Het wel en wee op binnen de schoolmuren is een dankbaar onderwerp voor films binnen ieder genre. Trajectum zet de vijf must see docentenfilms op een rij. Cinematografische hoogstandjes die je kunnen inspireren, doen schaterlachen, tranen met tuiten laten huilen of wellicht weer met beide benen op de grond laten staan.
Up the Down Staircase (Robert Mulligan, 1967)
Up the Down Staircase is de eerste film waarin het verhaal van een inspirerende docent op een chaotische stadsschool wordt verteld. In deze klassieker volgen we Engels lerares Sylvia Barrett (Sandy Dennis) die op het New Yorkse Calvin Coolidge High in een nachtmerrie belandt. De jonge docente treft hier, op haar eerste dag, overvolle klassen, te weinig lesmateriaal, administratieve rompslomp en gedemotiveerde studenten. Ondanks de vele obstakels, weet Barrett zich staande te houden door vast te houden aan haar eigen idealen.
Soort docent: Zelfspot en betrokken.
Let op: Het verhaal is gebaseerd op de gelijknamige bestseller van schrijver Bel Kaufman.
Dead Poets Society (Peter Weir, 1989)
Deze bejubelde film speelt zich af rond 1950 op de prestigieuze middelbare kostschool Welton. Vrijgevochten Engels leraar John Keating (Robin Williams) stimuleert in zijn lessen, geheel tegen de regels van de school, het vrije denken. Geïnspireerd door zijn manier van lesgeven, begint een groep leerlingen vervolgens het geheime Dead Poets Society. Een club voor creativelingen. Hier kunnen ze zichzelf zijn, waardoor het contrast met de ‘bekrompen’ buitenwereld steeds duidelijker blijkt. Met alle gevolgen van dien.
Soort docent: ‘Op een voetstuk’ docent.
Let op: Ontving een Oscar voor meest originele script.
Dangerous Minds (John N. Smith, 1996)
LouAnne Johnson (Michelle Pfeiffer) is docent op een school in de probleemwijk. In haar bloemetjesjurk en een engelengeduld probeert ze de leerlingen (aan de drugs, bijna zwanger, lid van een gang of een combinatie hiervan) bij de les te houden. Zonder enig succes. Na een make-over; leren jasje, cowboyboots, sigaret in de mondhoek, karatepasjes en een assertiviteitstraining, gooit ze het hele lesprogramma op de schop. Weg stoffige Shakespeariaanse gedichten, hallo hippe Bob Dylan songtekst. Zo steelt LouAnne langzaam maar zeker de harten van de pubers en raakt ze meer en meer verwikkeld in het miserabele leven van haar kansloze studenten.
Soort docent: Kat uit de boom kijkend. Streng, maar betrokken.
Let op: De soundtrack van Coolio, Gangsta’s Paradise is misschien wel bekender dan de film.
Half Nelson (Ryan Fleck, 2006)
Verscheurd door zijn eigen hoge verwachtingen verliest geschiedenisleraar Dan Dunne (Ryan Gossling) zich aan het roken van crack. Zijn verslaving gaat zo ver dat het hem niet lukt om nog sober voor de klas kan staan. Er ontstaat een bizar pijnlijke situatie waarin de rollen van docent en leerling dramatisch door elkaar komen te lopen. Dit wanneer de dertienjarige Drey hem op heterdaad op de wc betrapt en hem vervolgens van de drugs probeert te houden.
Soort docent: Die je liever niet voor je klas ziet.
Let op: Ryan Gossling kreeg voor deze rol een Oscarnominatie voor beste acteur.
Entre les murs (Laurent Cantet, 2008)
Entre les murs is gebaseerd op de roman van François Bégaudeau (die zelf ook de hoofdrol speelt) over zijn ervaringen als docent Frans op een zwarte school in een Parijse voorstad. Niet zozeer het verhaal, maar vooral de stijl van de film is bijzonder. Zo zijn de ‘acteurs’ bijvoorbeeld zelf leerlingen van de desbetreffende school en wordt vrijwel alles geïmproviseerd. De maker liet zijn spelers zelfs zo vrij, dat niemand een script kreeg, maar slechts een richtlijn. Het resultaat is een dicht op de huid, bijna documentaireachtige film over een te bijdehante klas voor een te zachtaardige jonge docent.
Soort docent: Een niet begrepen goedzak.
Let op: Won dit jaar, geheel tegen verwachting in, een Gouden Palm.
