Hoge tonen klinken door het gebouw: het alarm gaat af. Er is brand op de derde verdieping. De bhv’ers verzamelen zich bij de entree. In het Nederlands en Engels vraagt een stem om het pand te verlaten via de (nood)uitgangen. Studenten staan op, lopen gestaag naar buiten en wachten daar op verdere orders van een van de 350 bhv’ers die de HU rijk is. Maar niet alle studenten gaan naar buiten. Mindervaliden in een rolstoel blijven binnen. Je leest hier waarom.
Tijdens een gesprek met student Hanna vorige week kwam de gang van zaken tijdens een ontruiming terloops ter sprake. Ze vertelde dat bij een brandoefening studenten in een rolstoel niet uit het gebouw worden gehaald. Dat vindt ze een ‘beangstigend idee’ en ze vroeg zich meteen af hoe het dan zat met de toegankelijkheid van de HU-gebouwen.
Voordat je denkt dat mindervalide HU-studenten als Hanna aan hun lot worden overgelaten: dat is niet zo. Als de nood echt aan de man is, gaat iedereen het pand uit. Voor mindervaliden volgt voor een evacuatie via een zogeheten Evac Chair. Daarvan zijn er voldoende binnen de HU en ze werken allemaal naar behoren. Als het moet kan iemand in zijn eentje een persoon van 90 kilo makkelijk buiten krijgen.
Evacuatiestoel heeft niet de voorkeur
Maar Hanna heeft gelijk: in principe blijven rolstoelgebruikers achter in het gebouw. Bij een calamiteit beslist een hoofd bhv’er of ploegleider of een evacuatie noodzakelijk is en dat verschilt per calamiteit. Het gebruik van de Evac Chair heeft niet de voorkeur, legt hoofd bhv’er van de HU Tessa Soesbergen uit. Wat er kan gebeuren bij een brand is dat rolstoelgebruikers in een brandwerend compartiment worden geplaatst met begeleiding van een ploeg bhv’ers.
‘Soms zie je ontruimingen waar mensen met alle goede bedoelingen worden geëvacueerd, terwijl dit niet hoeft,’ zegt Soesbergen. ‘Zo’n Evac Chair is doodeng als je erin moet zitten. Je moet uit je rolstoel en wordt helemaal vastgesnoerd, ook met je hoofd. Dat is best indrukwekkend voor de mindervalide.’
‘Daarom wordt er gekeken: is gebruik van een Evac Chair echt noodzakelijk? Zo niet: blijf achter de brandwerende deuren’, vervolgt Soesbergen. ‘Dat is niet leuk voor degene met een beperking natuurlijk. In alle hectiek van een ontruiming is dat wel de beste optie. Je bewaart de rust en met de bhv’ers erbij heb je ook de noodzakelijke communicatie met de mindervalide student vanuit degene die de ontruiming leidt. Maar als we echt moeten evacueren, dan gebeurt het natuurlijk.’
Niet mee testen tijdens een oefen-ontruiming
De bhv’ers van de HU weten dus allemaal hoe zo’n stoel werkt, waarmee je mindervaliden naar de uitgang van een gebouw kan krijgen. Hanna vertelde dat ze nog niet eerder had gezien dat ze ook daadwerkelijk hiermee testen tijdens een oefen-ontruiming.
Soms wordt een Evac Chair wel ingezet omdat er een scenario wordt gespeeld, maar vaak ook niet, laat Soesbergen weten. ‘Want het is een oefening. Je wil niet dat er mensen tijdens een brandoefening gewond raken. Niet dat het per se gebeurt maar dat willen we toch zoveel mogelijk uitsluiten.’
Het is niet zo dat er echt maar amper wordt geoefenend. ‘Naast een ontruimingsoefening wordt er jaarlijks een scenario-training op elke locatie gedaan. Dit is vaak ook met de leverancier erbij en worden diverse middelen ingezet, zoals bijvoorbeeld rook om de oefening zo echt mogelijk te laten lijken. Dan kan ook de Evac Chair worden ingezet.’
Maar is het niet zo dat oefen-ontruimingen juist hét moment zijn om te testen met het gebruik van zo’n Evac Chair? ‘Tuurlijk, dat is ook zo’, zegt Soesbergen. ‘We moeten misschien meer met scenario’s oefenen dan dat wij het tijdens een ontruiming zelf doen, in alle hectiek. Het is wel een goed idee om hier meer aandacht aan te besteden tijdens de trainingen.’
Meer bewustzijn creëren
Soesbergen heeft afgelopen vrijdag met Hanna gesproken. Ze wil in kaart brengen hoe het huidige evacuatiesysteem mindervaliden bevalt en of ze nog ergens mee geholpen kunnen worden. ‘Ik ben bezig meer bewustzijn te creëren bij mindervaliden en daarom heb ik met Hanna gesproken’, vertelt Soesbergen.
Het idee is om mindervaliden te betrekken bij het interne alarmsysteem dat nu al gebruikt wordt door de bhv’ers van de HU. ‘Elke BHV’er heeft een app gedownload op zijn/haar mobiel en wordt via deze app opgeroepen bij een calamiteit’, zegt Soesbergen.
Sinds kort is er een extra groep aangemaakt binnen dit systeem Picasse voor studenten met een beperking. Ook zij kunnen de app downloaden en worden gewaarschuwd bij een calamiteit. De HU moet hiervoor nog een pilot draaien. Die is vertraagd door de zorg rondom het coronavirus. ‘We gaan wel alvast nadenken hoe we dit vorm kunnen geven.’
Alleen dient de HU hiervoor nog een pilot te draaien want eerst dienen we goed te inventariseren welke behoefte er bij de student (of medewerker) ligt en welke verwachting er van beide kanten heerst. Daarbij is deze pilot helaas vertraagt gezien onze zorg omtrent Corona.
Kijken!: Hoe overleef je de lockdown? Met deze winterdiptips!
