Achtergrond

Schuldpreventie voor jongeren: hogescholen lopen niet voorop

leenstelsel
Foto: Kees Rutten

De gemeente Amsterdam wil jongeren helpen met het aflossen van hun schulden, schrijft NRC. In een experiment neemt ze de schuld van 150 jongeren over en zet deze om in een lening die ze naar draagkracht kunnen aflossen. Niets nieuws, volgens lector Tamara Madern.

Volgens Tamara Madern (lector schuldpreventie en vroegsignalering aan Hogeschool Utrecht) is deze regeling op het eerste gezicht niet nieuw. Bij de reguliere schuldsanering nemen gemeenten de schulden ook over en bepaalt die welk deel de schuldenaar zelf nog kan betalen, legt ze uit.

In elke stad een ander systeem

Madern vindt het problematisch dat schuldpreventie in elke gemeente anders geregeld is. In Amsterdam moeten mensen zich melden bij ‘de MaDi’s’ en in Utrecht bij buurtteams. Iedere gemeente heeft de vrijheid om zijn eigen beleid te bepalen en het hangt dus deels van je woonplaats af hoe je geholpen wordt. ‘Dat kan onrechtvaardig zijn. Bovendien is het voor landelijke instellingen ingewikkelder om mensen de weg te wijzen, omdat het overal anders heet.’

‘Elk land gaat anders met schulden om. In Nederland heerst sterk de mentaliteit van boeten en op de blaren zitten. Wij hebben ook maar één woord voor schuld, terwijl ze in het Engels onderscheid maken tussen ‘guilt’ en ‘debt.’ Dat je in Amerika bij een faillissement de deur van je zaak dicht kunt trekken en opnieuw kunt beginnen, is in Nederland ondenkbaar.’

Kleiner bedrag langer aflossen

In zijn algemeenheid is Madern een voorstander van het overnemen van schulden. ‘Je ziet dat mensen er vaak niet meer uitkomen, steeds dieper in de problemen komen en uitvallen. Gelukkig bestaat de laatste tijd vaker de mogelijkheid om gedurende een langere periode maandelijks een kleiner bedrag af te lossen, zodat de jonge schuldenaars ten minste een bedrag overhouden om te overleven. De hogescholen zijn daar trouwens geen voorloper in, want als je je lesgeld van 1168 euro niet op tijd voor het eind van het schooljaar betaalt word je uitgeschreven.’

Madern geeft in samenwerking met andere hogescholen workshops aan docenten om ze te helpen bij het signaleren van schulden bij jongeren en het doorverwijzen naar de juiste instelling. ‘Er zijn vaak signalen wanneer studenten in de schulden zitten. Ze werken vaak veel te veel, hebben geen boeken bij zich of kunnen amper wakker blijven tijdens de les. Dan is het zaak om ze zo snel mogelijk te helpen.’

Festival over geld

Morgen is het moneyfest, een festival over geld en schulden. Volgens Madern een goed begin om meer aandacht te vragen voor de problematiek.

Lees ook: Praten over geld op een ‘gezellig festival