Het patatje op het station, een Mars op school en de snoeppot thuis. De meeste moslims laten hun lekkere tussendoortje deze maand staan. Niet omdat zij kilo’s willen afvallen, maar omdat zij meedoen aan de Ramadan. Drie studenten vertellen wat deze vastenmaand voor hen betekent, hoeveel invloed het heeft op hun studie en op welke momenten ze het moeilijk vinden om dat broodje tussen de middag over te slaan.
Ines (18), communicatie management
Tot haar vijfde woonde Ines gedeeltelijk in Nederland en Palestina. Ze heeft een Nederlandse moeder en een Palestijnse vader. Sinds haar dertiende doet ze mee aan de Ramadan.
Wat betekent Ramadan voor jou?
‘Overgave aan Allah. Het is een maand waarin mijn lichaam en geest worden gereinigd, een periode waarin ik veel nadenk over verandering en verbetering. Tijdens de Ramadan besef ik wat ik heb en let ik extra op mijn taalgebruik en mijn houding tegenover anderen. Daarnaast doe ik aan liefdadigheid.’
Liefdadigheid?
‘Elk jaar na de Ramadan gaat mijn vader naar familie in Palestina om hen te helpen. Hij heeft daar een aantal projecten opgezet, onder andere voor weeskinderen. Vaak reis ik met mijn vader mee, als ik toch vakantie heb. Een deel van het geld dat ik bijverdien in een restaurant sta ik af aan deze projecten en mijn familie in Palestina. Eigenlijk hoort elke moslim dat te doen.’
Hoe hou je deze maand vol?
‘Ik zie natuurlijk heel dag door mensen eten, maar mijn geloof is zo sterk dat het mij niks doet. Ik weet voor wie ik het doe. Ik doe het voor Allah, daardoor zijn er geen verleidingen.’
Heb je last van dipjes?
‘Het laatste uur is het moeilijkst. Dan bereid ik met mijn moeder het eten. Dat is echt drama! En extra moeilijk om nog niks te nemen.’
Heeft het vasten invloed op je studie?
‘Het heeft invloed op een positieve manier. Het geeft me meer kracht. Dat is typerend voor de Ramadan: je zet je meer in voor de dingen die je wilt bereiken. Mijn tentamenweek viel tot nu toe meestal samen met de Ramadan en dat ging eigenlijk altijd heel erg goed.’
Moet het Suikerfeest een officiële feestdag worden?
‘Ik neem sowieso vrij. Wij mogen namelijk niet werken op de dag van het Suikerfeest. Ik denk dat het vooral voor Nederlanders mooi uitkomt als deze dag erkend wordt als officiële feestdag.’
Kader 1 ‘Moos’
De geuren van gebakken brood, specerijen en vlees trekken veel studenten en docenten naar de witte dönerkraam ‘Moos’ op De Uithof. Bij eigenaar Muammer Korkmaz vliegen de warme broodjes kebab over de toonbank. Normaal houdt Muammer zelf ook van lekker eten, maar vandaag zit dat er niet in. Samen met zijn vrouw en kinderen doet de dönerkoning mee aan de Ramadan. ‘Het is soms moeilijk om vol te houden, maar ik geloof erin en daarom gaat het goed’, zegt hij met een stralende lach. ‘Bovendien is het een romantische maand, omdat het verlangen wordt opgebouwd’, voegt hij daaraan toe. Veel klanten van Muammer doen ook aan de Ramadan en dat merkt de uit Turkije afkomstige verkoper aan zijn omzet. ‘Ik ga er in deze maand zeker vijf tot tien procent op achteruit, maar ik kan het lijden.’
Yavuz Akogul (24), journalistiek
Yavuz woont in Schagen bij zijn ouders, die uit Turkije komen. Ondanks dat Yavuz tijdens de Ramadanmaand een drukke stage loopt bij het Noord Hollands Dagblad is hij trouw aan het vasten.
Is dit een speciale maand voor jou?
‘Ja, eigenlijk wel. Het is een maand waarin iedereen naar hetzelfde streeft. Je staat samen op, eet met elkaar, iedereen is aardig, niemand scheldt en ’s avonds zijn er extra gebeden.’
Hoe laat sta je ’s ochtends op?
‘Ik ben vanochtend rond half vijf opgestaan, omdat je tot vijf voor vijf mag eten. Daarna ben ik gewoon weer terug naar bed gegaan, anders is het wel een heel lange dag.’
Is het extra zwaar om nu stage te lopen?
‘Het is denk ik niet zwaarder dan anders. Ik heb soms moeite om me te concentreren. Bovendien probeer ik niet te veel energie te verspillen, ik ga bijvoorbeeld niet rennen om de bus te halen. Dan denk ik: laat maar lekker gaan, anders gaat mijn maag knorren.’
Heb je al gezondigd?
‘Nee, natuurlijk niet! Dat doen kleine kinderen, die weten nog niet waarom ze meedoen. Ik deed het vroeger ook, dan stond ik me in de keuken stiekem vol te proppen terwijl mijn moeder in de huiskamer zat.’
Wie kookt er?
‘Mama. Mijn lieve mama maakt het avondeten klaar. Maar ik eet ’s avonds niet bizar veel. Ik drink vooral veel. Eigenlijk vind ik het erger om dorst te hebben dan niet te eten. Ik geniet wel extra van zo’n maaltijd, ik vind het heerlijk om soep te eten en rijst met kip en een salade.’
Moeilijke momenten?
‘Ik heb het zwaar op de momenten dat je normaal eet. Mijn lichaam is gewend aan een bepaald ritme.’
Waar ga je het Suikerfeest vieren?
‘Waarschijnlijk ben ik het grootste deel van de dag op mijn stageplaats, maar ik probeer ’s ochtends vrij te krijgen, omdat ik dan graag naar de Moskee ga met mijn vader. Daarna gaan we naar huis en daar wacht mijn moeder op ons met lekker eten. We feliciteren elkaar en dan gaan de jongeren bij de ouderen langs. Onze familie komt bij elkaar in het huis van mijn oom, omdat hij de oudste zoon is die in Nederland woont.’
Moet het een officiële feestdag worden?
‘Hoera! Daar wacht ik al mijn hele leven op. Het zou tof zijn, maar ik vraag me af of het haalbaar is.’
Sherif Abdelaziz (18), international business management studies
Sherif is geboren en getogen Utrechter. Hij is opgegroeid met het
islamitische geloof, omdat zijn moeder uit Egypte komt en moslim is.
Sherif doet dit jaar, net als voorgaande jaren, samen met zijn moeder
mee aan de Ramadan.
Heb je het zwaar?
‘Dat vraag je zeker, omdat ik hier bij een dönerzaak sta? Nee, het valt
best mee om hier te staan, ik heb het er niet heel moeilijk mee. Mijn
vrienden wilden iets eten, dus dan loop ik gewoon mee. Ik zie de hele
dag door mensen eten, het maakt niet uit waar ik sta.’
Wanneer heb je het wel moeilijk?
‘Tijdens het voetballen krijg ik dorst en mag ik niet drinken. Ik spoel
dan alleen, maar ja dat helpt natuurlijk niet tegen het dorstgevoel.’
Energie genoeg om te voetballen?
‘Ja, ik train twee keer per week en speel op zaterdag een wedstrijd. Dat lukt goed. Bovendien is het een fijne afleiding.’
Nog andere afleidingsmanoeuvres?
‘Ja zeker. Ik heb er heel wat, anders hou ik het niet vol. Naar school
gaan, huiswerk maken (als ik dat heb), filmpje kijken, computeren en
even naar de stad. Tijdens dat soort dingen denk ik minder aan eten.’
En ’s avonds bunkeren?
‘Ik eet heel rustig, anders zit ik te snel vol. En niet meer dan
normaal. Ik eet wel twee keer op een avond. Om kwart over acht eet ik
een keer en om twaalf uur ’s nachts, maar dan meer zoete dingen. Ik
geniet op dat soort momenten écht van eten.’
Moeilijke momenten?
‘Rond zes uur ’s avonds. Dan voel ik mijn buik rommelen. Ik heb meestal
tien minuten buikkrampen en een hongergevoel, dus dat valt best mee.’
Wat eet je ’s avonds het liefst?
‘Ik vind een Marokkaanse pannenkoek met honing erg lekker. Maar ik heb
gisteren macaroni uit de oven gegeten. Dat was ook heerlijk.’
Waarom doe je mee aan de Ramadan?
,,Ik ben ermee opgegroeid. Ik vind het goed om een maand stil te staan
bij mensen die het minder hebben dan ikzelf. Dan denk ik aan mensen in
Afrika die moeite moeten doen om ’s avonds eten op hun bord te krijgen.
Ik ben daar heel bewust mee bezig.’
Kader 2: Informatie Ramadan
De Ramadan is de negende maand op de islamitische kalender. Deze begon dit jaar op dinsdag twee september en eindigt aan het eind van de maand, dertig dagen later. Tijdens de Ramadan mogen moslims niet drinken, roken, eten en seks hebben. In Nederland doet naar schatting tachtig tot negentig procent van de moslims mee. Dat komt neer op ongeveer 750.000 mensen. Zij vasten elke dag van zonsopkomst tot zonsondergang, dat betekent dertien uur geen eten en drinken. De moslims vasten omdat zij op deze manier stil willen staan bij mensen die het minder hebben dan zijzelf. Het einde van de Ramadan wordt afgesloten met het Suikerfeest. Op deze dag gaan de moslims naar de moskee en bezoeken vrienden en familie. Meer info: www.ramadan.nl
