Mario Veen is docent aan de HU en stuurde dit opiniestuk in.
Laten we het niet over ‘duurzaamheid’ hebben. Dat is namelijk zo’n beetje de saaiste, minst urgente term. Het betekent ook van alles: van ‘duurzame inzetbaarheid’ tot het gebruik van een eigen koffiebeker.
Maar op jouw werkzame leven, student, zal de klimaatcrisis grote invloed hebben. Of we hem te boven komen zal voor een groot deel aan jou en jouw generatie liggen.
Kunnen we dit aan? ‘Nee’
Op EenVandaag werden hoteleigenaren in Valkenburg geïnterviewd over de gevolgen van de piekbuien in 2021 die veel schade veroorzaakten. De wanhoop was vier jaar na dato nog voelbaar.
‘Er wordt gepraat over plannen maar er gebeurt helemaal niets, dus dat gaat helemaal fout.’ zei hoteleigenaar Sjors. De journalist vraagt aan de burgemeester van Valkenburg wat er gebeurt wanneer dit nogmaals gebeurt. ‘Kan Valkenburg het dan dit keer wel aan?’ Het antwoord van de burgemeester is kort maar krachtig: ‘Nee.’
Het KNMI zegt dat dit soort extreem weer het nieuwe normaal wordt. De vraag is dus niet óf, maar wanneer dit weer voorkomt. Mijn vraag aan jullie hbo’ers: wat zouden jullie voor dit soort mkb’ers, maar ook voor andere professionals in Nederland kunnen betekenen om beter voorbereid te zijn op extreem weer?
Hulp van politiek den Haag? Nope
De huidige politici staan helaas niet aan jullie kant. Veel van hen steken hun kop in het zand, ontkennen zelfs wetenschappelijke feiten en denken aan de korte termijn. Ze zijn bezig met de komende maanden van de verkiezingen, niet met de komende decennia van jouw leven. Het afremmen van klimaatbeleid dat ze doen is desastreus. Voor onze economie, onze woningen, onze gezondheidszorg en onze veiligheid.
Het is aan jullie om je hoofd koel te houden. Wees realistisch over de enorme opgave waar we voor staan. Nederland heeft jullie nodig want we moeten aan de slag! Naar maar waar: jullie zullen de steken die mijn generatie laat vallen moeten oppakken.
Wat we nodig hebben is jouw nuchtere kijk op de kansen die bijvoorbeeld klimaatadaptatie biedt. Zowel voor jouw carrière, als voor de enorm waardevolle bijdrage die je ermee levert aan de toekomst van Nederland. Namelijk het aanpassen van ons land aan een snel veranderend klimaat, zodat de schade van klimaatverandering zo veel mogelijk beperkt blijft.
Hogeschool bang voor ‘woke’
Jammer genoeg zijn ook hogescholen nog onvoldoende van de kansen en risico’s voor hun studenten bewust. Anders zouden we dit terugzien in een veel serieuzere prioritering van onderwijs. Ik zou verwachten dat de zakelijkere opleidingen hierin voorop zouden lopen. Maar ‘duurzaamheid’ wordt in mijn ervaring te vaak nog als een links, woke goedbedoeld thema gezien waar je wel of niet ‘iets mee hebt’.
De ernst van de klimaatcrisis lijkt nu gekoppeld aan politieke voorkeuren. Zo krijg ik van studenten tot en met docenten en management vaak verbaasde blikken als ik iets herhaal dat in de medische wetenschap al een tijd algemeen erkend wordt: dat de klimaatcrisis momenteel de grootste bedreiging voor de gezondheid is. De hogeschool zou af moeten gaan op wat wetenschappers zeggen. En hun onderwijs a-politiek en zakelijk moeten aanpakken. Elke docent moet op de hoogte zijn van de basis van klimaatwetenschap. En wat dit voor studenten betekent tijdens hun werkzame leven.
En jij?
De oplossingen gaan niet uit de politiek komen, dat is duidelijk. Ze zullen komen van nuchter Nederland dat bereid is leiderschap te tonen: onderwijsinstellingen, bedrijven en professionals die wél realistisch zijn en niet wegkijken van de urgentie van de klimaatcrisis.
Als jij je wél hebt verdiept in deze materie en een realistisch beeld hebt van waar de kansen en bedreigingen liggen voor jouw carrière en jouw sector, dan heb jij een streepje voor. Laat je niet misleiden door desinformatie en politieke spins over klimaat, maar wees een change agent om Nederland klimaatbestendig te maken.
In 2026 verschijnt de Nationale Klimaatadaptatie Strategie waar hbo’ers hun voordeel kunnen doen. Voor alle sectoren in Nederland wordt hierin in kaart gebracht wat de klimaatimpact is, en wat er zou moeten gebeuren om deze sectoren aan te passen aan klimaatverandering.
