Op woensdag 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. Ook in het hoger onderwijs valt er wat te kiezen. Wat willen alle partijen op dat gebied? Trajectum werpt een eerste blik in de partijprogramma’s. Vandaag deel 2 (van een serie van 3).
Forum voor Democratie: Weg met internationalisering en ‘massalisering‘
In het ‘Programma van hoop, optimisme en herstel’ van FvD gaat het niet direct over het hoger beroepsonderwijs. Alleen in de kop ‘HBO & Universiteit’ wordt hoger onderwijs genoemd, maar niet in de tekst. Die bevat een klaagzang over ‘internationalisering en massalisering’ van de universiteiten waardoor het niveau zou zijn gedaald.
FvD hekelt de bekostiging van universiteiten: hoe meer studenten afstuderen, hoe meer geld universiteiten krijgen. Die regel geldt overigens ook voor hogescholen. Geld dat ‘meestal’ wordt geïnvesteerd in moderne gebouwen, ‘zoals de Uithof in Utrecht’, schrijft de partij. Verder moeten de ‘cancel culture’, ‘diversity officers’ en ‘safe spaces’ verdwijnen.
Ook wil FvD de Nederlandse taal behouden en zo nodig herstellen, de instroom van internationale studenten beperken en woningen alleen beschikbaar stellen voor Nederlandse studenten. De aandacht moet weer terug naar het geven van onderwijs.
FvD wil een hogere basisbeurs en gepaste compensatie voor de generatie die dit sinds de afschaffing in 2015 moest missen. De OV-kaart moet zowel in het weekend als doordeweeks geldig zijn.
FVD_het_programma_van_hoop_optimisme_en_herstel_2023-2027.pdf
Partij voor de Dieren: weg met de bedrijfscultuur in het onderwijs
Onderwijs moet voorbereiden op een duurzame toekomst, vindt deze partij. Kennis over natuur en milieu moet in het curriculum. Ook wil het biologische en plantaardige maaltijden op scholen.
De invloed van de fossiele industrie op het onderwijs (bijvoorbeeld via misleidend lesmateriaal) moet uitgebannen. Ook de bedrijfsmatige aanpak heeft in het onderwijs negatief uitgepakt, vindt de PvdD, zowel bij het toetsen: ‘Scholen moeten de ruimte krijgen om afscheid te nemen van de toetscultuur’ als rond de onafhankelijkheid van de wetenschap: ‘Het marktdenken mag niet interfereren met de onafhankelijkheid van wetenschap.’
Zorgen over geld en tijd wil deze partij bij studenten én docenten wegnemen. ‘Het leenstelsel heeft veel schade aangericht. De Partij voor de Dieren vindt dat er een goede compensatieregeling moet komen.’
Voor docenten moeten de salarissen omhoog. Het overheidsbudget voor onderzoek moet structureel verhoogd.
Ontwerpverkiezingsprogramma-Partij-voor-de-Dieren-Tweede-Kamer-2023.pdf (partijvoordedieren.nl)
De ChristenUnie: een kamer huren voor 5 jaar moet mogelijk zijn
Vrijheid van onderwijs vindt de CU essentieel. Logisch ook, de partij wil christelijke scholen natuurlijk handhaven.
Net als veel linkse partijen wil de CU de loonkloof tussen het basis- en het voortgezet onderwijs dichten. De partij heeft daar veel geld voor over.
CU is tegen tijdelijke contracten voor studentenkamers. De partij wil dat verhuurders zich vastleggen voor 5 jaar. Dat klinkt mooi, maar buitenlandse studenten mogen dan wél weer kort huren…
Conceptverkiezingsprogramma ChristenUnie 2023-2028.pdf
Volt: Vergeleken met de landen om ons heen lopen we achter!
‘Het onderwijs lijkt nog sterk op dat van de jaren 70 van de vorige eeuw,’ schrijft Volt in haar verkiezingsprogramma, ‘terwijl leven en werken sinds die tijd sterk zijn veranderd.’
‘Dat betekent dat vooral jongeren minder kansen hebben om in Nederland en in andere landen aan de slag te kunnen.’ Volt wil ons onderwijs verder Europeaniseren en internationaliseren.
Volt laat zich inspireren door Scandinavië. In Finland is er geen toetscultuur, wél goede resultaten en geen overbelasting. En in Zweden krijgen studenten medialessen, waarin ze onder andere ‘leren over nepnieuws.’ Deze goede voorbeelden wil Volt overnemen.
De oriëntatie op landen om ons heen uit zich ook in Volts voorstel om Erasmus+, waarmee universitaire studenten in het buitenland kunnen studeren, ook beschikbaar te maken voor hbo- en mbo-studenten.
Studenten hebben het ontzettend zwaar voor de kiezen gekregen, stelt Volt. ‘We maken ons hard voor een rechtvaardige compensatie van de pechgeneratie van gemiddeld 10.000 euro per student.’
Ook stelt Volt het afschaffen voor van collegegeld voor opleidingen en studies richting cruciale/vitale beroepen en sectoren, en een minimale stagevergoeding van 550 euro voor fulltime stages van zowel mbo, hbo als wo opleidingen.
conceptverkiezingsprogramma_voltnederland.pdf
JA21: ‘Pretstudies’ voor buitenlandse studenten tegengaan
JA21 noemt een beter salaris de basis van het onderwijs. ‘Want het is niet een gebrek aan aanbod van hoger opgeleid personeel dat het onderwijs parten speelt, maar de salariëring, onnodige administratie en extra werk.’
JA21 wil af van financiering van het hoger onderwijs op basis van studentenaantallen. Dat maakt internationale studenten, die zich inschrijven voor ‘pretstudies’, te aantrekkelijk als inkomstenbron. JA21 pleit voor een grondige herziening van de instroom van buitenlandse studenten, die nu zorgen voortoenemende druk op de woningmarkt.
De partij wil de positie van jongeren op de huurmarkt verbeteren door regels voor tijdelijke flexwoningen te versoepelen, de bouw hiervan te bevorderen en de groei van internationale studenten een halt toe te roepen. Een studieschuld mag geen invloed hebben op een hypotheekaanvraag.
De toegang tot studies waarvan afgestudeerden zeer gewild zijn, moet vergemakkelijkt. Daarom wil het bijvoorbeeld collegegeld voor verpleegkunde afschaffen.
