Columns

We zijn praatziek (en de Duitsers hebben het medicijn)

Ernst-Jan Hamel

Onze columnist Ernst-Jan Hamel is docent Journalistiek en beschrijft iedere veertien dagen wat hem opvalt in zijn werk.

Dit keer: de oplossing tegen al dat kakelen en kwekken in de klas. 

Buitenlandse artiesten noemen het The Dutch Disease: de ergerlijke Nederlandse babbelziekte tijdens muzikale optredens. Concerten zijn voor Nederlanders vooral een gelegenheid om eens lekker bij te kletsen met je vrienden. Met de band als achtergrondmuziek. Het is fokking ADE, per slot van rekening.

Als hbo-docent kan ik helemaal meevoelen met die buitenlandse muzikanten. Want ja, ook in mijn klas zie ik vele patiënten met The Dutch Disease voorbijkomen. Vooral eerstejaars klassen kunnen er wat van. Je voelt je als hbo-docent soms een halve crècheleider.

Ik heb lang gedacht dat ik er maar gewoon aan moest wennen. Accepteren dat ik de klas om de haverklap tot stilte moet manen. Het normaal vinden dat ik de les zo nu en dan moet stilleggen (‘Zo kan het echt niet meer jongens’).

Maar het is niet normaal. In 2016 schreef de OESO dat Nederland het laagste scoort wat betreft discipline in de klas. Zelfs op de betere middelbare scholen is er lawaai en wanorde in de klas, aldus de OESO. ‘Leraren moeten lang wachten totdat scholieren gekalmeerd zijn en het duurt lang na aanvang van de les voordat scholieren iets uitvoeren.’

Over de oorzaken van The Dutch Disease kan ik een keer een andere column schrijven, het gaat me nu om de oplossing. Want die ligt voor het oprapen. We hoeven alleen maar naar onze oosterburen te kijken. Want daar krijgen middelbare scholieren een cijfer voor actief meedoen in de les. Een participatiecijfer (mündliche Note) dat soms meer dan 50 procent van het eindcijfer bepaalt en ervoor zorgt dat scholieren je les niet verstieren.

Zo’n participatiecijfer zou ik in mijn klassen ook graag hanteren. Tuurlijk, zo’n participatiecijfer is hartstikke subjectief. Maar de voordelen zijn evident: je hebt als docent eindelijk een stok tegen studenten die de les verstieren of hun huiswerk niet hebben gedaan. Een beetje Duitse discipline zou in Nederland niet misstaan.