Achtergrond

Dit traject moet uitval van technische studenten tegengaan

De weg naar het diploma. Illustratie: Maartje Huvenaars

Net begonnen aan je studie en binnen een half jaar stoppen? Veel jongeren kunnen daarover meepraten. Jaarlijks vallen er honderden techniekstudenten uit, die juist zo nodig zijn. Een goednieuw traject aan de HU moet ze weer op de rails helpen.

Vanaf 4 december gaat het gebeuren. Vijftig studenten gaan deelnemen aan DiscoverMe, een traject van een half jaar waarin ze drie dagen per week met hun coaches en lotgenoten onderzoeken waar ze goed in zijn en wat ze interessant vinden. Als ze alle introspectieve oefeningen, groepsprojecten en één-op-één coaching hebben doorlopen ontvangen ze een certificaat. Dat staat gelijk aan 30 studiepunten, die ze later in hun opleiding kunnen laten tellen als een minor.

Leeuwenkuijl en Van Hardeveld

Gert van Hardeveld had het project gezien aan Fontys en was er meteen verliefd op. Hij pitchte het idee afgelopen juni bij de vier directeuren van de technische instituten. ‘Ik dacht dat ik meteen akkoord zou krijgen.’ Hij kreeg het binnen vier weken.

Voor veel jongeren komt de studiekeuze te vroeg

Waarom de directeuren ook relatief snel heil zagen in zijn project? Dat is volgens Hardeveld niet vreemd. ‘Gemiddeld vallen er schat ik zo’n 800 HU-studenten van technische studies uit in het eerste jaar.’ Is een korte cursus of een paar gesprekken voor hen dan niet genoeg? ‘Dit is inderdaad een paardenmiddel’, grinnikt Hardeveld. ‘Maar wel nodig.’

Hardeveld heeft zelf drie kinderen op de middelbare school. ‘Ik zie ze worstelen. Wij vragen ze in hun eindexamenjaar te besluiten welke opleiding ze gaan doen. Daar moeten ze tussen alle examens door maar tijd voor vrij maken. Niet te doen. Zonder zelfkennis nemen ze beslissingen waar ze later spijt van krijgen. Er bestaan niet voor niets zoveel commerciële initiatieven om het gat te vullen tussen eindexamen en opleiding. Maar die zijn bepaald niet inclusief: alleen rijke ouders kunnen ze betalen.’

Studenten overwegen vaak te stoppen met hun opleiding:

Video: Hilde Verweij

Duur voor de HU, maar lucratief

Voor wie is DiscoverMe precies? Leeuwenkuijl: ‘Voor de uitvallers die geen benul hebben van wat ze willen doen. Het is zonde als die groep al gaat werken of thuis komt te zitten. Dit traject biedt ze structuur en voorkomt dat ze vervallen in lethargie.’

Naast warme gevoelens voor de jeugd is er ook een zakelijke kant aan dit verhaal: geld. Daarmee kreeg Hardeveld zijn vier directeuren over de streep. Want van de 50 die dit gaan doen, zullen er naar verwachting 45 opnieuw voor de HU kiezen. En daarvan zullen er waarschijnlijk 40 opnieuw voor een technische opleiding gaan. Pure winst voor Hogeschool Utrecht – én de maatschappij die staat te springen om technisch geschoold personeel.

Hardeveld heeft geld gekregen voor komende drie jaar. Het traject zal jaarlijks grofweg 75.000 euro gaan kosten. Het eerste jaar zullen er vijftig studenten meedoen. Vanaf het tweede jaar 125. Alleen de werving wil tot nu toe nog niet zo lukken: pas acht gegadigden hebben zich gemeld.

Hardeveld en Leeuwenkuijl in hun nieuwe lokaal

Voorlopig mogen dus alleen uitvallers van de vier technische instituten meedoen (Design & Engineering, Media (alleen CMD), Life Science & Chemie en ICT). Deels wordt het traject gefinancierd uit het potje voor minors, maar een belangrijker deel komt van stichting Samen Techniek. Die heeft een miljoen subsidie gekregen om het aantal technische studenten te vergroten.

Studenten zullen voor dit traject hun opleiding moeten staken, maar wél ingeschreven blijven staan. In het beste geval kunnen ze dit halve jaar verderop in hun studie laten tellen als minor. In het ergste geval zijn ze een half jaar collegegeld armer. Voor de aanmeldingsprocedure geldt: wie het eerst komt het eerst maalt.

Coaches op sneakers

Bonne Leeuwenkuijl wordt een van de vier coaches van het traject. Afgelopen drie jaar was hij docent aan de HU, maar eigenlijk wilde hij vanaf het moment dat hij solliciteerde al iets anders. ‘Dit past beter bij me, met jongeren praten.’

Om zelf coach te worden moest Leeuwenkuijl drie weken als deelnemer het kunstje afkijken bij Fontys. ‘Mijn eindwerkstuk was een sneaker.’ Hij pakt zijn telefoon en laat hem zien. ‘Verder heb ik vooral gezien dat je klaar moet staan. Je kunt af en toe vragen waar een student mee bezig is, maar het belangrijkste is dat je in dezelfde ruimte verkeert en beschikbaar bent voor vragen.’

Sneaker van Leeuwenkuijl

Een sneaker? Hardeveld: ‘Ja, het traject is gericht op doen. In de ochtend werken ze aan hun ontwikkeling en ’s middags maken ze dingen in de werkplaatsen van de HU. Als je met je handen bezig bent, gebeuren er goede dingen in je geest. Ze maken een spel over hun levensloop. Een kwartet van alle hoogte- en dieptepunten in het leven van Pietje bijvoorbeeld. Of een ganzenbordspel waarbij je bij elke grote gebeurtenis twee stappen vooruit mag.’

OntdekMij?

De kersverse website oogt kleurig en Amerikaans. Je kunt er lezen hoe het programma eruit gaat zien. Deelnemers zullen erachter komen waar ze energie van krijgen (onderdeel: spark), ze vertalen hun levensverhaal naar een zelfgemaakt spel (it’s all in the game), ze doen een maatschappelijk project (meaningful you), ze kiezen een top 3 van hun favoriete studies (look into the world) en onderzoeken ten slotte welke het beste bij ze past (frame your future). Aan het einde blikken ze terug en zijn ze ready for take off.

De opleidingen die meedoen zijn Nederlandstalig. Waarom dan toch deze Engelse kreten? De heren kijken elkaar aan. Hardeveld: ‘We hebben het afgekeken van Eindhoven. Die geven veel onderwijs in het Engels. We hadden aanvankelijk het plan om het aan te passen aan de HU, maar dat komt volgend jaar wel. Leeuwenkuijl: ‘Of niet. Fontys is een hippe tent hoor. En in het Engels klinken dingen ook wel lekker catchy.’

Op een dag…

Het programma van Fontys draait al meer dan vijf jaar en in 2022 wonnen ze er zelfs de hogeronderwijspremie mee. Dat de HU hun programma nu kopieert is bepaald geen bedreiging voor ze. Leeuwenkuijl: ‘Zij wilden ons graag de kneepjes van het vak leren en met ons samenwerken. Uiteindelijk hebben zij daar ook belang bij: onze cursisten zouden ook bij hen aan de slag kunnen gaan.’

Hardeveld ziet graag dat DiscoverMe op een dag ophoudt te bestaan: ‘Het liefst zijn wij over acht jaar overbodig. Dan heeft elke hogeschool een traject waarin studenten in het eerste jaar zes maanden kunnen nadenken over hun studiekeuze, als een soort pre-bachelor. En idealiter kun je dan ook altijd in februari met je opleiding beginnen.’

De heren kijken rond in de ruimte op de derde verdieping aan de Bolognalaan, die ze na maanden wachten eindelijk kregen toegewezen. Onder Leeuwenkuijl ligt een grijs kleedje. ‘Dat voelt lekker aan mijn voeten.’ Hij schenkt zijn beker nog eens vol met kruidenthee uit zijn thermosfles. ‘We gaan het hier behaaglijk maken, zodat ze hier straks graag blijven hangen. Lekkere banken, gezellige retro meubels. Bij Fontys liepen ze op slippers en pantoffels. Dat willen wij ook. Het is de bedoeling dat uitvallers beseffen: hier mag ik de tijd nemen en ben ik welkom.’