Student & Starter-gemeenteraadslid Steven Menke (26) neemt afscheid van het pluche van de Utrechtse gemeenteraad en geeft het stokje over. Tijd voor een tussenstand: wat heeft de partij tot nu toe bereikt?
Foto boven: Annemarie Sint Jago
Eindelijk, op 19 maart 2014, is het zover. Na steden als Groningen en Delft heeft ook Utrecht een studentenpartij in de gemeenteraad. Student & Starter krijgt die dag bijna vijfduizend stemmen, genoeg voor een zetel. En ook al hoopte de partij eerder nog op drie zetels, toch is lijsttrekker Steven Menke trots. De student humanistiek en economie kan niet wachten om Utrechtse studenten een stem te geven. Hij doet dit samen met fractiemedewerkers, waaronder Reinhild Freytag, die Menke 17 maart aanstaande zal opvolgen als raadslid.
Het zijn grote schoenen om te vullen, meent gemeenteraadslid Jony Ferket (D66), die Menke al kent van de universiteitsraad, waar zijn politieke aspiraties begonnen. Ferket beschrijft haar collega als iemand die altijd alle dossiers leest en erg van de details is. ‘Hij vraagt aandacht voor dingen die hem opvallen. De partij neemt niets voor lief. Dat respecteer ik.’
Menke zette zich de afgelopen twee jaar onder meer in voor meer betaalbare woonruimte voor studenten en starters en tegen huisjesmelkers. Een van de mogelijke oplossingen die de partij aandroeg: meer hoogbouw in de stad. Wethouder Paulus Jansen (SP) kan het waarderen: ‘Steven probeert altijd met ideeën te komen en niet alleen kritiek te leveren op wat er niet deugt.’
Het agenderen van hoogbouw vereist lef, omdat zo’n voorstel niet direct kan rekenen op lof van alle inwoners van de stad. Jansen: ‘Het dwingt ons om te beargumenteren waarom we iets wel of niet doen. Steven bewijst daarmee ondeugend te zijn, ik hou daar wel van.’
Olympos
Steven ziet het zelf niet als ondeugend. ‘Een voordeel van een partij met nieuwe mensen is dat je tegen bepaalde zaken heel fris kijkt. Ik was me er bijvoorbeeld niet van bewust dat er een referendum in 2002 was geweest over hoogbouw, waarna veel is vastgelegd op dat gebied. Maar de stad is in veertien jaar ontzettend veranderd: het is goed om je niet teveel vast te houden aan het oude.’
Zijn er ook zaken die de partij anders had kunnen aanpakken? Jansen vindt ze soms iets te ver doorschieten in het aanvinken van het studentenbelang bij andere onderwerpen. ‘Maar ach, zoiets doet elke partij. Je zag het naar mijn idee bij de studentensporttarieven die Student & Starter voorstelde. Ik was het hier niet mee eens. Menke vond dat de gemeente meer geld moest bijleggen voor sportcomplex Olympos. Nu bieden we al 100 euro per inwoner per jaar in sportaccommodaties. We behoren daarmee tot de top 10 van gemeentes die in sport investeren. Alle accommodaties zijn beschikbaar voor iedereen, student of niet. Olympos is van de HU en UU. Ik zie het dus niet zitten de financiering over te nemen. Andere universiteiten nemen dit ook voor hun eigen rekening. Een gemeente is er voor iedereen. Ik neem het Steven echter absoluut niet kwalijk. Hij is wel zo reëel dat als hij retour afzender krijgt van collega’s, hij dat ook respecteert.’
Terugbellen
Op de vraag aan Menke wat de partij tot nu toe heeft bereikt, vertelt hij een lijstje te hebben gemaakt. ‘Maar het papier raakte op, dat is dus een goed teken. We hebben veel dingen gedaan maar er is een groot verschil tussen kleine, praktische dingen en hele grote zaken.’
De kleinste kwestie was volgens hem het probleem dat mensen niet konden terugbellen, als ze door de gemeente werden gebeld en de oproep misten. Menke: ‘Bedrijven hebben een do-not-reply email, ik opperde dit in de commissie ook bij de gemeente in te voeren en sindsdien heeft zij een do-not-reply nummer en een bandje dat meldt dat de gemeente je heeft gebeld. Het is heel klein, maar het was voor veel mensen een bron van ergernis.’
Meer impact heeft Menkes werk op de nieuwe wijk die aan de Tweede Daalsebuurt wordt gebouwd. ‘Een deel daarvan zal autovrij worden dankzij onze motie.’
Na twee jaar is het dus gedaan met groot en klein verschil maken in de stad door Menke. Heeft het feit dat de partij jong is in hun voordeel gewerkt? ‘Ik zie het vooral iets positiefs, al werken we daar ook hard voor. We bereiden ons altijd goed voor. Wat scheelt is dat de gemeenteraad bestaat uit mensen die er een baan naast hebben. Net als ik mijn studie had. Voor studenten is het ook geschikt omdat zij het zijn gewend zich door hun studie in te lezen in nieuwe onderwerpen. Je kan op kwalitatief niveau prima meekomen. Juist omdat je nieuw bent hebben we veel mensen die niet ‘in’ het gemeentelijke apparaat zitten, er fris naar kijken en de mores niet door en door kennen. Zonder voorbehoud zijn wij daarom op dingen ingegaan. In die zin is jong zijn in de politiek juist een toegevoegde waarde; hoe langer je erin zit, hoe meer je blijft hangen op de lijnen die zijn uitgezet.’
Jony Ferket noemt het een club van ‘hardwerkende mensen die een standpunt overdenken, waardoor ze veel bereiken.’ Raadslid Pepijn Zwanenberg (GroenLinks) noemt hen een goede, integere partij. ‘Menke is nooit populistisch en gaat voor inhoud. Bekwame fractiemedewerkers.’
Slim
Niets dan lof dus. Toch zal Student & Starter dankzij hun ene zetel niet vaak het verschil maken, weet ook belangenbehartiger Vidius. ‘Maar de stem van studenten wordt nu veel meer vertegenwoordigd dan vóór Student & Starter’, meent voorzitter Pijke Dorrestein: ‘Voorheen klopten studenten aan bij ons, nu wordt er meer direct gehandeld en zijn studenten niet alleen reactief.’
Volgens hem is de kracht van Student & Starter dan ook ze altijd vanuit het perspectief van studenten en starters spreken en niet alleen wanneer het relevant is. ‘Dat is weliswaar lastig met één zetel, maar het kan. De partij is slim in het agenderen van onderwerpen. Dat doen ze zowel in officieel als informeel contact.’
Direct iets betekenen voor je omgeving, dat is heel mooi, vindt Menke zelf. Dus praatte en vergaderde hij wat af de afgelopen jaren. Leuk, maar ook véél werk naast twee studies. Drie tot vier avonden per week was hij bezig met vergaderen en werkbezoeken. Het wordt tijd voor meer vrije tijd, denkt hij. ‘Ik ga nu proberen af te studeren. En naast zakenideeën voor na mijn afstuderen wil ik weer tijd besteden aan hobby’s. Het lijkt me tof een houtbewerkingcursus te volgen. Eerder hield Ik heel erg van knutselen en meubels maken.’
Op de afgelopen twee jaar kijkt hij met tevredenheid terug. ‘Maar’, voegt hij eraan toe, ‘het kan nog veel beter. Omdat wij nieuw waren in de raad, moesten wij alles opbouwen. Nu krijgen we de ruimte om nog meer te luisteren naar de input van Utrechter. Ik heb alle vertrouwen dat mijn opvolger dit goed zal doen.’
