Universiteiten mogen voortaan zelf beslissen of ze hbo-studenten toelaten die hun propedeuse hebben behaald. En mbo’ers zullen niet langer automatisch mogen doorleren in het hbo.
Het zijn twee in het oog springende nieuwe maatregelen die staatssecretaris Zijlstra op korte termijn wil nemen om de kwaliteit van het hoger onderwijs te verbeteren. Hij kondigt ze aan in de kabinetsreactie op de aanbevelingen van de commissie onder leiding van voormalig landbouwminister Veerman, die vorig jaar rapport uitbracht.
BRIEF
Al bij zijn aantreden maakte het kabinet duidelijk dat het de aanbevelingen Veerman zou omarmen. De vraag was vooral hoe ze zouden worden uitgevoerd. In de brief die staatssecretaris Zijlstra gisteren naar de Tweede Kamer stuurde wordt dat antwoord maar ten dele gegeven. De meeste maatregelen die hij noemt waren al bekend of moeten nog nader worden uitgewerkt. Daarvoor is het wachten op zijn ‘strategische agenda’, die in juni verschijnt.
Zijlstra neemt de centrale aanbeveling van de commissie-Veerman over: de kwaliteit van het hoger onderwijs moet omhoog, met name in het hbo. Hij realiseert zich dat dit in tijden van bezuinigingen een zware opdracht is voor de instellingen. Ze moeten doelmatiger werken en tegelijkertijd ‘een kwaliteitsimpuls realiseren’. Maar het kabinet gaat ze helpen en is bereid om de regels waar nodig aan te passen.
MEER SELECTIE
Zo wil hij universiteiten meer ruimte bieden om hun promovendi voortaan de status van bursalen te geven. In plaats van een salaris en een werknemersstatus mogen ze hun ook een studiebeurs geven, wat een forse besparing per promovendus oplevert.
Ter bestrijding van de hoge uitval wil de staatssecretaris dat scholieren beter worden begeleid bij het maken van hun studiekeuze. De instellingen moeten vooraf gesprekken met hen voeren. Daarnaast wil hij de universiteiten en hogescholen meer selectiemogelijkheden bieden. Dat kon al bij kleinschalige en intensieve opleidingen als de university colleges, die als het aan de staatssecretaris ligt ook een hoger collegegeld mogen vragen. Net als zijn voorganger Plasterk wil Zijlstra opleidingen met een numerus fixus de ruimte geven om al hun studenten zelf te selecteren.
HBO-PROPPERS
Ook ‘gewone’ opleidingen krijgen meer ruimte om studenten – in aanvulling op het eindexamen dat ze hebben gedaan – te selecteren. Maar net als de commissie-Veerman vindt hij dat er geen studenten mogen worden uitgesloten: het stelsel moet plaats bieden aan iedereen met het vereiste diploma.
Zijlstra kondigt verder aan dat hbo-studenten met een propedeusediploma op zak hun toelatingsrecht bij universiteiten verliezen. Deze ‘hbo-proppers’ doen het van oudsher slecht op de universiteiten. Zij mogen van de staatssecretaris voortaan zelf beslissen of ze hen al dan niet toelaten. Ook de toelatingsregels voor groepen mbo’ers worden aangescherpt, waarbij hun prestaties bij de centrale examinering van kernvakken als taal en rekenen een rol gaan spelen.
