Interview

We moeten praten over seks. Jawel, in de klas

Foto: Kees Rutten

De sekszusjes hebben een nieuwe serie: Naakt voor de klas. Over seksuele voorlichting, want die schiet nogal tekort, vinden ze. En dit weekend geeft Steffie van der Meijden een workshop aan de HU. Zij vindt dat we in het onderwijs veel meer moeten praten over seks. Het liefst elke week een uur – óók in het hbo. Dan zal het de jeugd een stuk beter vergaan, komende Summer of Love.

Van der Meijden geeft gedragslessen en sekslessen bij verschillende scholen en organisaties, waaronder Hogeschool Utrecht, bij de master Educational Needs.

Wat is het grootste misverstand van jongeren over seks?
‘Dat ze alles al weten. Zelf denken ze dat ook. Dan hoor ik ze vragen: “Waarom moeten we hierover praten, ik weet alles al”. Dat is vaak een schreeuw om hun onzekerheid te verbloemen. Zeventienjarigen weten bijvoorbeeld vaak nog bar weinig van het fenomeen sexting en hoe desastreus het voor slachtoffers kan zijn. Of ze weten niet dat je van voorvocht zwanger kunt raken, hoe menstrueren werkt, hoe je iemand beft of dat vrouwen ook natte dromen kunnen krijgen.

Het is aan onze generatie om jongeren kennis te laten maken met het praten over seks. Als je op school of op je opleiding op de juiste manier seksuele voorlichting krijgt, praat je op latere leeftijd gemakkelijker over seks. En dat helpt je om je grenzen en wensen aan te geven.’

Is praten over seks in de klas niet per definitie onveilig en dus een heel slecht idee?
‘Als je niets doet, heeft het geen invloed, en dus ook geen positieve invloed. Het onderwijzen van de jeugd is onze taak en dat is niet alleen op gebied van rekenen of taal. Maak er op school én in het hoger onderwijs elke week een uur voor vrij. Ik ben ervan overtuigd dat we daarmee de volgende generatie een stuk veiliger en plezieriger de wereld insturen op het gebied van seks.’ 

Wat is het belangrijkste voor een docent bij het praten over seks in de klas?
‘Het allerbelangrijkste is dat je je als docent gemakkelijk voelt bij een seksles. Dat je het gesprek aan durft te gaan en het niet spannend vindt om termen te gebruiken die bij seksuele voorlichting horen, zoals condooms, neuken en vingeren.’

En anders maar niet doen?
‘Als je je ongemakkelijk voelt, vraag je een collega om het samen met je te doen, totdat je het alleen durft. Of je zorgt voor een scholing waardoor je meer kennis en zo dus ook zelfvertrouwen krijgt.’

In welke valkuil stappen docenten vaak als ze een gevoelig onderwerp aansnijden?
‘Docenten voelen zich vaak niet serieus genomen als leerlingen grappen maken. Maar dat lachen komt voort uit ongemak. Dezelfde gène als die jij misschien voelt. Dus laat dat maar even gebeuren, humor is en blijft een manier om te “ontluchten”. Zeg dus vooral niet dat ze moeten kappen met dat gegiechel. Benoem het gedrag, en laat het gebeuren en zeg dan: “Ik snap dat het spannend is of dat je het awkward vindt, maar laten we nu weer even serieus aan de slag gaan. Lach ook vooral mee als het een goede grap betreft.’

Heb je een soort agenda voor elke les?
‘Onze doelen zijn zaken als het ontwikkelen van zelfvertrouwen, grenzen aangeven en hulp durven vragen. Maar de les gaat ook over anticonceptie, SOA’s en plezier in seks. We gieten die onderwerpen in gesprekjes over hoe je iemand versiert, wat we goed en fout vinden, wat we lekker vinden en hoe je vervelende ervaringen voorkomt.’

De sekszusjes hadden graag meer willen leren over het vrouwelijk orgasme.
‘Klopt. Dat het gemakkelijk een uur kan duren voordat een vrouw klaarkomt en dat hun partners ze te hard vingeren. Hoe je elkaar kunt bevredigen wordt besproken, maar niet zo specifiek. Of een student moet hier natuurlijk naar vragen. Dan ga ik er graag op in.’

Hoe zorg je dat je klas open durft te zijn?
‘Als het goed is ben je altijd al met de sfeer bezig, door hoe je je gedraagt. Maar zorg voor zo’n seksles dat je klas zich op zijn gemak voelt door van tevoren bijvoorbeeld te zeggen dat de gesprekken vertrouwelijk zijn. Tenzij je je zorgen maakt. We hebben een signalerende functie, dus als vermoedt dat er thuis iets niet klopt ben je soms zelfs verplicht om dat te melden. Zorg ervoor dat je goed beslagen ten ijs komt. Lees boeken, kijk video’s en vooral: neem er wat dagen de tijd voor en doe het niet zomaar even tussendoor.’ 

Aanstaande zaterdag geeft Steffie van der Meijden een workshop aan de HU op de inspiratiedag van de master Educational Needs. Hij gaat over hoe je als docent rekening houdt met het feit dat iedere student iets anders nodig heeft.

Wat is je laatste tip voor een summer of love?
‘Blijf praten met elkaar, maar vooral ook met jezelf. Blijf voelen waar je zelf behoefte aan hebt en waar je grenzen liggen. Voel wat je prettig vindt qua manier van praten, welke woorden accepteer je en welke niet, tot waar mag de ander je aanraken, wat wil je zelf nog aanraken. Welke grappen vind je niet meer leuk?’

Steffie van der Meijden is mentorleerkracht in het speciaal onderwijs en eigenaresse van online gedragsplatform onder-wijs.nl.