‘Op de grijsschaal van redelijke versus onredelijke maatregelen, is dit een van de meer redelijke’, rechtvaardigde Rosanne Hertzberger (NSC) de langstudeerboete in een Kamerdebat over studentenwelzijn van 12 juni.
Vanaf 2026 moeten studenten die langer dan een jaar uitlopen 3000 euro extra collegegeld gaan betalen. Dat staat in de plannen van het nieuwe kabinet. Zo compenseren ze hun eigen onderwijsinstellingen, die straks minder Rijksbijdrage van de overheid krijgen als hun studenten te lang blijven plakken.
Welzijn en woningnood
D66-Kamerlid Jan Paternotte koos voor een rechtstreekse aanval op NSC, door te noemen dat Pieter Omtzigt vorig jaar bij College Tour had gezegd dat we milder moesten zijn voor studenten. ‘Dat verhaal kreeg een groot applaus. Kijk ik naar wat er nu gebeurt, dan gaat in september de basisbeurs dalen, staat er in het onderhandelaarsakkoord geen extra woord over studentenhuizen, en krijgen studenten als klap op de vuurpijl ook nog die langstudeerboete. Die boete stond echt in niemands verkiezingsprogramma. Hoe gaat dat nu bijdragen aan het welzijn van studenten?’
De langstudeerboete zal de woningnood onder studenten deels oplossen, meende Hertzberger. Die nood was trouwens ook een reden waarom de instroom van internationale studenten nu een halt wordt toegeroepen, legde ze uit. ‘We zien ook dat op dit moment veel thuiswonende studenten tegen hun zin thuis wonen, terwijl er altijd wel ruimte wordt gemaakt voor internationale studenten. Internationale studenten zijn welkom, maar het volledig inrichten van het systeem op het aantrekken van een zo groot mogelijke stroom studiemigranten, dat gaan wij een halt toeroepen.’
Nederland is uniek
Nederland is uniek in het blijven bekostigen van studenten die lang uitlopen met hun studie, zo verklaarde Hertzberger. ‘Wij zijn een van de weinige landen in de wereld waar de overheid die opleidingsplekken blijft bekostigen. In dit geval hebben wij besloten dat je een jaar kunt uitlopen; daarna gaat het collegegeld omhoog.’ In vergelijking met de buurlanden vond zij dit dus heel redelijk.
De boete kon volgens Hertzberger ook niet de oorzaak zijn van de crisis in het mentale welzijn onder studenten. ‘Mensen die dat stellen, vertrouw ik niet.’ Wel vroeg NSC, samen met D66, aandacht voor de nazorg van studenten die uitvallen. Ze vonden het een vreemde zaak dat die groep niet standaard even werd opgebeld. Minister Dijkgraaf zei dit eigenlijk ook raar te vinden en zal dit meenemen in gesprekken met de sector.
