Reportage

Wereldberoemde Melati Wijsen spreekt liever studenten dan Macron

Melati Wijssen (rechts). Foto: Kees Rutten

Melati Wijsen maakte de hele maandag vrij voor vier studenten van Hogeschool Utrecht. Desgevraagd zegt de 22-jarige Balinese klimaatactivist: ‘Dit doe ik honderd keer liever dan spreken voor een publiek van vijfduizend man.’

Melati Wijsen is klein van stuk maar groot in haar vak. Ze woont negen maanden per jaar op Bali en de rest van de tijd probeert ze de meest invloedrijke politici op aarde te bewegen iets te doen aan de plastic soep. Op haar eiland heeft ze het al voor elkaar: op Bali is wegwerpplastic verboden.

Als kind begonnen

‘Ik zwom tussen de lege Fanta-flessen en boterkuipjes. Vervuiling was voor mijn zusje en mij geen ver-van-mijn-bedshow. Onze ouders behandelden ons niet als kinderen. Toen we de plastic soep wilden laten verdwijnen, reageerden ze bloedserieus: “Goed idee, hoe gaan jullie het aanpakken?” We waren tien jaar en onze loopbaan was begonnen.’

Inmiddels hebben Melati en haar zusje tienduizenden mensen weten te overtuigen maatregelen te nemen tegen het rondzwervende plastic op aarde. Vorige week was ze in Parijs voor een gesprek met de Franse president Macron en de minister-president van Barbados. Maandag kwam ze naar Heidelberglaan 15.

Amber, Thijs en Melati. Foto: Kees Rutten

Een dag videomaken voor haar platform

Amber en Thijs werden tien uur lang begeleid door Melati bij het maken van een masterclassvideo van 45 minuten over klimaatcrisis en noodweer. Beide studenten volgen de minor Klimaatcrisis en Veiligheid. Zij staan vóór de camera, hun twee klasgenoten werken achter de schermen. Hun video komt op Youthtopia te staan. Dat is Melati’s platform, bedoeld voor iedereen die een changemaker wil worden op het gebied van klimaatverandering.

Amber (Student Lerarenopleiding Aardrijkskunde) : ‘Ik volg haar al lang op Insta en vandaag mag ik met haar in de studio. Ze is energiek en perfectionistisch, ze blijft maar dingen veranderen, aanwijzingen geven en ondertussen grapjes maken.’ Ook Thijs (Lerarenopleiding Geschiedenis) is onder de indruk: ‘Ze let op alles. De tekst in het script, onze uitspraak van het Engels, manier van presenteren. Toen we even inkakten liet ze ons een meditatie-oefening doen.’

In de pauze, als de crew in de rij gaat staan bij barista Mams, tikt Melati door op haar laptop. Geen koffie voor haar. ‘Of ik mijn mail aan het checken ben? Nee hoor, vandaag houd ik me alleen bezig met deze studenten van Hogeschool Utrecht.’ Dan aan haar student: ‘We never use the word “unfortunately” in the script. It gives people a sad sensation.’

‘We hebben iedereen nodig’

Volgens Melati is het grootste misverstand dat mensen hebben over klimaatverandering dat ze bloedfanatiek moeten zijn om eraan mee te doen. ‘You don’t have to do perfect activism. Als ik ongesteld ben eet ik biefstuk en mijn koffie drink ik met melk. Het is jammer dat mensen denken dat ze dat moeten laten, want het verhindert ze om na te denken over de manier waarop ze wél activistisch kunnen zijn. There is not one single way. We need everybody.’

De activiste probeert zoveel mogelijk studenten mee te krijgen. ‘We hebben Greta’s nodig, wetenschappers, bedrijfskundigen en vooral veel jongeren. Wist je dat slechts honderd bedrijven samen zorgen voor 97 procent van de CO2? Dus we moeten focus houden en bedenken wat zij nodig hebben om minder te gaan uitstoten. Sommige dingen zijn zinloos. Verzekeringsmaatschappijen hebben geen Green Office nodig, dat is echt onzin.’

Melati in de studio. Beeld: Gerian Alofs

Melati grootste helden ter wereld zijn de docenten. ‘Zij kunnen verandering teweeg brengen door jongeren aan te moedigen zich in te spannen voor een beter klimaat. Want jongeren snappen dat er iets moet gebeuren, maar ze weten vaak niet hoe ze moeten beginnen. Daarom praat ik liever met studenten dan met presidenten. Het ongelukkigst word ik van witte mannen op leeftijd in pak. Voor hen ben ik just the Asian girl. Zij begrijpen de urgentie niet. Dan zakt de moed me in de schoenen.’

Na twee burn-outs is Melati op haar 22e nog even fanatiek en energiek als toen ze begon op haar twaalfde. ‘Maar ik zorg dat ik me niet langer door anderen laat vertellen wat belangrijk voor me is. En dat lukt alleen door uren door de natuur te wandelen en elke dag in mijn dagboek te schrijven.’