Tijdens de jaaropening in de Utrechtse Stadsschouwburg balanceerden de sprekers op het podium tussen nuchter realisme, ambitieuze toekomstbeelden en een zucht van opluchting.
De keynote was in handen van Frans Leijnse. De 77-jarige werd aangekondigd als ‘de eerste lector van de HU’, maar heeft daarnaast een indrukwekkend cv: voormalig voorzitter van de HBO-raad, PvdA-senator en -kamerlid, en hoogleraar aan zowel de Erasmus Universiteit als de Open Universiteit. Kortom: iemand die de onderwijswereld door en door kent en bij dit dertigjarig HU-jubileum met plezier de discussie aanzwengelde.
‘Feestredes zijn niet mijn sterkste kant,’ waarschuwde hij vooraf. Zijn prikkelende vraag: ‘Wat hebben we nog nodig om een universiteit te worden?’ Goede onderzoekers wegkopen, zo luidde zijn suggestie. Maar vooral: het geven van meer ruimte aan individuen – of ze nu lector of docent zijn. Dat vraagt om kleinschaligheid, stelde hij, meer in de vorm van de ‘archipelstructuur’ van universiteiten dan de grootschaligheid die het hbo vaak kenmerkt.
Een ambitieplan: dat doen we niet meer
Collegelid Gerard van Assem sloot daarop aan: ‘We moeten zeker kritisch naar onszelf kijken,’ zei hij, en sprak de hoop uit dat het gesprek hierover verder gaat. Collegevoorzitter Wilma Scholten op Reijmer sprak daarna over ‘kritisch denken’, maar wees ook op de bekende prioriteiten: studentsucces, rijke leerervaringen en digitalisering. ‘We maken geen ambitieplan, maar een instellingsplan – net als andere hogescholen,’ zei ze, realistisch in tijden van bezuinigingen. Daarbij deed ze een beroep op solidariteit binnen de organisatie: ‘Voor de een is de impact groot, voor een ander minder. We vragen jullie om naar elkaar te blijven omzien.’
Bijna een diploma
Aan het eind spraken collegelid Eva Reuling en Trudy Onland, CEO van Stedin Groep, over de rol van hbo-studenten in de praktijk. ‘We hebben mensen nodig die aan oplossingen voor morgen werken, niet aan problemen,’ zei Onland. Een statement dat de verschillen met universiteiten onderstreepte – en niet helemaal strookte met de analyse van Leijnse. Daarmee bleef er voer voor discussie over stevige thema’s.
Gelukkig zorgde studentbestuurder Tamara Vos voor een luchtiger noot. Ze prees de kansen die de HU biedt, maar zuchtte vooral van opluchting dat haar diploma nu écht binnen handbereik lag. Het leverde een lach van herkenning op uit de zaal.
Zie ook het interview met Frans Leijnse dat Trajectum had in 2022
