Ook de Onderwijsinspectie bekijkt wat er klopt van verhalen dat trage ouderejaars hun diploma vrijwel cadeau krijgen. De waarde van het hbo-diploma staat weer volop ter discussie.
Aanleiding was het bericht in de Volkskrant van 10 juli, dat er bij de Hogeschool Inholland een speciale afstudeerroute zou hebben bestaan om trage studenten van de opleiding media entertainment management (MEM) te laten slagen. Studieachterstanden zouden daarbij zijn kwijtgescholden en eerder afgekeurde afstudeerscripties alsnog goedgekeurd. Op deze manier waren de afgelopen twee jaar circa 250 ‘stuwmeer-studenten’ aan een diploma geholpen. En dat leverde de hogeschool even zoveel bonussen van tienduizend euro op.
Bestuursvoorzitter Geert Dales van InHolland liet weten dat Inholland, net als andere hogescholen, speciale trajecten voor trage ouderejaars kent, maar hij ontkende dat ze gematst worden. Intussen heeft hij oud-burgemeester Gerd Leers van Maastricht verzocht niet alleen de gang van zaken bij MEM, maar bij alle opleidingen van Inholland te onderzoeken.
De Onderwijsinspectie kon niet achterblijven. Ze liet weten dat ze de kwestie bij InHolland zeer serieus neemt, maar dat ze het rapport van Leers zou afwachten. Zelf zijn de inspecteurs alvast aan een landelijk onderzoek begonnen en roepen ze studenten en medewerkers op om signalen over mogelijke misstanden door te geven.
Actualiteitenrubriek EenVandaag wijdde deze zomer twee uitzendingen aan de kwestie. In die van 20 juli kwam onder anderen collegevoorzitter Dales van InHolland aan het woord, die ’totaal verrast’ was door de onthulling in de Volkskrant. Emeritus hoogleraar economie Arnold Heertje maakte hem in de uitzending voor leugenaar uit: ‘Dales hoeft alleen maar te praten met de mensen op de werkvloer en te zorgen voor een klimaat waarin docenten en studenten vertellen wat er werkelijk gebeurt. Dan zou hij horen dat hij leiding geeft aan een criminele organisatie.’
Managers die diploma’s weggeven maken zich volgens Heertje schuldig aan oplichting en moeten strafrechtelijk worden vervolgd. Zolang de overheid een instelling meer geld geeft als ze meer studenten laat slagen, zullen de prikkels om te frauderen volgens hem blijven bestaan.
In de uitzending van 22 juli zei bestuursvoorzitter Paul Rüpp van Avans Hogeschool dat er aan zijn instelling bij zijn weten geen onoorbare dingen gebeuren, zoals een oud-docent beweerde. Wel vindt ook hij dat er iets grondig mis is met het bekostigingssysteem. De diplomabonus wordt per 1 januari aanzienlijk lager, maar verdwijnt niet. Rüpp zou graag een systeem zien waarbij de kosten van lang studeren na een aantal jaren volledig bij de student worden gelegd. Die betaalt dan een collegegeld van zeven- tot achtduizend gulden, dat hij kan lenen bij de overheid.
Ook SP-kamerlid Jasper van Dijk bepleit in de uitzending dat de perverse prikkel uit de bekostiging verdwijnt, maar ziet niets in een kostendekkend collegegeld voor trage studenten, zoals ook het CDA propageert. Hij verwacht vooral heil van een strenger toezicht door de Onderwijsinspectie en een toetsbare, landelijke kwaliteitsnorm voor het hbo. Hij eist een parlementair onderzoek naar gesjoemel met diploma’s en studiepunten in het hele beroepsonderwijs.
De uitslag van het onderzoek van de commissie-Leers wordt half september verwacht.