Achtergrond

Column Ad Franzen: Zwaar beroep?

De AOW gaat naar 67 en toen ik het hoorde sprong ik een gat in de lucht.
Als 54-jarige zit ik aan de goede kant van de 55 en ik mag nu door tot mijn 66e verjaardag. Ik heb het vaak gezien in het onderwijs: vitale zestigplussers, die prima functioneren, worden met zachte hand in de VUT geduwd. Docenten in het hbo zouden gemakkelijk tot hun zeventigste mee kunnen; op universiteiten mogen hoogleraren immers al jarenlang tot hun zeventigste doorgaan!

Toch klagen enkele collega’s van mij over teveel taken, hoge werkdruk en ongemotiveerde studenten. Hoe is het mogelijk in het walhalla dat hoger onderwijs heet. In het VMBO vechten docenten dagelijks om overeind te blijven en hebben een grote opvoedkundige taak. Daar zijn onderwijsjaren tropenjaren en leiden regelmatig tot burnout, depressie en onderwijsblues. In deze kelder van het onderwijs mag je van een zwaar beroep spreken.

Opvallend is dat docenten niet oud worden; regelmatig ontvang ik bericht dat ex-collega’s enkele jaren na uittreding uit het onderwijs ook uitgetreden zijn uit het aardse bestaan. Onlangs was ik op een reünie van mijn middelbare school en het was schokkend om te horen hoe weinig van mijn toenmalige docenten nog in leven zijn. Bovendien dateerden zij uit een tijd dat het middelbare onderwijs een ontspanningsoord was voor docenten. ‘Gezag was gezag’ en als je uit een les werd verwijderd, dan had je direct een extra vakantieweek. Daarnaast kreeg je een pak op je lazer van je ouders, want ‘als jij eruit gestuurd was, dan zul je het er wel naar gemaakt hebben’.

Het is voor docenten jarenlang te gemakkelijk geweest om voortijdig het onderwijs te verlaten. Vijfentwintig jaren geleden, toen ik in het middelbare onderwijs zat, ging mijn collega van 58 jaar stoppen. Ik heb een rechtszaak tegen hem aangespannen bij zijn afscheid, want hij mankeerde helemaal niets en ik vond het een enorme kapitaalvernietiging voor de school dat hij zo vroeg stopte. Het was bovendien erg vervelend dat ik zijn vijfde klas voor Wiskunde II moest overnemen, omdat ik me voor één jaar helemaal in dat afgeschafte vak moest verdiepen…