Sylvia den Herder is lid van D66 en kandidaat nummer 3 op de lijst van Gemeentebelangen Woudenberg. Gezien de locale partij momenteel vijf zetels heeft, is de kans groot dat de adviseur Medezeggenschap aan de HU in de gemeenteraad komt. Aflevering 2 van de serie ‘Gemeenteraadsverkiezingen 2022’.
Den Herder zat van 2010 tot 2018 voor D66 in de gemeenteraad van Leusden. Na haar tweede termijn stopte ze met de politiek, pakte haar studie Bestuurs- en Organisatiewetenschap aan de Universiteit Utrecht weer op en verhuisde naar een vrijstaand huis in Woudenberg.
Hoe kwam je op de kandidatenlijst van Gemeentebelangen Woudenberg?
‘Ik ben in september gevraagd of ik kandidaat wilde zijn voor de gemeenteraad. Ik woonde nog maar net in het dorp en had een paar keer een kritisch stuk geschreven op Facebook en in een lokale weekkrant over zaken die spelen. Er was bijvoorbeeld afgesproken dat er minder gemaaid zou worden in het openbaar groen en vervolgens hadden de gemeentelijke grasmaaiers alles platgemaaid. Niet lang daarna kreeg ik een bericht of ik bij de wethouder van Gemeentebelangen wilde komen. Ik dacht dat ik op het matje werd geroepen, haha. Maar het was een leuk gesprek en vervolgens kreeg ik een mooie plek op de lijst.’
Waarom koos je voor een lokale partij?
‘D66 heeft geen afdeling in Woudenberg en ik kan me moeilijk kandidaat stellen voor de PvdA of de VVD. Een lokale partij is dan wel mogelijk. En Gemeentebelangen Woudenberg heeft een progressief programma, vergelijkbaar met D66. De partij heeft een links georiënteerd sociaal programma en is wat rechtser op het gebied van economische vraagstukken.
‘In een dorp is het best lastig om geschikte kandidaten te vinden’
Toen ze me vroegen, moest ik er eerst over nadenken, want het is veel werk. Wilde ik elke zondagmiddag dat “pak papier” lezen, terwijl andere mensen lekker aan het wandelen zijn? Ik heb uiteindelijk ingestemd omdat ik in de democratie geloof. Iemand moet het doen en in een dorp is het lastig om geschikte kandidaten te vinden. Ik snap dat ze mij uitnodigden: ik heb ervaring als raadslid en heb Bestuurs- en Organisatiewetenschap gestudeerd.’
Je staat op nummer drie. Is dat een verkiesbare plaats?
‘We zitten op dit moment met vijf zetels in de raad, zijn al jaren de grootste partij en leveren een wethouder. De kans dat ik in de raad kom is groot, maar in de politiek kan het raar lopen…’
Je zou ook wethouder kunnen worden.
‘Nou, de huidige wethouder van Gemeentebelangen wil nog graag een termijn door.’
Maar je sluit niet uit dat je ooit wethouder wordt?
‘In de politiek sluit je niets uit. Maar we hebben een geschikte wethouderskandidaat, dus het is niet aannemelijk dat ik die positie zal krijgen. Daar komt bij dat ik dan bij de HU zou moeten stoppen, terwijl ik het er zo goed naar mijn zin heb.
Wat er zoal speelt in Woudenberg? Nou, die vraag is niet aan dovemansoren gericht. Rondom het Henschotermeer, een fraai stuk natuur in de bossen van de Utrechtse Heuvelrug, blijkt zich al jaren een ware politieke veldslag af te spelen. Blijft het een natuurgebied zoals veel bewoners van omliggende dorpen willen of verandert het in een groot vakantiepark? Woudenberg is één van de twee gemeenten die samen met de provincie zullen beslissen over de bestemmingsplannen van dit gebied.
Met de verkiezingen voor de gemeenteraden in aantocht, dreigt dit hét issue te worden in de komende campagnes. Regionale media en zelfs het landelijke actualiteitenprogramma EenVandaag besteedden er aandacht aan. Politicus in spe Den Herder vertelt vol vuur over handtekeningenacties, een kadernota, nieuwe vakantiehuisjes en een grote evenementenhal. ‘In april/mei wordt een wijziging van het bestemmingsplan aan de gemeenteraad voorgelegd.’
Er spelen momenteel twee verkiezingen waar jij je mee bezighoudt: je bent kandidaat voor de gemeenteraad én projectleider van de verkiezingen voor de medezeggenschapsraden aan de HU. Is het lastig dat ze gelijktijdig plaatsvinden?
‘Nee. Ik hou ervan te werken in een bestuurlijke omgeving als adviseur Medezeggenschap en als raadslid in de gemeenteraad. Er is altijd een beetje spanning, gedoe en soms zelfs ruzie. Daarna kom je vaak tot mooie resultaten.
Het leuke aan campagnevoeren voor de medezeggenschapsraden aan de HU is dat ik samen met studenten en medewerkers activiteiten organiseer die moeten zorgen dat de verkiezingen gaan leven binnen de hogeschool. Bij Gemeentebelangen is dat anders: er is een campagnecommissie die mij mailt dat ik zaterdag om 10.00 uur op de markt moet staan en om 12.00 uur in de koffietent. Ze zorgen ervoor dat ik een kanariegeel jasje krijg. Ik hoef zelf niets te doen en word vanzelf aangestuurd.’
Hoe verloopt de samenwerking met andere partijen?
‘In de gemeentelijke politiek zie je dat vrouwen nog altijd in de minderheid zijn en elkaar opzoeken. Ik ben al een paar keer koffie wezen drinken met vrouwelijke kandidaten voor de VVD en een gezamenlijke fractie PvdA/GroenLinks die waarschijnlijk in de raad komen. In Woudenberg is een onderscheid te zien tussen progressieve partijen en christelijke partijen. Het dorp ligt in de biblebelt. De SGP, de ChristenUnie en het CDA geven vanuit een bijbels perspectief kleuring aan het beleid – tegenover de PvdA/GL, Gemeentebelangen Woudenberg en de VVD. Samen tot oplossingen komen lukt daarom niet altijd.
‘Woudenberg stond onder curatele van de Provincie Utrecht omdat de begroting met enkele miljoenen werd overschreden’
Een uitvloeisel hiervan is dat partijen als de VVD, PvdA/GroenLinks en Gemeentebelangen de winkels op zondag open willen. Dat is al zo bij veel winkels in de regio behalve in Woudenberg. Dat houden het CDA, ChristenUnie en SGP tegen. Tot frustratie van onder meer de supermarkten, want hun klanten trekken naar andere winkels in de omgeving. Daar is al vier jaar gesteggel over en dat gaat nog even door.
Daar staat tegenover dat de partijen ook wel samen kunnen optrekken als het echt nodig is. Woudenberg stond sinds januari 2021 onder curatele van de Provincie Utrecht omdat de begroting met enkele miljoenen werd overschreden. Er moest een plan komen met bezuinigingen en dat is door alle partijen in de raad onderschreven. Sinds enkele maanden is het dorp onder het verscherpt toezicht uit.’
Er is blijkbaar nogal wat werk aan de winkel in de politiek in het dorp?
‘Dat is zeker zo. Tien jaar geleden ging het in de gemeenteraad over zaken als losliggende straatklinkers en hondenpoep. De complexiteit van onderwerpen neemt toe doordat ze steeds meer regionaal worden opgepakt. Zoals de klimaatwet, een voortvloeisel uit de akkoorden van Parijs (afspraken om de opwarming van de aarde tegen te gaan, red.). Het beleid hiervoor is regionaal ontwikkeld en goedgekeurd door alle raden die deelnemen in de regio.
De uitvoering doet de gemeente. Bijvoorbeeld het opwekken van duurzame energie. Gemeentebelangen wil eerst zoveel mogelijk zonnepanelen plaatsen op de daken van woningen en bedrijven. De gemeente gaat samen met de inwoners aan de slag om te kijken waar de windmolens of zonnevelden moeten komen. Dan volgt in de gemeenteraad de discussie of we kiezen voor windmolens of andere manieren van energieopwekking. Dat zal een groot thema zijn komende vier jaar.’
Lees ook aflevering 1: Docent Van Dijk-Wijmenga voert campagne voor CDA