Onze student-columnist Xander vertelt iedere veertien dagen over wat hij meemaakt en bedenkt. Ditmaal : Xander doet zijn yogarondje en vraagt zich af of mannelijkheid meer is dan baardgroei alleen.
Of het nu gaat om mijn redelijk ontwikkelende baardgroei, of het vreselijk jeukende gevoel dat ik kan krijgen door getuige te zijn van iets oneerlijks. Ik voel me vandaag, een zonnige zondag in mei 2020, een stuk meer man dan een jaar geleden. Maar niet alleen dat, ik denk daar vooral ook veel meer over na.
Wanneer ben je eigenlijk een man, en wat ga je dan anders doen dan eerst? Het schoot me te binnen tijdens mijn dagelijks yogarondje op het balkon. En ik vind het eigenlijk gek dat ik er geen antwoord op heb. Vanuit onze cultuur althans. Ik heb er zelf wel wat ideeën over, maar mijn vader nam mij nooit apart om te vertellen dat er bepaalde sloot in de toekomst ligt, en dat ik naar de overkant zal moeten springen. Dat een combinatie van mijn moed, daadkracht en ultieme fysieke inspanning aan de rest van het land zal bewijzen dat ik vanaf nu een belangrijke rol speel in de maatschappij, samen met alle andere volwassenen.
Dat ik mag gaan jagen, mag bijdragen aan het gewonnen vlees dat ons de winter doet overleven. Dat ik een streep in het zand zal kunnen trekken en onderdrukking in de kiem zal smoren. En dat ik met kracht zal kunnen opkomen voor zwakkere mensen, voor slachtoffers van onredelijkheid en tirannie. Dat ik vrijheid zal kunnen verdedigen, met regie over eigen trots en opwelling.
Misschien lees je dit en denk je, gast, doe rustig. Maak gewoon je studie af.
Maar hoe kom ik toch aan die ideeën? Zijn het films of boeken? Zijn het giftige ideeën van mannelijkheid, in mijn DNA gebrand door een patriarchale wereld? Of zijn het de romantische bijbelverhalen uit mijn jeugd?
Ik vroeg mijn klas in de groepsapp wat voor hen mannelijkheid betekent. Douwe Bob, de baard, verantwoordelijkheid en onafhankelijkheid wonnen terrein. Net als het zorgen voor je familie en vrienden.
Veel culturen kennen een ritueel van volwassenwording. Of je nu je hand in een ovenwant met pijnlijke mieren moet steken (Amazone) of over een rij koeien moet springen (Afrika), er moet in je leven blijkbaar een moment komen waar je duidelijk maakt aan de wereld dat je klaar bent voor de verantwoordelijkheid en het gewicht van het volwassen leven.
In ons land is dat niet zo duidelijk. Misschien ben je hier een man als je ondanks je studieschuld een hypotheek weet af te sluiten en je de eigen invloedssfeer een beetje op orde weet te houden. Dat je vroeg naar bed gaat omdat je de volgende dag nodig bent. Een beetje saai, maar ook niet gek.
Het is belangrijk om blijvend aandacht te besteden aan de definitie en erkenning van mannelijkheid. Dan kunnen we elkaar daarop wijzen en verantwoordelijkheid dragen, maar ook een traan laten als dat nodig is.
