Hoe helpt medisch wetenschappelijk onderzoek patiënten sneller te genezen? Wat is de CO2-besparing van nieuw ontwikkelde machines? Zulke vragen moeten een grotere rol spelen bij het beoordelen van onderzoekskwaliteit, vinden wetenschappers.
Nu wordt de kwaliteit van wetenschap en vakgroepen vaak gemeten aan de hand van het aantal publicaties, en de mate waarin die worden geciteerd door anderen. Om ook de maatschappelijke relevantie van onderzoek mee te nemen hebben KNAW, NWO, VSNU, de HBO-raad en het Rathenau Instituut een nieuwe methode ontwikkeld die praktisch nut van onderzoek meetbaar maakt.
Met Evaluating Research in Context, kortweg ERiC, kunnen wetenschappers zelf de maatschappelijke waarde van hun werk laten zien. Bijvoorbeeld door naast wetenschappelijke artikelen ook medische behandelingsprotocollen op te stellen, leerboeken te schrijven, maquettes te bouwen of lezingen te geven. Ook lidmaatschappen van maatschappelijke organisaties of samenwerkingsverbanden met het bedrijfsleven tellen mee.
De nieuwe methode kan gebruikt worden bij het opstellen van internationaal vergelijkende ranglijsten over de kwaliteit van onderzoek. Niet alleen de sec wetenschappelijke prestatie, maar ook de maatschappelijke relevantie van onderzoek telt dan mee. ‘Dat is van belang voor de samenleving, de financiers van onderzoek, de overheid en de onderzoekers zelf,’ stelt het Rathenau Instituut.
De eerste pilots zijn uitgevoerd bij bouwkunde aan de TU Delft, werktuigbouwkunde aan de Universiteit Twente, electrical engineering aan de TU Eindhoven en rechten aan de VU. Eén methode ontwikkelen die op verschillende wetenschapsterreinen toepasbaar is, blijkt moeilijk. Waar bij werktuigbouwkunde bijvoorbeeld gekeken kan worden naar de bijdrage van onderzoek aan een beter milieu, gaat het bij rechten eerder om bijdragen aan het maatschappelijk debat doordat onderzoekers naast hun wetenschappelijk werk ook in de praktijk werkzaam zijn.
De vijf wetenschapsorganisaties presenteren ERiC vandaag op een conferentie. Ze hopen van Nederland een voorloper te maken in het meten van maatschappelijk nut van wetenschap.
