Het hbo ligt onder een vergrootglas. Op affaires als die bij Inholland worden alle hogescholen afgerekend, klaagt de sector en vindt dat onterecht. Wat niet wil zeggen dat het overal koek en ei is. Gevolg is wel dat de hogescholen door het slechte imago in een kramp schieten. Alles wordt vastgetimmerd in regels uit angst om er op afgerekend te worden. Er is steeds minder ruimte voor creativiteit en vrije gedachten. Dat lijkt me toch een voorwaarde om je te kunnen ontwikkelen in het hoger onderwijs.
Ook wij merken dit. Studenten en docenten die in het kader van studie opdrachten doen voor Trajectum, moeten zich in allerlei bochten wringen om dingen geregeld te krijgen. Omdat het niet past in de regels die de examencommissies hanteren. Docenten klagen over gebrek aan vrijheid om goed onderwijs te geven.
Dat het niveau omhoog moet en de uitval omlaag, kan iedereen waarschijnlijk onderschrijven. Ook scheidend HBO-raadvoorzitter Guusje ter Horst deelt die opvatting. Maar ze gelooft niet zo in geldprikkels en prestatieafspraken die staatssecretaris Halbe Zijlstra daarbij voor ogen heeft, laat ze in een interview in dit nummer weten. Zeker geen landelijke prestatieafspraken. Ook zij ziet het gevaar dat je elkaar gevangen houdt door alles te willen controleren.
‘Wil je great worden’, zegt ze, dan moet je op heel andere aspecten focussen en heb je excellente docenten nodig.
Kleine hogescholen scoren altijd goed, doordat studenten en docenten elkaar kennen en binding en betrokkenheid vanzelf ontstaat. Voor Ter Horst ligt daarin ook de oplossing voor grote hogescholen: kleinschaligheid organiseren. Geen nieuwe gedachte, maar wel een moeilijke opdracht. Want hoe organiseer je kleinschaligheid in een steeds meer gecentraliseerde instelling waar regels gehandhaafd worden om de regels en waar bureaucratisering ergernis nummer 1 is geworden.
