waarom is het nu zo moeilijk om dingen van de grond te krijgen? Volgens Polman en Schmiermann is dat inderdaad geen gebrek aan wil, maar een overschot aan bureaucratie.
Het Science Park is namelijk geen doorsnee wijk. De grond is grotendeels van de Universiteit Utrecht, niet van de gemeente. En dat zorgt voor verwarring én frustratie. ‘De gemeente deelt vaak onze mening, maar kan simpelweg niks veranderen,’ legt Polman uit. ‘Bij een gewone wijk stem je elke vier jaar op een politieke partij die opkomt voor jouw buurt. Hier heeft dat minder zin, omdat de gemeente geen eigenaar is van de grond. Ja, via de medezeggenschap van de Universiteit kan je je stem laten horen, maar niet elke bewoner studeert aan de UU.’
En dan hebben we het nog niet eens over de wirwar van andere betrokken partijen. SSH gaat over de woningen, de universiteit over het openbare terrein, en de provincie over – jawel – de trambaan. ‘Je kunt dus gewoon in een gebouw wonen zonder ook maar enige inspraak te hebben. Woon je in een commercieel gebouw en studeer je aan de HU? Dan heb je gewoon nul invloed.’
Hoe zeker weten deze heren dat studenten überhaupt mee willen denken over hun wijk? Ze wonen er immers maar kort? ‘Dat maakt het inderdaad lastig’, erkent Schmiermann. ‘Maar kijk naar de IBB, daar zie je veel meer betrokkenheid. Niet doordat studenten daar zo anders zijn, maar omdat er al iets loopt. Daar is structuur waar ze op aanhaken. Hier ontbreekt die.’
Van losse initiatieven naar structurele invloed
Wat de twee heren willen is duidelijk: de bewoners moeten niet afhankelijk zijn van initiatieven van actieve individuen. Hun stem moet stevig ingebed zijn in het systeem. Ook als de huidige bewoners straks weg zijn. ‘Bovendien moeten niet alleen praten over een supermarkt, een ontmoetingsruimte of vaker een tram,’ zegt Schmiermann. ‘We hebben een duurzame structuur nodig waarin bewoners mee-ontwerpen aan de wijk.’
Nog voor de kerst wil de werkgroep met concrete aanbevelingen komen om bewonersparticipatie structureel te maken. En daarin willen ze bewoners centraal stellen, niet langer als bijrolspelers in het overleg met professionele partijen.
Wanneer is het geslaagd?
‘Als er een structuur ligt’, zegt Polman. ‘Net als bij andere wijken, zoals de IBB. Zodat nieuwe bewoners meteen zien: hé, hier kan ik iets doen, hier wordt naar me geluisterd.’
Volgens hem verdienen bewoners van het USP dit. ‘Het zijn mensen in de bloei van hun leven. Ze willen toffe dingen doen. Een levendige, gezellige wijk. Wij willen voor hen een vaste plek aan tafel. Niet als uitzondering, maar als vanzelfsprekendheid.’
