Nieuws

‘Vanavond champagne.’ Kabinet zet medische hulpverlening in wet

Verpleegkundestudenten op de Hogeschool Utrecht. | Foto: Kees Rutten

Het beroep van medisch hulpverlener krijgt wettelijke erkenning. Vijftien jaar na het begin van een hbo-bacheloropleiding, die veel studenten trok maar zijn beloftes aanvankelijk niet kon waarmaken, is er feest aan de HU.

‘Fantastisch!’, zegt hogeschooldocent en medisch hulpverlener Kelvin Zomer. ‘We zijn hier al sinds 2011 mee bezig. We hebben strijd moeten voeren. De pandemie en vallende kabinetten gooiden iedere keer roet in het eten. En nu gaat het dan toch gebeuren. We zijn een jonge beroepsgroep, in 2010 begonnen. In 2014 zijn de eerste studenten afgestudeerd. Voor het vak gaat het nu pas echt beginnen.’

Kelvin Zomer en Marjolein van de Bunt. Beeld: privé-archief

‘Wat een nieuws, joh.’ Ook hogeschooldocent Medische Hulpverlening Marjolein van de Bunt is dolenthousiast. ‘Trek die champagne maar open! We hadden dit niet verwacht met een demissionair kabinet. Onze studenten gaan uit hun plaat. Die BIG-registratie gaat het op zo veel vlakken gemakkelijker voor ze maken: solliciteren, het vinden van werk, maar vooral erkenning. Eindelijk kunnen we op de open dag zeggen: hij is er door!’

Eva Povel. Beeld: privé-archief

‘We hebben hier lang op gewacht.’ Ook directeur Eva Povel van het Instituut voor Verpleegkundige Studies is verheugd. ‘Medisch Hulpverleners zijn een belangrijke beroepsgroep in de acute zorg. Hun BIG registratie is van groot belang en met deze indiening van het wetsvoorstel komen we een belangrijke stap dichterbij.’

BIG-registratie

Een BIG-registratie (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) is een officiële inschrijving die zorg-vaklui in Nederland bevoegd verklaart om hun beroep uit te oefenen. Je toont ermee aan dat je de juiste opleiding, vaardigheden en wettelijke bevoegdheden hebt. De BIG-registratie bepaalt niet rechtstreeks of een behandeling wordt vergoed, maar zorgverzekeraars gebruiken het wel als kwaliteits- en bevoegdheidscriterium. Alleen zorgverleners met een geldige BIG-registratie mogen bepaalde handelingen uitvoeren (zoals medicijnen voorschrijven) en hun zorg komt meestal in aanmerking voor vergoeding vanuit de basisverzekering.

De bachelor Medische Hulpverlening bestaat sinds 2010. Afgestudeerden kunnen bijvoorbeeld op de spoedeisende hulp of bij een ambulancedienst werken. Ze moeten snel kunnen handelen als mensen acuut zorg nodig hebben.

Maar hun beroep was aanvankelijk niet wettelijk erkend: het stond niet in het BIG-register van medische beroepen. Dus mochten de hulpverleners eigenlijk alleen onder toezicht medische handelingen verrichten. Daarom werden er maar weinig stageplekken aangeboden.

Veel studenten liepen hierdoor studievertraging op en soms moesten ze alsnog een andere opleiding gaan volgen. Dit leidde tot een reeks rechtszaken van studenten tegen hun hogescholen.

Aanvankelijk vraagtekens

Nog maar een paar maanden geleden oordeelde de rechter in hoger beroep dat de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen 338 duizend euro moet betalen aan een groep oud-studenten. Ook de Hogeschool Rotterdam en de Hogeschool Utrecht raakten verwikkeld in juridische procedures. Sommige studenten kregen gelijk, andere niet.

Van 2017 tot 2022 werd het beroep als ‘experiment’ opgenomen in het BIG-register. Het was namelijk niet iedereen duidelijk waarom er een aparte erkenning voor zou moeten komen. Onder meer de Raad van State plaatste er vraagtekens bij.

In 2022 beloofde toenmalig minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers dat er toch een officiële erkenning zou komen, al eiste hij wel aanpassingen aan de opleidingen. Nu heeft de nieuwe demissionaire minister, Jan Anthonie Bruijn, het wetsvoorstel inderdaad naar de Tweede Kamer gezonden. Het moet in januari 2027 van kracht worden.

Klinisch fysici

In hetzelfde wetsvoorstel regelt de minister ook voor klinische fysici een BIG-registratie. Deze stralingsdeskundigen (op het gebied van röntgen, MRI of radioactiviteit) hebben een eigen verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld bij het berekenen van de dosering bij kankerbehandelingen. Daarom moeten ook deze fysici een eigen plek in de wet krijgen. En net als medische hulpverleners komen ook zij daarmee onder het medisch tuchtrecht te vallen.

Studenten Medische Hulpverlening van de HU. Beeld: privé-archief