‘Wil jij wel wat ik wil?’ Speciaal voor de HU maakte De Theaterbeweging deze voorstelling over consent, gebaseerd op de ervaringen van studenten. Dinsdag 21 februari werd hij tweemaal opgevoerd in Het Huis Utrecht. Achteraf was er een wandeling om na te praten.
De drie tribunes in het ronde zaaltje zitten vol met 45 bezoekers. Twee acteurs, een muzikant en een danser staan al op het podium. Als opwarmertje roepen ze stellingen naar het publiek: ‘Je collega stuurt een foto in de jacuzzi en vraagt of je erbij komt. Done of not done?’ De meeste bezoekers houden een rood kaartje omhoog. ‘En als je jouw oom na jaren weer ziet en hij zegt dat je lekker bent opgedroogd?’ Weer rode kaartjes. Het publiek is duidelijk eensgezind – discussie blijft uit. Bij de openingszin ‘je bent knap, heb je zin om wat te drinken’, verschijnen er groene kaartjes. Er klinkt gelach bij de openingszin ‘hey Chris, neuken?’.
Student Support Centre en Podium
De voorstelling ‘Wil jij wel wat ik wil?’ van vijftig minuten gaat over wensen, grenzen en de moed om voor jezelf op te komen. Het theaterstuk is een samenwerking van het Student Support Centre, Podium en De Theaterbeweging. In juni 2022 tekende de HU het manifest ‘Let’s talk about Yes’, van Amnesty International. Naar aanleiding van deze petitie zocht Femke Noordhoek, coördinator van het SSC, contact met theatermaker Roos Diependaal van De Theaterbeweging. Ze begonnen diezelfde maand nog hun samenwerking voor een toneelstuk. Hoeveel het kostte? Noordhoek: ‘Dat vind ik niet relevant.’
Met paspoppen op wieltjes spelen de acteurs een scenario tussen Noah en Lynn. Na een eerste date neemt Noah Lynn mee naar huis. Ze zoenen en Noah vindt het geweldig, maar Lynn wil niet. Lynn bevriest en rent uiteindelijk weg. Maar waarom had Noah niks door? En waarom vroeg hij niet of ze het wel fijn vond? In een scène daarna zingen de acteurs een duet van ‘A Whole New World’ op een vliegend tapijt dat op tafel ligt. Aan het eind zoent de actrice de acteur, die daarna terugdeinst. ‘Waarom zoende je me?’ Waarop ze antwoordt: ‘Dat hoort toch bij zo’n Disney-scène?’
Snelle scènes over daderschap, consent en feminisme volgen elkaar op. De gebeurtenissen zijn losjes gebaseerd op ervaringsverhalen van HU-studenten. Twintig studenten hebben hun ervaringsverhaal met grensoverschrijdend gedrag anoniem ingestuurd.
De zaal is donker en in een nieuwe scène vragen de acteurs elkaar om en om of ze ‘iets’ bij elkaar mogen doen. ‘Mag ik in jouw oorlel bijten?’ ‘Mag ik je zoenen?’ Ze beginnen steeds harder te hijgen. Als het licht weer aangaat, begint er een nieuw tafereel.
Na een dansscène in de disco loopt de actrice naar huis, angstig om zich heen kijkend. Hardop denkt ze. ‘Ben ik sneller thuis als ik deze weg afsnijd? Dit is wel heel afgelegen.’ Een jongen loopt achter haar en geniet juist van de avondwandeling. Het contrast is groot. Dan volgt in slow motion een confrontatie, met een hand die steeds dichterbij komt – pianomuziek op de achtergrond.
Workshops
De voorstelling werd ‘s middags en ‘s avonds opgevoerd op dinsdag 21 februari. Een kaartje kostte 3,50 euro. Naast het theaterstuk geeft het SSC in samenwerking met VIDIUS sinds november gelijknamige workshops aan studenten(verenigingen). Deze workshops duren twee uur en gaan over het terugdringen van seksueel ongewenst gedrag.
Het onderwerp leeft, en Podium en het SSC dragen op deze manier hun steentje bij. Maar hoe bereiken de HUGS-initiatieven van Hogeschool Utrecht de studenten die er misschien het meest behoefte aan hebben? Op Instagram promootte Podium de voorstelling met vragen als: ‘Niet meer awkward doen over seks? Lekker naar het theater? Ervaringen van HU-studenten zien?’
Volgens Noordhoek is het uitdagend om studenten te trekken voor een theatervoorstelling met zo’n onderwerp. ‘Bij de workshops lukt het wel om studenten te trekken, dat komt doordat we ook laten zien hoe studenten met iemand in gesprek kunnen gaan die iets lastigs mee heeft gemaakt. Daar hebben ze behoefte aan. Deze voorstelling biedt geen directe handvatten, dus dat maakt het lastiger. Wel vallen er kwartjes na de voorstelling en wandeling. Bijvoorbeeld: ieders grens is anders en alleen door er met elkaar over in gesprek te gaan wordt dat duidelijk. Het gesprek komt direct op gang onder de bezoekers en dat is precies het doel van de voorstelling.’
Wandeling
Na de voorstelling gaat het publiek uiteen in vier groepen. Elke groep maakt een wandeling van een kwartier om in duo’s na te praten over de voorstelling. Halverwege de wandeling stoppen de groepen om te delen wat ze net hebben besproken. ‘Ik vond dat stuk over het lopen in het donker heel herkenbaar’, zegt een meisje. ‘Wij hadden het erover dat het wel gek is dat je in films nooit ziet dat iemand toestemming vraagt voordat ze seks hebben’, zegt een ander. ‘Ik vond de voorstelling wel erg gericht op de man als dader en de vrouw als slachtoffer. En elke scène ging over een hetero stel, dat vond ik wel jammer.’ Weer een ander benadrukt hoe complex consent is. ‘Er is niet één oplossing. We moeten erover in gesprek blijven.’
Terug in de zaal is er nog een korte afsluiting. Iedereen krijgt een briefje om iets te delen (ervaring, reactie op de voorstelling of gewoon iets wat in je opkomt) en dat op te hangen aan een waslijn op het podium. Ook krijgt iedereen een boekje mee naar huis met #metoo gespreksetiquette. In het café op de begane grond is nog een borrel om verder na te praten.
De voorstelling is niet opgenomen, maar er wordt nog gekeken of het vaker gespeeld zal worden.