Columns

Nostalgie

Reint Jan Renes is lector Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein en blogt op deze plek maandelijks over zijn vakgebied.

Het zal veel mensen ontgaan zijn, maar een paar weken geleden is dankzij het winnen van de nacompetitie Go Ahead Eagles gepromoveerd naar de Eredivisie. Go Ahead Eagles is een kleine, sympathieke voetbalclub uit Deventer waar ik mijn hele jeugd fanatiek supporter van was. Dankzij de promotie (na ruim 17 jaar Eerste Divisie!) en de beelden van feestende spelers was ik even terug in de jaren tachtig. Ik zag mijzelf weer lopen naar stadion de Adelaarshorst in mijn veel te grote, door mijn moeder gebreide rood-gele trui en ik hoorde weer de discussies met mijn broertje over welke club beter was: Twente (zijn club) of Go Ahead.

Fijne herinneringen aan een tijd waarin voetbal de belangrijkste bijzaak in mijn leven was. Vrijwel meteen toen ik de beelden zag, stuurde ik een Whatsapp-berichtje naar mijn broer met de vraag of we volgend seizoen weer samen naar Go Ahead – Twente zouden gaan.

Mooi hoe herinneringen aan vroeger verbindingen leggen in het heden. Nostalgie versterkt sociale verbondenheid, blijkt uit diverse studies. Constantine Sedikides, een sociaal-psycholoog die veel onderzoek doet naar nostalgie, stelt dat wij mensen de enige diersoort zijn die zichzelf kan troosten door aan het verleden te denken. Niet omdat vroeger alles beter was, maar omdat het mogelijk is om de goede dingen uit het verleden koesterend dichtbij te houden en er nog een keer van te genieten.

Bij nostalgie gaat het om het koesteren van gebeurtenissen in het verleden. Meestal gebeurtenissen die je met anderen hebt beleefd. Onderzoekers suggereren dat het daarom zo’n positief effect heeft. In een studie van Sedikides, waarbij mensen in een nostalgische stemming werden gebracht, kwamen sommige deelnemers de onderzoekers na afloop zelfs bedanken – omdat ze het zo prettig hadden gevonden. Mensen voelen zich niet alleen sterker verbonden met anderen na een nostalgische bui, ze hebben ook een sterker gevoel van continuïteit in hun leven en zijn zelfverzekerder. Daarnaast blijkt nostalgie te helpen tegen existentiële angsten. Hoe nostalgischer mensen zijn, des te meer ervaren ze hun leven als zinvol en des te minder hoeven ze aan de dood te denken.

Als mijn broer volgend seizoen niet mee wil naar Go Ahead, ga ik met mijn zoon. Kan hij over dertig jaar ook lekker nostalgisch terugverlangen naar de Adelaarshorst.

Meer columns van Reint Jan Renes