Maak van deze bunker een B&B. Dat was de opdracht aan Built Environment-studenten Lars Peters, Pepijn Nijhuis, Kayleigh Marissen en Renske van de Weerd. ‘De enige manier om het monument te redden van verloedering.’
Het overblijfsel uit de Tweede Wereldoorlog staat er verlaten bij. Hier en daar is het monument beklad met leuzen en hakenkruizen. Eeuwig zonde, vonden Kampenaren Gert en Pierre. De oplossing: transformeer hem tot B&B. En zoek vier HU-studenten om dat te fixen.
Van een bunker een B&B maken, dat lijkt me niet de makkelijkste optie?
Pepijn: ‘Het was niet per se de wens van Gert en Pierre om een B&B op te richten. Het ging hen er puur om het monument te behouden. De bunker, of ‘kazemat’ zoals wij hem noemen, staat op een veld aan de IJssel, precies tegenover Kampen. Hij maakt dus deel uit van het stadsgezicht.’
Renske: ‘Van kleins af aan speelden die mensen in het gebouw; het maakte deel uit van hun jeugd. Ze konden niet aanzien hoe de bunker langzaam verloederde. De Kampenaren probeerden iets te verzinnen om hem te beheren en te verzorgen, zonder dat het te veel geld zou kosten. Een B&B was de uitgewezen optie.’
Waarom jullie? Kampen is niet per se naast de deur.
Lars: ‘Gert en Pierre hadden wat kennissen bij de HU. Zo zijn ze via via bij onze docent terecht gekomen. Wij deden de specialisatie Duurzame Renovaties en Transformaties en moesten een project uitvoeren voor een van de twee opdrachtgevers. De ene opdracht bestond uit het verbouwen van een standaard flatgebouw. De keuze voor de bunker, de andere opdracht, was daardoor snel gemaakt.’
Bureaucratie
Toen moesten jullie er een B&B van maken. Hoe ging dat in zijn werk?
Pepijn: ‘We zaten om de tafel met Gert en Pierre, die de opdracht aan ons voorlegden. Zij hadden al het idee om er een B&B van te maken, maar vroegen ons of we iets anders konden bedenken om de bunker te beheren. Na wat onderzoek kwamen we erachter dat dit toch wel de enige manier was om het monument te redden van verloedering. Het moest namelijk rendabel zijn.’
Kayleigh: ‘We kwamen vier keer per week samen om te brainstormen. We wisten al snel dat we het historische aspect wilden laten terugkomen in het eindontwerp. Zo kwamen we een oude foto uit de oorlog tegen. Op de foto was een klein gebouwtje aan de bunker bevestigd. Dat hebben we meegenomen in het ontwerp.
Vervolgens gaven we iedereen de verantwoordelijkheid over één aspect: bouwfysica, bouwtechniek, referentiemodel, etc. Het vergde veel onderzoek, zelfs in oude archieven, aangezien we weinig hedendaagse voorbeelden konden vinden. Zo moesten we het doen met een plattegrond uit de oorlog waar geen afmetingen op stonden. Hierdoor moesten we zelf een 3D-scan maken.’
Welke hobbels kwamen jullie tegen?
Renske: ‘Er kwam een hoop papierwerk bij kijken. Zo was het geeneens duidelijk wíé over de bunker ging. Rijkswaterstaat, de gemeente, de provincie? Gert en Pierre waren niet de eersten die iets wilden met het monument; alle voorgaande initiatieven sneuvelden. Ons voordeel is wel dat de gemeente in de omgeving een camping wil realiseren en op het executieveld een herdenkingsmonument wil optuigen. Hierdoor staat de bunker in de belangstelling.’
Lars: ‘Daarnaast staat de bunker in de uiterwaarde van de IJssel. Dat is het gebied dat bij hoogwater mag overstromen. Het is dus verboden om daar een B&B neer te zetten. Maar Gert en Pierre zijn druk bezig om het toch voor elkaar te krijgen. Zo hebben wij besloten om in de bunker zelf geen verblijf te realiseren, maar in het gebouw dat eraan vastzit. Dat staat op hoge poten, zodat je bij een overstroming droge voeten houdt.’
Kayleigh: ‘De bunker zelf wordt nu een soort museum waar je bij wijze van spreken een sigaar rookt en een whisky drinkt op een leren stoel. Maar ook daar moeten radiatoren en ramen in. Die muren zijn bijna een meter dik, waardoor alle leidingen en kabels niet in de muur verwerkt kunnen worden. Maar goed, dat geeft ook weer die historische look and feel.’
In het geniep
Wat vonden de kampenaren van jullie ontwerp?
Pepijn: ‘Gert en Pierre waren erg tevreden en zijn druk bezig om het plan van de grond te krijgen. Ook de inwoners van Kampen reageerden enthousiast op het artikel in het AD. We hadden ze misschien vooraf moeten vragen wat zij graag met de bunker wilden, maar dat doen we eigenlijk nooit tijdens onze studie. Meestal werken we aan een later stadium, waarin de plannen al lang klaarliggen.’
Kayleigh: ‘Het moest ook in het geheim gebeuren. De opdrachtgevers wilden pas informatie naar buiten brengen als alles rond was. Daardoor konden we geen vragen stellen aan de verschillende stakeholders. We moesten alles uit het internet en het archief halen.’
Gaan jullie er mee verder?
Renske: ‘Nu we ons ontwerp hebben afgeleverd, houden we ons niet meer bezig met het project. Maar ik heb goede hoop dat het Gert en Pierre gaat lukken. Ze houden ons op de hoogte en als het ooit zover is, mogen we er een nachtje in slapen.’
Lars: ‘We hebben in ieder geval geleerd hoe lastig het is om een project te realiseren waarbij zoveel verschillende belanghebbenden betrokken zijn. Daarnaast weten we nu hoe je een bunker moet verbouwen, misschien komt dat ooit nog van pas!’
