Achtergrond

Vijf kieswijzers voor als je niet weet wat je moet stemmen

Foto: Kees Rutten

Woensdag 16 maart 2022 zijn de gemeenteraadsverkiezingen. In Utrecht kun je kiezen uit twintig partijen. Pfff, maar hoe dan?

Ga je voor een bekende partij zoals D66, GroenLinks, VVD of CDA? Of een lokale partij zoals Student en Starter, Socialisten Utrecht, EenUtrecht, Stadsbelang Utrecht? En vergeet Piratenpartij, PVV of FvD niet… Begint het je al te duizelen?

Populariteit stemwijzers
Op Instagram vroegen we studenten of zij al weten waarop ze gaan stemmen. 53% wist het wel, 47% wist het nog niet. Stemwijzers zijn populair onder studenten. Van de 79 studenten maakt 84% gebruik van een stemwijzer.

1. Kieskompas Utrecht

Bij deze kieswijzer krijg je dertig stellingen voorgeschoteld. Van: ‘De hondenbelasting moet worden afgeschaft’ tot ‘In de polder Rijnenbrug moeten woningen worden gebouwd, ook als dit ten koste gaat van groen.’ Per stelling geef je aan of je het er (helemaal) mee eens of oneens bent, of dat je neutraal bent. 

Uiteindelijk zie je een raster (links-rechts en progressief-conservatief) waarin alle partijen zijn geplaatst. Ook jij krijgt daar een plekje in, zodat je kunt zien welke partij dichtbij jouw mening staat. Daarnaast kun je per vraag kijken welke partijen wat hebben geantwoord.

2. Duurzame Kieswijzer

De duurzame kieswijzer geeft inzicht in de duurzame stappen die jouw gemeente kan zetten: inwoners helpen hun tuin te vergroenen door te zorgen dat ze gratis hun tuintegels kunnen inleveren bijvoorbeeld. Of meer insectenhotels en plukweiden opzetten. Je kunt je inlezen in zes onderwerpen zoals mobiliteit, wonen en bouwen en duurzame energie en leest welke initiatieven er al in gemeenten bestaan.

Dat duurzaamheid meer is dan afval scheiden en water besparen lees je al snel. Een kant en klaar lijstje met duurzame partijen vind je echter niet. Moet je dus toch nog alle partijprogramma’s doorlezen.

3. Festival-kieswijzer

Leef jij voor festivals en gaat dat alles te boven? Unmute Us is de organisator van de protestmarsen voor het openen van de eventsector tijdens de lockdown. Zij presenteren een speciale ‘Kieswijzer’ waarin ze laten zien wat partijen denken over de festival- en evenementenbranche in de stad.

Aan elf partijen vroeg Unmute Us hoe zij denken over festivals en evenementen. Willen ze meer festivals? Willen ze festivals in parken? Moeten er strengere geluidsregels komen voor events? Op basis van deze antwoorden krijgen de partijen een positieve, neutrale of negatieve houding tegenover festivals toebedeeld. Zelf beantwoord je dus geen vragen, je checkt alleen wat partijen vinden. 

Een ‘stemwijzer’ speciaal voor de feestbeesten, of juist de partypoopers natuurlijk.

4. Mijn Stem

Bij deze stemwijzer móet je een mening hebben.

Je zet jouw mening ergens op de schaal tussen ‘helemaal oneens’ en ‘helemaal eens’. De vragen zijn vergelijkbaar met het Kieskompas, maar net iets anders geformuleerd. Bij moeilijke woorden kun je uitleg krijgen. Per vraag kun je op partijlogo’s klikken om te zien waar zij staan. Of je scrolt naar onder en leest de toelichting van partijen. Handig als je een stelling niet snapt of eigenlijk geen mening hebt. Als uitslag krijg je een lijst van de partijen, op volgorde van meest passend tot minst passend. Als je vervolgens op een partij klikt, kun je per vraag terugkijken waar die partij zit en waar jij zit.

5. Jongerenkieswijzer

Zoals de website zelf al aangeeft: dit is geen kieswijzer om er achter te komen welke partij het beste bij je past. Deze kieswijzer geeft antwoord op de vraag: waarom moet je stemmen? Je beantwoordt twintig stellingen over onderwerpen die jongeren aangaan, zoals: ‘Ik vind dat er voldoende studieplekken beschikbaar moeten worden gemaakt die open zijn tot 23.00 uur.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 lag de gemiddelde opkomst op 55 procent. De opkomst onder specifiek jongeren (18-35 jaar) lag op 42 procent, volgens het Lokaal Kiezersonderzoek 2018. Te laag, volgens de Jongerenkieswijzer. Een initiatief van de Nationale Jeugdraad, IZI Solutions en FNV Young & United.

Dit geeft de indruk van een echte stemwijzer. Maar helaas. Geen spoilers over de uitslag, maar het is een beetje flauw… Al komt de boodschap wel door.