Van de Turkse docenten en onderzoekers die na de couppoging werden ontslagen, zitten er naar schatting nog 3.500 thuis. Dat zegt Education International, een wereldwijd verbond van lerarenvakbonden.
Nadat op 15 juli 2016 een militaire staatsgreep werd voorkomen in de hoofdstad Ankara, greep president Erdogan hard in: 265 vermeende tegenstanders van zijn regime werden gedood, en tal van critici werden vastgezet. Duizenden journalisten, leraren en onderzoekers werden ontslagen of opgepakt.
Solidariteit
Momenteel zitten er nog ruim drieduizend leraren en onderzoekers werkloos thuis, zegt Nicolás Richards van Education International (EI). ‘We zijn solidair met deze docenten, en proberen de Turkse overheid onder druk te zetten om ze in hun ambt te herstellen.’ Daarom ging eind februari een twintigkoppige EI-delegatie naar Turkije.
De delegatie, die bestond uit vertegenwoordigers van de EU, lerarenvakbonden, Unicef en Europese diplomaten, ging op bezoek bij de Turkse onderwijsvakbond Egitim Sem, waarbij ongeveer 1.500 van de in totaal 3.500 ontslagen docenten zijn aangesloten. Via donaties en rechtshulp aan de vakbond wil EI bijdragen aan hun rehabilitatie.
De groep wilde ook graag spreken met de Turkse ministers van Onderwijs en Arbeid. ‘Tot onze teleurstelling hebben ze ons compleet genegeerd, en weigerden ze ons te ontvangen’, zegt Richards.
Bezorgd
Hij is niet alleen bezorgd over ontslagen docenten, maar ook over overheidsinvloed op hoger onderwijsinstellingen. ‘Er zijn universiteiten waar faculteiten gesloten zijn omdat alle docenten zijn ontslagen.’ Welke faculteiten dat zijn, is niet bekend.
Vanwege de harde Turkse opstelling is het moeilijk en onveilig om uitgebreid onderzoek te doen in het land zelf. Daarom is de diplomatieke weg volgens Richards het meest effectief. ‘We willen onze collega’s niet in gevaar brengen door Turkije hard aan te vallen. Liever gaan we het gesprek met de Turkse ambassades aan om verandering teweeg te brengen.’
Beperkt
Ook Amnesty International probeert na te gaan wat er in Turkije precies gebeurt, vertelt woordvoerder Ruud Bosgraaf. ‘De mogelijkheden om onderzoek te doen en mensen te ondervragen, zijn beperkt. Op dit moment is de Raad van Europa de enige organisatie die echt iets in de melk te brokkelen heeft.’
President Erdogan kondigde begin deze week aan dat hij Nederland gaat aanklagen bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens, het gerechtshof voor de 47 lidstaten van de Raad van Europa. Turkije is er daar één van.
Amnesty erkent dat ze momenteel weinig kan doen voor de getroffen docenten. ‘Het klinkt misschien vreemd, maar het is makkelijker om in kaart te brengen wie er onterecht in de gevangenis zitten en daar via de rechter iets aan te doen. Bij mensen die hun baan kwijtraken, is dat een stuk ingewikkelder.’
