Vandaag vergadert de Tweede Kamer over de herinvoering van de basisbeurs, die studenten vanaf september 2023 zullen krijgen. Hoeveel krijg jij? Komt er compensatie voor de afgelopen jaren zónder basisbeurs? En wat is dat trucje voor ouderejaars om toch geld te krijgen als ze er eigenlijk geen recht op hebben?
1. Wat is het verschil tussen de basisbeurs, het leenstelsel, de aanvullende beurs en de prestatiebeurs?
Vanaf 2015 zitten we in het leenstelsel. Studenten krijgen alleen geld van de overheid als hun ouders weinig verdienen (een aanvullende beurs). De rest moeten ze lenen. Vanaf het nieuwe collegejaar, dus vanaf september 2023, komt een basisbeurs terug. Geen leenstelsel meer dus. Studenten krijgen met die basisbeurs een klein beetje gratis geld van de overheid. Dat moet je overigens wel zelf aanvragen. En als je niet binnen tien jaar afstudeert, moet je het terugbetalen. Dat maakt dat deze beurs een prestatiebeurs heet, net als nu het geval is.
De prestatiebeurs krijg je in principe voor vier jaar (dus tijdens je hbo-opleiding), maar soms iets langer als je een masteropleiding doet. Er is veel ontevredenheid over dat maximum van vier jaar. De petitie ‘De Basisbeurs voor iedere student’ (die wil dat je ook na vier jaar studie nog die basisbeurs krijgt) is al meer dan 36.000 keer getekend.
2. Hoeveel geld krijg ik dan per maand?
Het bedrag is nog niet officieel vastgesteld, maar onderwijsminister Robbert Dijkgraaf heeft wel een voorstel gedaan: voor uitwonenden 274,90 per maand, voor thuiswonenden 110,30 euro. Vanwege inflatie zou er in ieder geval het collegejaar 2023-2024 voor uitwonenden 165 euro per maand moeten bijkomen, dus uitwonenden ontvangen dan totaal zo’n 440 euro per maand. Het kabinet heeft plannen om dit de twee collegejaren daarna ook nog dit verhoogde tarief te rekenen. Voor thuiswonenden komt er niks bij.
3. Is er een trucje om nog geld te krijgen als ik ouderejaars ben?
Ja, de zogenaamde basisbeurstruc waar Ad Valvas, het nieuwsplatform van de VU, over schreef (niet te verwarren met de rentetruc). Je prestatiebeurs loopt dus in principe voor vier jaar. Studeer je volgend jaar ook nog, maar heb je al bijna vier jaar gestudeerd (bijvoorbeeld door studievertraging of het switchen van studie)? Dan kun je je studiefinanciering nu een paar maanden stopzetten. Zo ‘spaar’ je die maanden en kun je die na september 2023 alsnog inzetten, maar dan mét basisbeurs.
Je kunt zien hoeveel maanden je nog ‘over’ hebt als je inlogt bij DUO. Nadeel: je hebt dan ook even geen studenten-ov-kaart en kunt ook geen geld lenen bij DUO. Voordeel: ben je uitwonend en spaar je hierdoor nog vijf maanden die je volgend jaar kunt ‘inzetten’? Dan krijg je misschien wel 2200 euro.
4. Krijg ik compensatie als ik (ook) heb gestudeerd binnen het leenstelsel?
Wanneer je hebt gestudeerd tijdens het leenstelsel, dan krijg je compensatie. Dus ook als je afgelopen september bent begonnen met studeren. Die tegemoetkoming hangt af van het aantal jaar dat je hebt gestudeerd binnen het leenstelsel. Studeer je dit collegejaar af, dan heb je vier jaar gestudeerd tijdens het leenstelsel en krijg je mogelijk 1.436 euro compensatie. Zit je nu in je eerste jaar? Dan krijg je één vierde van het bedrag: mogelijk 359 euro. Dit geldbedrag wordt afgetrokken van je totale schuld bij DUO. Heb je geen schuld? Dan krijg je het geld gestort.
De Tweede Kamer debatteert vandaag de hele dag hierover, zo is de planning. De verwachting is dat het niet tot heel grote wijzigingen gaat leiden, maar dat weten we pas na het debat.
