Vijfhonderd jaar na de geboorte van Calvijn vieren calvinistische deugden als soberheid, gezagsgetrouwheid en discipline hoogtij. Roken is aan banden gelegd, paddo’s zijn verboden, koffieshops moeten sluiten en meer verdienen dan Balkenende is uit den boze. Over de seksuele moraal van de jeugd wordt schande gesproken, koopzondagen moeten beperkt en de overheid gaat zich te bemoeien met de opvoeding van lastige kinderen. Is deze wederopstanding van het calvinisme een goede ontwikkeling?
Stijn Bollinger
docent sociaal juridische dienstverlening:
‘Een revival van het calvinisme? Dat is nog maar de vraag: met het huidige kabinet lijkt inderdaad het calvinisme weer op het Nederlandse pluche te hebben plaatsgenomen, net als toen de Oranjes nog aan het roer van de Republiek stonden. Toch wil dat niet zeggen dat er nu sprake is van een opleving. Zijn we nu echt zoveel braver aan het worden? Het moralisme van een aantal politici resoneert lang niet altijd direct met de hele maatschappij… Ik zie trouwens wel een mogelijk voordeel van de calvinistische moraal: een wat meer terughoudende beleggingspraktijk in de financiële sector. Beleggen is uitstekend, maar de graaicultuur – op dat gebied ben ik het helemaal met Rouvoet eens – daar mag best eens de rem op worden gezet.’
Philip van den Broek
tweedejaars veiligheidskunde:
‘Als je toch je hele leven hard geleerd en gewerkt hebt, waarom dan niet meer verdienen dan Balkenende? Dat mensen tien jaar later beseffen dat ze meer hadden kunnen verdienen als ze beter hun best hadden gedaan, betekent dat iemand die wél zijn best doet een limiet aan zijn salaris heeft. Daarnaast: drugsgebruik is een keuze, de verantwoordelijkheid van de gebruiker. Daar hoeft de regering zich niet mee te bemoeien. Paddo’s zullen wel terugkomen en roken in cafés ook. Die truttigheid houdt een keer op.’
Habone Farhan
vierdejaars farmakunde:
‘Het verbod op drugs is geweldig, van verslaving komt niets dan slechts. De seksuele moraal zal er wel mee te maken hebben dat jongeren veel drugs en alcohol gebruiken. Ik kan niet geloven dat meisjes zich verkopen voor een breezer, dat moet toch een symbool zijn voor de slechte moraal? Als het echt gebeurt, zou ik zeggen: geloof in jezelf, heb meer eigenwaarde dan een breezer. Als je gewoon werkt, kun je zelf je drankje kopen. Calvinistische waarden als soberheid zijn prima, als je daarnaast jezelf kunt zijn. En als jongeren ontsporen door drugsgebruik, dan zou ik ze tot hun achttiende in een internaat stoppen.’
Bert Pol
lector overheidscommunicatie:
‘Om het maar eens paradoxaal te zeggen: een revival van het calvinisme vind ik best, zolang ik daardoor persoonlijk maar niks moet of niet mag. In sociaal opzicht ben ik buitengewoon liberaal. Iedereen moet kunnen zijn zoals hij of zij is en kunnen doen en laten wat hij wil. Met die keiharde restrictie dat ieders persoonlijke vrijheid daar ophoudt waar die van een ander in het gedrang komt (vrij naar ‘L’esprit des lois’, van de beroemde 18e eeuwse filosoof Montesquieu). Daar ligt voor mij de scheidslijn. Zo interesseert het me helemaal niks of iemand meer verdient dan Balkenende: doet dat inbreuk op de vrijheid van een ander? En als iemand paddo’s wil eten (of wat je ook doet met paddo’s), prima. Zolang er maar geen causaal verband bestaat tussen het nuttigen van paddo’s en een ander de hersens inslaan. Dat geldt ook voor de seksuele moraal: ga je gang, maar zonder dwang. De overheid heeft, mede namens mij, de plicht op te treden tegen inbreuk van persoonlijke vrijheden, zowel preventief als repressief. Tenzij iemand zich vrijheden permitteert die anderen schade toebrengen.’
