Nu studeren duurder wordt, hebben ook studentenverenigingen moeite om bestuurders te vinden. Een aantal overweegt zelfs om de langstudeerboetes voor hen te gaan betalen, zegt Jan Boers van de Landelijke Kamer van Verenigingen.
De koepel van gezelligheidsverenigingen heeft niet bepaald een actieverleden, maar vorig jaar organiseerde ze samen met studentenorganisaties ISO en LSVb de grote demonstratie tegen de langstudeerregeling.
Het mocht niet baten. De langstudeerboete kwam er, zij het met een jaar vertraging. Vanaf september wordt de boete ook daadwerkelijk in rekening gebracht. Dat maakt het voor de 46 aangesloten studentenverenigingen steeds lastiger om bestuurders en vrijwilligers te vinden, zegt LKvV-voorzitter Jan Boers.
Over het werven van een nieuw bestuur voor de LKvV zelf blijft hij voorlopig optimistisch, al zullen enkele nieuwe bestuurders ongetwijfeld getroffen worden door de boete. Dat geldt overigens ook voor Boers zelf. 'Ik ben nu vierdejaars en moet mijn bachelor nog afmaken. Ik zit nu dus in mijn uitloopjaar, terwijl ik niet studeer.'
Besturen wordt op die manier een dure grap, zegt Boers. En dat terwijl universiteiten en hogescholen zoveel baat hebben bij studentbestuurders. 'Studiekiezers vinden een levendige studentenstad erg belangrijk, het geeft vaak de doorslag. Leden van studentenverenigingen wisselen bovendien minder vaak van onderwijsinstelling.'
Wat is het effect van de aanstaande langstudeerboete?
'We horen veel geluiden dat de keuze voor een bestuursjaar lastiger wordt voor studenten. Want zelfs al krijgen ze een bestuursbeurs van hun instelling, uiteindelijk kost zo’n jaar alleen maar geld. Of er voldoende nieuwe bestuursleden worden gevonden moet nog blijken. De meeste verenigingen hebben pas in september hun bestuurswissel.'
Mede dankzij jullie lobby kunnen studenten zich waarschijnlijk vanaf 2013 bij sommige instellingen uitschrijven tijdens hun bestuursjaar, zodat dit niet meetelt voor de langstudeerboete. Biedt dat uitkomst?
'Voor sommige bestuurders wel, maar daar gaat een ingewikkelde rekensom aan vooraf. Als je niet staat ingeschreven heb je inderdaad geen last van de langstudeerboete, maar je hebt evenmin recht op een ov-kaart of een studielening. In mijn geval zou dat betekenen dat ik mijn reiskosten grotendeels uit eigen zak zou moeten betalen. Dat is ook een dure grap. Bovendien willen niet alle instellingen eraan meewerken; sommige zijn zelfs tegen fulltime bestuursfuncties.'
Wat verdient een LKvV-bestuurslid?
'Zo’n 330 euro per maand. Dat moet je niet omrekenen naar gewerkte uren, want dan begin je er niet aan. Net als de studentenvertegenwoordigers van de LSVb en het ISO hoeven wij niet ingeschreven te staan bij een hogeschool of universiteit. Maar een belangrijk verschil is dat zij een volwaardig salaris krijgen. Daarom schrijven de meeste LKvV-bestuurders zich toch in, zodat ze recht houden op de ov-kaart en studielening.'
Waarin verschilt een studentenvereniging van voetbal- of bridgeverenigingen? Die draaien toch ook op vrijwilligers die daarnaast gewoon een baan hebben?
'Dat geldt voor studentenverenigingen ook. De introductiecommissie, de sportcommissie, de tappers achter de bar: ze doen het allemaal vrijwillig. Alleen de bestuurders die hun studie er een jaar voor opgeven krijgen een vergoeding. Het probleem is nu dat maatregelen zich opstapelen. Studeren wordt steeds duurder en dan telt een bestuursjaar ook nog mee voor de langstudeerboete. Onvoorstelbaar. Die boete is toch bedoeld voor luie studenten, niet voor actieve?'
Staatssecretaris Zijlstra zegt dat het geen kunst is om een bestuursjaar te doen als je je studie tijdelijk stopzet. Het is pas echt knap als je studie en bestuursfunctie met elkaar kunt combineren.
'Dat vind ik ook knap. Als het kon, zou ik het doen, maar het zit er gewoon niet in. Eén bestuursgenoot schrijft haar scriptie af in de weekenden en dat lukt al haast niet. Vaak genoeg zijn we ook op zaterdag in touw.'
Zijlstra vindt ook dat studenten wat meer moeten investeren in hun studie. Dat betaalt zich later terug. Gaat dat ook op voor een bestuursjaar?
'Een bestuursjaar is nu al redelijk onvoordelig. Natuurlijk verdien je het terug met de ervaring die je opdoet. Maar als de kosten de pan uit rijzen, wordt besturen weer iets voor de rijken. Ik krijg ondersteuning van mijn ouders; ik weet niet of ik anders aan dit bestuursjaar was begonnen. Ik kan het echt iedereen aanbevelen, maar alles heeft zijn prijs. Als je de middelen niet hebt, is het de vraag wat het je waard is.'
Studenten kunnen toch lenen?
'Dat leidt steeds vaker tot bizar hoge schulden, waardoor afbetalers weer in de problemen komen als ze een hypotheek willen afsluiten. Ik weet niet of je dat moet willen. Het is prima dat studenten in hun opleiding investeren. Wij vragen alleen maar om de kosten niet nog hoger te maken. Bijvoorbeeld door studentbestuurders tegemoet te komen wat betreft de langstudeerregeling.'
Sommige studentenverenigingen zouden de langstudeerboete van hun bestuurders voor hun rekening willen nemen?
'Een aantal zoekt uit of ze bestuurders daarin tegemoet kunnen komen. Maar als je dat voor vijf of zes bestuursleden moet doen, gaat dat flink in de papieren lopen. Of het daadwerkelijk gaat gebeuren is nog afwachten.'
Geïnteresseerden kunnen nog tot 27 april solliciteren voor het bestuur van de LKvV
