Groeten uit Olomouc! Van welke Europese steden kan Utrecht als kandidaat Culturele Hoofdstad leren? Met die vraag trekken 9 studenten gewapend met camera en notitieboekje langs ‘Similar Cities’, steden die bijvoorbeeld qua omvang en bewoners op Utrecht lijken. Volg de hele zomer lang hun bevindingen op trajectum.hu.nl!
Het is opvallend stil in Olomouc, de vijfde stad van Tsjechië. Normaal bruist de stad door de vele studenten aan de universiteit studeren, maar omdat het zomervakantie is zijn de meesten teruggegaan naar hun geboorteplaats, of ze zijn zelf op vakantie. Dat is jammer voor ons, want zo kunnen wij vrij lastig bepalen hoezeer deze stad op Utrecht lijkt. We worden rondgeleid door Jan, die eigenlijk Honza heet, maar voor ons Nederlanders zijn naam in een handomdraai heeft veranderd. Jan laat ons bijna alle universiteiten van Olomouc zien, die verspreid staan door de hele stad: van midden in het oude stadscentrum tot aan de buitenrand van het centrum. Opvallend zijn de verschillen tussen de diverse faculteiten. Zo is de Technische Universiteit spiksplinternieuw en modern ingericht met iMac computers voor PhD-studenten en een prachtige kantine en dakterras. Een heel ander verhaal is de faculteit voor journalistiek, die bijna uit elkaar valt van ellende. De ramen zijn kapot, de trappen zijn volledig afgesleten en als je je dan bedenkt dat deze faculteit in Tsjechië in rang op de tweede plaats staat, voelen Jeroen en ik ons wel heel bevooroordeeld op de School voor Journalistiek in Utrecht.
Olomouc heeft een prachtige binnenstad met geweldige architectuur en een zeer mooi monument dat op de Wereld Erfgoed Lijst staat: Sloup Nejsvětější Trojice (Drievuldigheidszuil) Ook is er naast al deze schoonheid in de stad ook een uitgebreid nachtleven, maar in de zomervakantie gebeurt er eigenlijk helemaal niks: de studentenbars zijn dicht, andere pubs en clubs sluiten doordeweeks al rond 23:00 uur. Wat nog meer opvalt in Olomouc zijn de vele Herna’s, kleine casino’s overal in de stad. Volgens Jan zorgt dit voor veel gokverslaafde mensen die uiteindelijk hun huis en haard verliezen en nu leven in geparkeerde auto’s en op straat. We zien de auto staan en het is raar om te bedenken dat er weinig aan gedaan wordt om dit soort mensen weer op het rechte pad te krijgen. De regering behoudt de Herna’s omdat ze er geld aan verdienen en zal hier dus ook niet snel iets aan gaan veranderen. Dan is het goed om te bedenken dat dit in Utrecht toch wat beter geregeld is, met Holland Casino en een enkele gokhal.
Verder zijn het moeilijke tijden voor sporters in Olomouc. De grootste sponsor van bijna alle sportverenigingen, Sazka de Lotto-gigant, is failliet verklaard. Hierdoor lopen vele sportclubs en verenigingen geld mis, wat ze goed zouden kunnen gebruiken. Hier in de stad is het goed te zien aan het uiterlijk van de sportfaciliteiten: golfplaten als hekken die volledig ondergekalkt zijn met stiften en graffiti. Er is geen geld om het schoon te maken of nieuwe hekken te plaatsen en het ziet er daarom vrij armoedig uit. De Lotto-maatschappij is al wel overgenomen door curatoren om het bedrijf te redden, maar voorlopig gaat er geen geld naar Tsjechische sporters. Hoe het verder moet met de sporters in Tsjechië is nog niet bekend. Het is te hopen dat er of een nieuwe financierder komt, of dat Sazka toch verder kan als sponsor, maar de lokale student Jan heeft er weinig vertrouwen in. Dit vertrouwen in grote bedrijven en de overheid komt opvallend veel voor in Tsjechië, waar nog steeds veel corruptie is.
