Wat als je vastloopt en de wachtlijst voor psychische hulp anderhalf jaar duurt? Voor Bilal (24) was dat de realiteit – tot hij via de WachtVerzachter Arnan ontmoette. ‘Onze gesprekken tijdens de wandelingen waren mijn uitlaatklep.’
‘De wachtlijst voor therapie is één tot anderhalf jaar’, zei de huisarts twee jaar geleden tegen de Utrechtse Bilal (24). Een grote klap. Het ging niet goed met hem. Hij was voor de tweede keer gestopt met zijn studie aan de HU – eerst ICT, toen Ad Software Development. Door depressieve klachten had hij geen zin om uit bed te komen, ging hij midden in de les naar huis en zonderde hij zich af. Vrienden had hij niet, hij gamede veel op zijn kamer. ‘Ik wist dat er iets mis was, maar vond het heel moeilijk om over te praten. Toch ging ik naar de huisarts, omdat ik er zo van baalde dat mijn studie niet lukte.’
Professionele psychologische hulp liet op zich wachten, maar de huisarts wees hem op de WachtVerzachter. Bilal: ‘Ik was onzeker en wist niet of het zou gaan helpen, maar na een week besloot ik: als het iets kan helpen, waarom niet?’
Wachttijd overbruggen
De WachtVerzachter is een initiatief voor mensen die op een wachtlijst staan voor psychische hulp. In Utrecht richt het zich speciaal op jongvolwassenen tussen de 18 en 30 jaar. Zij worden gekoppeld aan een vrijwilliger met eigen ervaring op het gebied van mentale gezondheid. Zo’n match wordt gemaakt op basis van gemeenschappelijke interesses, of gewoon op een onderbuikgevoel.
Ook jongeren die niet op een wachtlijst staan, maar die merken dat het mentaal even niet goed met ze gaat, zijn welkom bij de WachtVerzachter. Het initiatief biedt een luisterend oor, steun en herkenning – juist ook als je (nog) geen hulpverlening hebt.
Het contact is laagdrempelig – een telefoongesprek, een wandeling of gewoon even praten – en heeft onder andere als doel de wachttijd te overbruggen. WachtVerzachter is actief in diverse plaatsen in Nederland, waaronder bijvoorbeeld ook in Stichtse Vecht en Nieuwegein, en wordt mogelijk gemaakt met ondersteuning van gemeenten.
Bilal had een kennismakingsgesprek via een videocall. Vervolgens werd hij gekoppeld aan Arnan (32), ‘omdat we allebei van filosofie hielden’. Via Whatsapp werden ze met elkaar verbonden.
Artikel van de Correspondent
‘Ik liep al een tijd rond met de wens om mij maatschappelijk in te zetten. Ik ben niet heel handig, maar wat ik wel kan is goed luisteren’, vertelt Arnan. Een artikel van de Correspondent bracht deze UMC-receptionist bij de WachtVerzachter. Hij besloot zich diezelfde dag aan te melden als ervaringsdeskundige. ‘Ik heb zelf twee keer een burn-out gehad en daarvoor ook in therapie gezeten, dus ik weet wat het is als het niet lekker gaat. Toen ik las over de WachtVerzachter wist ik meteen: dit wil ik doen.’
Wandelingen
Vanaf november 2023 spraken ze om de week af. Meestal gingen ze een uur wandelen in de binnenstad van Utrecht. ‘De eerste keer was het ijskoud, midden in de winter,’ zegt Arnan. ‘En Bilal had een dun zomerjasje aan.’ Ze gniffelen. Arnan: ‘Jij hebt het niet snel koud…’
Vijf maanden lang zagen ze elkaar. Ze praatten over dagelijkse dingen, over Dungeons & Dragons, over filosofie en – als Bilal daar behoefte aan had – over zijn somberheid en sociale angst. ‘Het contact was heel fijn en gelijkwaardig,’ zegt Arnan. Het is geen vervanging voor therapie, ‘maar de gesprekken waren wel een uitlaatklep’, vult Bilal aan.
Juist dat contact buiten zijn eigen omgeving was een verademing voor Bilal. ‘Met mijn familie praatte ik nooit over mijn problemen. Arnan kende me niet, dus voelde het meer laagdrempelig.’ Vrienden had hij op dat moment niet, al kwam daar na twee maanden verandering in. ‘Ik kwam in contact met een groepje dat Dungeons en Dragons speelde, en ging een keer naar een bijeenkomst. Daar heb ik een vriendengroep aan overgehouden.’
Kerstborrel
Een van de spannendste momenten was de kerstborrel van de WachtVerzachter. Bilal kende daar niemand, het was druk en sociaal, iets waar hij normaal van weg zou rennen. Toch heeft hij het gedaan, samen met Arnan.
Arnan: ‘We zijn na de borrel naar buiten gegaan, naar een rustig stukje bij de gracht. Ik was zo trots op hem. Dat was een heel mooi moment.’ Bilal: ‘Het voelde toen als exposure-therapie, maar het heeft geholpen.’ Arnan merkte dat Bilal in de loop van de maanden veranderde. ‘Hij werd opener, vrolijker, nam initiatief voor nieuwe vriendschappen.’
Na vijf maanden stopte hun contact, omdat Arnan het druk had met zijn studie Fysiotherapie. Het ging steeds beter met Bilal. dus hij vond het prima. ‘Ik kon weer op eigen benen staan.’ In de tussentijd kon hij ook al beginnen met therapie – sneller dan verwacht. Daar moest hij bijvoorbeeld een brief schrijven aan zijn vader waar hij niet zo’n goede band mee heeft en een gesprek oefenen met zijn ex.
Op de rit
Nu studeert hij Social Work aan Hogeschool Leiden. Terug naar de HU wilde hij niet. ‘Die plek associeerde ik te veel met hoe slecht het met me ging. Ik wilde een nieuwe start maken.’ Ook buiten zijn studie gaat het beter. Hij heeft vrienden, een bijbaantje en een relatie.
Heeft hij tips voor andere studenten die mentaal vastlopen? ‘Praat erover,’ zegt Bilal. ‘Dat is moeilijk, zeker als je het zelf niet doorhebt. Maar dan kan het helpen om iemand te vinden die je vertrouwt – via de WachtVerzachter of via school.’ De HU heeft bijvoorbeeld studentenpsychologen. Bilal wist dat die er waren, maar wilde het liefst zo weinig mogelijk op school zijn, dus ging er niet heen.
Arnan vult aan: ‘Het is heel normaal om je soms slecht te voelen. En het helpt enorm om daarover te praten als iemand aandachtig en zonder oordeel naar je luistert. Je hoeft het niet alleen te doen.’
Meer weten over de WachtVerzachter? Kijk op www.wachtverzachter.nu.
