De verwarming straks een graadje hoger? No way. Iedereen moet bezuinigen op energie. Zo ook Hogeschool Utrecht. Momenteel bedraagt de gasrekening twee miljoen per jaar. Hoe zorgt de HU ervoor dat straks niet al het onderwijsgeld opgaat aan gas en licht?
Doet de hogeschool dit voor de planeet of voor de centen? Diana Boekman, manager vastgoed en facilities, is verantwoordelijk voor het beperken van de energiekosten. Voor haar is het niet of-of. ‘We zijn een non-profitorganisatie die overheidsgeld krijgt voor onderzoek en onderwijs. Het is zonde als dat straks opgaat aan energie. We betalen nu een paar miljoen per jaar. We zijn bang dat het straks drie keer zoveel wordt.’
Verwarming lager, airco omhoog
Jarenlang stond de verwarming in de HU-gebouwen op 21 graden. Daar functioneert de gemiddelde mens het beste bij, blijkt uit onderzoek. Toch hebben de huismeesters de knop sinds april dit jaar omlaag gedraaid. Voortaan moeten we het doen met 19 graden.
De airco van de HU stond deze zomer twee graden hoger dan normaal. Waar we voorgaande jaren mochten genieten van de koelte in 21 graden was dat afgelopen weken 23. Maar merkbaar was dat nauwelijks: als het buiten dertig graden is, voelt die 23 nog heerlijk koud.
Gebouwen vaker dicht
Het blijft een dilemma: studenten en medewerkers willen in vakanties graag naar hun vertrouwde lokalen kunnen. Maar alle gebouwen openlaten voor anderhalve man en een paardenkop kost ook veel energie, met alle benodigde airco en verlichting. Deze zomer gingen daarom voor het eerst drie van de zeven gebouwen een maand dicht. Wel bleven panden met labs toegankelijk, anders mislukten de proeven en experimenten.
Daarnaast zijn alle HU-gebouwen nu vaak nog geopend tot 22:00 uur. Fijn voor het spreiden van de lessen. Maar vaak blijken de panden ’s avonds nagenoeg leeg te staan en daarom moeten ze eerder dicht. Daarvoor zullen de roosteraars een flinke puzzel leggen. In blok A en B zal dat nog niet lukken. Het plan is in blok C, D en E wel eerder dicht te gaan. Scheelt ook weer personeelskosten. Een uitzondering is gemakkelijk gemaakt trouwens. Diploma-uitreiking op donderdagavond? Dan blijven de gebouwen toch een uurtje langer open.
Huismeesters krijgen er een verantwoordelijkheid bij. Zien ze een lege gang of leeg lokaal? Dan zetten ze handmatig de energiehuishouding op nachtstand: lichten uit, temperatuur op 15 graden en ventilatie omlaag.
Lichten uit, kraan dicht
Verlichting is trouwens niet de grootste energieslurper van de HU, dankzij led-lampjes met bewegingssensoren. Maar die laatste moeten goed afgesteld staan. Omdat alle beetjes helpen, neemt de HU de lichten komend jaar nog eens stevig onder de loep. Een uitgestorven afdeling waar het licht brandt, zul je niet vaak meer zien.
Ook bij het afstellen van waterbesparende kranen is nog winst te behalen, in de duur van de straal en de waterdruk. Op dit moment is de centrale druk op veel plaatsen iets te hoog. Daar wordt aan gewerkt. De wc’s zijn al zuinig. Met nóg minder water doortrekken is geen goed idee, daar kunnen de schoonmakers over meepraten.
Wat is de HU in de toekomst nog van plan?
Verwarming lager, airco zachter, huismeesters inschakelen: Het had niet veel meer nodig dan een gesprekje met het college van bestuur. Sommige zaken zijn ingewikkelder. Zo lijken meer zonnepanelen voor de hand te liggen, maar Boekman weet dat er geen leeg plekje meer over is op de daken van de HU-gebouwen. Waar kunnen we nog wel naar uitkijken?
Dan gaat het al snel over Warmte Koude Opslag (WKO). Warmte uit de zomer wordt opgeslagen in de bodem en gebruikt in de winter, en andersom. Heidelberglaan 15 heeft nu als enige een installatie.
De HU onderzoekt met de USP-partners (SSH, UMCU en UU) de mogelijkheden voor een collectief WKO-systeem. Samenwerking is wenselijk, volgens velen. Maar dat wordt een hoop gegraaf in de bodem met veel buizen en machines. In de meest optimistische planning beginnen ze daar volgend jaar aan.
Driedubbel glas
Op dit moment hebben alle ramen dubbelglas. Dat was ooit genoeg, maar nu is driedubbel glas het devies. Hoe meer gevels, des te meer energie er verloren gaat. De binnentuinen van PL 101 zorgen voor licht, lucht en beleving, maar waren qua duurzaamheid achteraf misschien niet zo’n goed idee. Vooral ramen op het noorden laten veel kou door. Om die te voorzien van een extra laag is duur, want de kozijnen zijn lang niet overal sterk genoeg.
En dan zijn er nog de ‘ouderwetse’ radiatoren. Die zijn niet geschikt voor de ‘lage warmte’ van de WKO. Vervangen door convector-radiatoren is noodzakelijk. Maar dat is een te dure grap voor komende jaren en zal gebouw voor gebouw uitgevoerd worden. Ook hangt de invoering af van de ontwikkeling van de collectieve WKO.
En dan is er nog de mogelijkheid om thuis te werken. Dat bespaart natuurlijk een enorme hoeveelheid uitstoot door minder te reizen. Maar volgens Boekman biedt dat geen oplossing: ‘Meer thuiswerken wordt niet nagestreefd vanuit de HU Gemeenschap gedachte. Het is juist de bedoeling om weer meer naar de HU te gaan aangezien die tot op heden erg leeg is.’
De HU zou ook haar eigen water kunnen gaan opvangen om te gebruiken voor het bewateren van haar binnentuinen. Dat zou echter alleen maar zijn omwille van de planeet, want water is in Nederland (in tegenstelling tot in België) nog heel goedkoop.
Zelf doen? 4 tips:
- Werk of studeer thuis (in overleg met je collegae/docent)
- Laat de verwarming op 19 graden staan (vaak wordt het lokaal vanzelf wel warmer)
- Laat de ramen dicht
- Koud? Zet een muts op want veel warmte verlies je via je hoofd
