De voorvechters van de wetenschap lijken weinig succesvol. Het wetenschappelijk onderzoek komt er bekaaid af in de plannen van de politieke partijen en speelt nauwelijks een rol in de campagnes.
De politiek is niet van plan om ruimhartig te investeren in wetenschappelijk onderzoek. Alleen D66, GroenLinks en de SGP willen extra investeren, heeft het Centraal Planbureau becijferd. De rest wil bezuinigen.
Daarbij laten ze het gewone budget van universiteiten en hogescholen ongemoeid. Ook de wetenschappelijke competities van wetenschapsfinancier NWO gaan niet op de helling. Alleen het CDA denkt geld te kunnen verdienen door wetenschapsinstituten en universiteiten samen te voegen.
Maar extraatjes zitten er voorlopig niet in; integendeel. Onderzoek naar zonnepanelen of ouderzorg zal vast nog wel worden verricht, maar niet meer via ‘themaspecifieke innovatiesubsidies’, want die moeten het bij de meeste partijen ontgelden. Daar willen PvdA, CDA en SGP honderden miljoenen vandaan halen. De VVD, PVV, ChristenUnie en GroenLinks willen die subsidies zelfs helemaal afschaffen, wat twee miljard scheelt. Alleen D66 wil het themabeleid niet zomaar overboord gooien, als er maar ‘scherpere keuzes’ worden gemaakt.
De meeste partijen zien meer brood in het stimuleren van research & development in het bedrijfsleven. Dat moet meer belastingvoordeel krijgen voor toegepast onderzoek, vinden VVD, SGP, D66 en GroenLinks.
Als partijen willen investeren, hebben ze vaak al een bestemming bedacht. Zo trekt GroenLinks geld uit voor onderzoek met ‘prestatiebeloning’. Ook wil de partij bevorderen dat universiteiten onderzoek doen naar milieu en klimaat. D66 wil de samenwerking van bedrijven met universiteiten en hogescholen stimuleren. Van de SGP mag het onderzoeksbudget van universiteiten met 200 miljoen euro omhoog, waarbij de faculteiten geesteswetenschappen extra aandacht krijgen. Dat laatste vindt de ChristenUnie ook van belang.
Drie partijen willen het voor buitenlandse onderzoekers minder aantrekkelijk maken om hierheen te komen: PVV, ChristenUnie en SP. Zij bezuinigen op de fiscale voordelen van kennismigratie.
De PVV bezuinigt het meest. De grote technologische instituten, waarin bedrijven en publieke onderzoekers samenwerken, moeten van Geert Wilders twintig procent inleveren. Ook mag de stekker uit de Dienst Landbouwkundig Onderzoek.
