De gebeurtenissen die Utrecht gisteren in zijn greep hielden, zijn maar weinig mensen ontgaan. Toch was er ook een groep die niet goed bediend werd in de nieuwsvoorziening. ‘Er wordt in Nederland helemaal niet gedacht aan mensen die slechthorend of doof zijn, of die misschien het Nederlands niet zo goed beheersen’, stelt Beppie van den Bogaerde, lector Dovenstudies aan de HU.
Op sociale media gaan beelden rond van de berichtgeving in Nieuw-Zeeland, waar direct na de aanslag in Christchurch een doventolk aanwezig was om het nieuws op de persconferentie te duiden voor doven en slechthorenden. In tegenstelling tot de persconferenties die in Nederland werden gehouden na de aanslag in Utrecht.
‘Nederland loopt ontzettend achter voor mensen met een functionele beperking’, zegt Van den Bogaerde. ‘Het zit helemaal niet in ons systeem om daaraan te denken. Natuurlijk kan het voorkomen dat er bij de eerste persconferentie niet direct een tolk beschikbaar is, maar een half uur later kan dat wel.’
https://www.facebook.com/PlekVoorGehandicapten/posts/2109230465780679
Het is een klacht die al langer speelt, zegt de lector. Maar na de aanslag gisteren werd nog eens duidelijk dat de informatievoorziening voor mensen die geen toegang hebben tot de gesproken Nederlandse taal achterbleef.
Ondertiteling
Natuurlijk hielden de geschreven media het nieuws op de voet bij, maar dat is volgens Van den Bogaerde niet voor iedere dove of slechthorende het beste alternatief. ‘Mensen die laaggeletterd zijn, moeten al hun informatievoorziening van sociale media halen. Officiële instanties houden geen rekening met ze. Terwijl juist zij veel baat hebben bij bijvoorbeeld ondertiteling in de filmpjes. Omdat het dan samengevat en in korte zinnetjes wordt neergezet. Maar omdat dit in Nederland niet verplicht is, gebeurt het ook niet. In Australië en Amerika is dit wel het geval.’
Ook nieuwsredacties kunnen volgens haar rekening houden met deze groep mensen. ‘De filmpjes die je bijvoorbeeld bij NU.nl ziet, zouden ondertiteld kunnen worden. Dat gebeurt sowieso lang niet bij alle programma’s. De NPO doet het redelijk, maar als er zoiets gebeurt als gisteren is het ook essentieel dat er een tolk aanwezig is op de persconferentie.’
Sociale inclusie
Het is de taak van de overheid om te zorgen dat de maatschappij voor iedereen toegankelijk is, vindt Van den Bogaerde. ‘Gebouwen moeten zich ook houden aan regels, bijvoorbeeld dat er liften moeten zijn en dat de brandweer toegang heeft. Dan moet je je als maatschappij ook houden aan de regels voor sociale inclusie. En dit is daar zeker een belangrijk onderdeel van.’
