Marijke Kolk is docent bij de opleiding Journalistiek. Ze schrijft iedere veertien dagen columns voor Trajectum. Deze keer is ze het zat dat de meningen over elkaar heen buitelen op ons wereldwijde web.
‘Ik heb me nergens zo alleen gevoeld als op de SvJ’, zei de zwarte/gekleurde (op social media kreeg ik nogal wat commentaar op ‘zwart’, dus kies vooral zelf) studente die zes jaar geleden besloot te stoppen met de opleiding Journalistiek. ‘Hoe kwam dat?’ vroeg ik haar. Ze antwoordde: ‘In die tijd begon alles rondom Kick Out Zwarte Piet een beetje en ik herinner me dat ik in de groepsapp van de klas felle discussies had hierover en er echt alleen voor stond. Het leek meer een rassenoorlog dan een discussie over een karikatuur.’
Daarmee sloeg ze de spijker op de kop. De ruimte voor een fatsoenlijke discussie ontbrak toen, maar ontbreekt ook nu nog. En niet alleen als het gaat over Zwarte Piet, en niet alleen in een groepsapp. ‘Die Femke Halsema, ik vind haar echt fantastisch’, poste iemand op Facebook, een paar dagen na de demonstratie op de Dam. Ik reageerde: ‘Snap ik, maar al met al heeft ze zich niet echt aan de richtlijnen van de overheid gehouden.’ Daar kwam de volgende reactie op: ‘Oh, jij staat dus aan de kant van de racisten.’ HUH?
Doordat we 24/7 informatie tot ons kunnen nemen, zijn we ons heel bewust van wat er in de wereld gaande is. De donkere kant daarvan is dat we in een maatschappij leven die geteisterd lijkt te worden door een tornado van meningen die te pas en te onpas worden geventileerd. Alles onder het motto ‘vrijheid van meningsuiting’. Nou ja motto, misschien eerder excuus. Inmiddels zijn er meer meningen dan feiten. Meningen die op hun beurt worden gebaseerd op andere meningen. De scheidslijn tussen feit en mening is angstaanjagend dun geworden. En ruimte voor een wat diepgaander gesprek ontbreekt.
Het grote probleem met meningen is dat ze geen concrete oplossingen bieden. Terwijl dit is wat we nodig hebben: minder meningen, meer oplossingen. Minder gelul, meer actie. Minder debat, meer compromissen.
En dan, om de vakantie mee in te gaan, nog even het einde van een prachtig gedicht van Ilja Leonard Pfeijffer:
De waarheid komt met twijfel en kost tijd
Gelijk wordt niet aan eigendunk ontleend
of aan een boze stemming in het land.
Een voxpopsentiment is nog geen feit.
Dat jan en alleman een mening meent
te mogen hebben, is een misverstand.
Ook interessant: Uit Curaçao komen en hier studeren. Hoe voelt dat?
