Universiteiten en hogescholen krijgen dit jaar geen geld om de lonen van docenten te laten stijgen. Het Rijk wil de salarissen bevriezen om de financiële tegenspoed te bezweren. Dat is een jaar eerder dan aangekondigd.
De Algemene Onderwijsbond vindt dat de regering een belofte breekt. GroenLinks stelt dat een demissionair kabinet hier niet over mag beslissen. Hoe dan ook zitten hogescholen en universiteiten met een groot probleem.
Ruim een jaar geleden zei minister Wouter Bos dat de overheid pas vanaf 2011 ging bezuinigen. Dan zouden de salarissen van ambtenaren – en dus van docenten – op de nullijn worden gezet.
Maar nu de Griekse crisis bovenop de kredietcrisis is gekomen, zijn de problemen voor de overheid alleen maar groter geworden. Daarom hebben CDA en ChristenUnie besloten de nullijn een jaar eerder in te voeren. Dat blijkt uit de voorjaarsnota, die maandag 31 mei naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Het parlement kan er misschien nog iets aan veranderen. Op 16 juni wordt de voorjaarsnota besproken in de Tweede Kamer en partijen kunnen dan amendementen indienen. Mochten ze iets aan de salarissen willen doen, moeten ze daar een andere bezuiniging tegenover stellen.
De overheid trekt jaarlijks geld uit voor de salarissen van docenten. Dat bedrag houdt normaal gesproken gelijke tred met het gemiddelde loon in het bedrijfsleven. Daar rekenden universiteiten en hogescholen op bij het afsluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten met de vakbonden. Maar de overheid laat dit systeem nu los.
Daardoor hebben vooral hogescholen een probleem: zij moeten dit jaar nog een loonstijging van 2,4 procent uitbetalen. Het is nog niet bekend waar dat geld dan vandaan moet komen.
De cao van universiteiten moet vernieuwd worden. De onderhandelingen daarover liepen niet gesmeerd en waren opgeschort tot de voorjaarsnota. Nu zullen de gesprekken waarschijnlijk nog stroever worden, al was het maar omdat ook de pensioenpremies zullen stijgen. Het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds kampt immers met tegenslag op de beurs en is van plan de premie dit najaar met één procent te verhogen.
De afgelopen jaren heeft het kabinet het ‘Actieplan Leerkracht’ gelanceerd om de positie van docenten in het onderwijs te verbeteren, ook in het hoger beroepsonderwijs. Dat plan blijft overeind, zegt een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs. Het actieplan is vooral bedoeld om meer docenten in hogere loonschalen terecht te laten komen. De overstap naar een hogere schaal is iets anders dan de algemene loonontwikkeling.