Achtergrond

In het mooiste gebouw van de HU hebben ze het steenkoud

Heidelberglaan 15. Foto Kees Rutten

Met een dekbed-jas achter je laptop, polswarmers, mutsen, kruiken en elektrische kacheltjes. De mensen aan Heidelberglaan 15 kunnen merken dat het winter is. Ze proberen van alles om warm te blijven in dit veel geprezen pand, maar als je stilzit is dat geen sinecure. De verantwoordelijke directeur legt uit wat ze eraan doen.

Het pand mag dan koud zijn, het is ook über-hip. Bij de oplevering in 2018 werd het geprezen vanwege de Deense architectuur. De hal heeft in de verte iets weg van een fel verlichte kathedraal, met veel trappen en roltrappen erin. Dagelijks worden de bijna 24 duizend vierkante meters aan oppervlakte van HL15 gebruikt door opleidingen als Finance, Communicatie, IT en Media.

Voor duurzaamheid kreeg het een score ‘outstanding’,onder andere vanwege de dakbeplanting, warmte-koude opslag, zonnepanelen, waterbesparing en energiezuinige liften en roltrappen.

Kacheltjes aan en ramen open

Die milieuvriendelijkheid lijkt echter als het zo doorgaat een wassen neus te worden. ‘Zet maar een raam open opdat er koude lucht binnenkomt, waardoor de kachel denkt te moeten gaan stoken’, zo luidde een advies. ‘Te idioot voor woorden’, zucht docent Arjan Kroon. ‘Op de vierde verdieping werken ze met kacheltjes.’

Kroon benadert, zoals zoveel van zijn lotgenoten, geregeld het secretariaat om opnieuw een melding van de kou te maken. ‘De vaste medewerkers krijgen hier last van een koude neus, voeten en handen. De lokalen zijn ook vaak kouder dan de gang. Het probleem was er vorig jaar al, maar er volgt geen actie.’ Hij vraagt zich af of het überhaupt arbotechnisch in de haak is.

Handschoentjes, tweede etage. Beeld: Arjan Kroon

Temperatuur naar 19 graden

Jarenlang stond de verwarming in alle HU-gebouwen op 21 graden. Daar functioneert de gemiddelde mens het beste bij, blijkt uit onderzoek. Als het te koud of te warm is, ga je rillen, zweten, gapen of fouten maken. Toch moesten de huismeesters de knop vanaf april 2022 omlaag draaien. Voortaan mocht de HU-populatie het doen met 19 graden. Dat valt arbotechnisch net binnen de norm.

Een van de redenen voor de dalende temperatuur was de gasrekening die destijds zo’n twee miljoen per jaar bedroeg. Door de Oekraïne-oorlog steeg de gasprijs en wilde de overheid van het Russisch gas af. Dus vooreerst was het een verzoek van het toenmalige kabinet: in alle overheidsgebouwen kon de temperatuur omlaag.

De afwegingen tussen geld, werkcomfort en klimaat zijn niet eenvoudig voor de Facilities-directeur, Daniëlle van Wijngaarden. ‘Nadat we over zijn gegaan naar 19 graden hebben we vooral van dit pand veel meldingen ontvangen,’ vertelt ze. En dat doet pijn. Want ook zij wil het liefst dat iedereen die hier tientallen uren per week doorbrengt het behaaglijk heeft.

Kacheltje, tweede etage. Beeld: Arjan Kroon

 Een andere manier van verwarmen

Waarom is het in Heidelberglaan 15 kouder dan in andere gebouwen? Het is immers het nieuwste en meest duurzame gebouw van de HU? ‘Dat zit hem in de manier waarop het pand in elkaar steekt’, vertelt Van Wijngaarden: ‘Het heeft een andere manier van verwarmen dan de andere gebouwen. Het heeft geen radiatoren. De ruimtes worden verwarmd door het inblazen van verwarmde lucht. Ook begint de verwarming pas als de sensoren in een ruimte signaleren dat die gebruikt wordt. Na het weekend, ‘s ochtends of bij beperkt gebruik duurt het daarom even voordat het er 19 graden wordt.’

Temperatuur zelf verhogen

Er kwamen klachten, na die invoering van 19 graden. En omdat temperatuur- en warmtebeleving persoonlijk verschillend zijn, werd in elke ruimte een kastje aangebracht waarmee de temperatuur één of een halve graad verhoogd en verlaagd kan worden.

Kom je een koude ruimte binnen? Zet dan meteen het kastje een graad warmer. Van Wijngaarden: ‘In het gebouwbeheersysteem is te zien, dat het gebruiken van die kastjes echt effect heeft.’ Wel duurt het even, voordat de temperatuur een graad gestegen is.

Meld het op de goede manier

Klopt het ‘dat er niets gebeurt’? ‘Wij onderzoeken alle meldingen’, garandeert van Wijngaarden. Die ontvangen ze meestal via het facilitaire team in het pand of via het klachtenformulier op EENHU. ‘Met de juiste beschrijvingen kan het gebouwbeheersysteem nagaan hoe warm of koud het in een ruimte is geweest en of er eventuele bijzonderheden of afwijkingen zijn.’

Aan een melding met de strekking ‘Goedemiddag, ik heb het koud’ heeft de dienst dus weinig. ‘We vragen altijd zo concreet mogelijk te zijn. Zonder lokaalnummer, datum en tijdstip kunnen ze precies niets beginnen.

Elektrische stoelverwarming, tweede etage. Beeld: Arjan Kroon

Hogere nachttemperatuur 

Hebben ze al iets gedaan met die gedetecteerde afwijkingen? ‘De afgelopen periode hebben wij inderdaad een aantal verstoringen kunnen verhelpen’, vertelt Van Wijngaarden. Dat ging om ruimtes die te koud bleven. Het afgelopen voorjaar heeft ze de nachttemperatuur laten verhogen van 17 graden naar 18 graden. ‘Hierdoor is luchtstroom beperkter en duurt het ‘s ochtends minder lang voordat het 19 graden is.’

Alleen de tocht blijft een probleem. Of zoals Van Wijngaarden het uitlegt: ‘Een aandachtspunt blijft momenteel de luchtcirculatie, die op een aantal werkplekken in het gebouw voor kou-klachten zorgt.’ Hoewel ze in de ventilatie-stand al een aanpassing heeft laten doen, heeft dit helaas nog niet overal voor voldoende verbetering gezorgd.

Lopende acties

Van Wijngaarden is nog steeds druk bezig met een inventarisatie van verbeterpunten en de uitvoering daarvan. ‘We willen kijken of de luchtstromen verminderen als we de temperatuur overdag minder laten fluctueren.’ Daarbij trekt haar team op met de externe partner die de technische installaties van HL15 beheert en haar erover adviseert.

Voorlopig laat de oplossing nog even op zich wachten. In de tussentijd dus nog even wat tips op een rij:

  1. Zet een muts op, veel warmte verlies je via je hoofd.
  2. Ga om het halve uur een rondje lopen, 5 minuten flink doorstappen.
  3. Draag een maillot onder je broek, zelfs als je geen vrouw bent.
  4. Werk in laagjes. Grote vesten en ruime truien.
  5. Shawl om! Dat houdt je nek warm.