Interview

Zeven best extreme oplossingen tegen de woningnood, volgens student en SP-politicus Floris Boudens

Foto: Rachel Kloek

Studenten hebben geen invloed op het woontekort, toch? Daar denkt Floris Boudens (25), student leraar geschiedenis, anders over. Hij belooft beterschap, als (nu nog*) lijsttrekker voor de SP in Utrecht en noemt betaalbaar wonen zelfs ‘het grootste probleem van Utrecht‘. Hij verdiepte zich jarenlang uitvoerig in het probleem en komt gewapend met een ‘Lijst Oplossingen’ naar de redactie.

‘Er is geen woningnood’, begint Boudens stellig. Althans, niet nadat we onderstaande onderstaande acties hebben ondernomen.

Investeer meer in sociale huur

Ken je die mop van de student die zich inschreef voor een huurwoning in Utrecht?  Boudens: ‘Als je je in Utrecht inschrijft voor sociale huur, sta je tien jaar op een wachtlijst.’

Je moet dus eerst afstuderen, zes jaar werken en dan kun je je eerste woningen gaan bekijken, diep achterin de slechtste buurten van Utrecht. ‘Dat kan anders’, meent Boudens: ‘Breng het aantal jaren op die wachtlijst terug naar een acceptabele twee.’

Gemeenten moeten nu wettelijk 35 procent van alle nieuwbouw geschikt maken voor sociale woningen. Dat vindt Boudens te weinig. ‘Maak daar 70 procent van. En ja, dat moet de belastingbetaler betalen. Als je dat niet wilt, neem je dus genoegen met de status quo.’

Voer opkoopbescherming in (voor altijd)

Wonen is een basisrecht. In artikel 22 van de grondwet staat dat de overheid ervoor moet zorgen. Dat begint er volgens Boudens bij dat rijke mensen niet zomaar meer huizen kunnen kopen met het doel ze te verhuren. Daarom komt er een nieuwe wet, de opkoopbescherming, om te voorkomen dat starters misgrijpen omdat hun woning al naar een belegger is gekocht. In grote steden wordt immers een derde van de woningen opgekocht door beleggers.

Boudens is blij met de maatregel, maar het gaat hem niet ver genoeg. De opkoopbescherming is namelijk ingesteld voor drie jaar. ‘Daarna is de woningnood nog niet voorbij. Stel die wet in voor onbepaalde tijd.’

Belast huurinkomsten

 ‘Veel mensen weten dit niet, maar je betaalt geen belasting over het geld wat je opstrijkt als je een pand verhuurt’, vertelt Boudens. ‘Als je gewoon werkt, betaal je minstens 38 procent belasting, maar als je buurman 5.000 euro aan huur binnenkrijgt per maand, betaalt hij niks.’ Boudens pleit voor het belasten van huurinkomens.

De andere kant is dat wanneer je tante besluit haar lege zolder aan een student te verhuren, ze wordt ‘beloond’ door daar geen belasting over te betalen. Volgens Boudens is het aantal goeiige tantes echter in de minderheid.

Maak woningbouwcoöperaties weer democratisch

‘Vroeger hadden de huurders de macht over hun eigen woningbouwcoöperaties. Dat waren toen namelijk verenigingen. In de jaren negentig zijn ze geprivatiseerd en sindsdien hebben huurders niks meer te zeggen’, aldus Boudens. Hij ziet dat graag teruggedraaid. ‘Pas dán zullen ze al dat geld dat nu op de plank ligt uitgeven aan achterstallig onderhoud.’

Boudens is niet de enige die deze mening is toegedaan. In 2014 oordeelde een door de Kamer ingestelde commissie al snoeihard over de woningcorporaties. ‘Woningcorporaties zijn een giftige cocktail van falende zelfregulering,’ schreef ze in haar rapport

Een pandje kraken? Maak het weer legaal svp

In 2010 werd kraken verboden, tot ongenoegen van velen.  ‘Het kraakverbod past in het ‘de markt is heilig-beleid’, schampert Boudens. ‘Kraken is bewust gecriminaliseerd om kapitaalbelangen te beschermen. Maar er staan 143.000 panden leeg. Beleggers vinden dat geen punt, ze verdienen aan die panden door de prijzenstijgingen. Kortom, draai dat verbod terug, liever gisteren dan vandaag.’

‘Loop eens door de binnenstad, er staan al een jaar lang winkels leeg. Zet daar een paar studenten in, daar doe je niemand kwaad mee.’

Onteigen grootbezitters

De één na meest extreme oplossing van Boudens is: alle grootbezitters onteigenen. Sorry? Wat moeten we doen?

Boudens legt het uit: ‘De meeste mensen hebben géén of één huis. Tweeverdieners hebben er soms twee. Maar laten we eerlijk zijn: méér dan twee huizen heb je niet nodig. Maximaal één om in te wonen, en misschien een ander huisje erbij.’

Dat betekent volgens Boudens dat iedereen die meer dan twee huizen heeft ‘onteigend’ zou moeten worden. Onteigenen is een gedwongen overdracht van privé eigendom naar collectief bezit.  Prins Bernard heeft bijvoorbeeld zeshonderd panden in bezit. Wat Boudens betreft mag hij er twee houden. De rest zou in handen moeten komen van ‘het collectief.’

Hoe we dat aan moeten pakken? Boudens: ‘Schrijf die vastgoedcowboy’s een brief, laat die huurders erin zitten en maak hén lekker eigenaar.’

Begin een revolutie

Een revolutie? Heb je daar goede voorbeelden van dan? Rusland? Cuba? Venezuela? Hoei.

Boudens grinnikt: ‘Ja, je vraagt het aan een marxist, hè? (Deze student is óók lijstrekker bij de SP voor de gemeenteraadsverkiezingen)

Voor Boudens moet de ‘menselijke behoefte’ het uitgangspunt zijn. ‘Niet de winst. Voor een revolutie moeten huurders en woningzoekenden (lees: jullie studenten) zich permanent gaan organiseren in een gezamenlijke strijd.’

 Waarmee we moeten beginnen? Als het aan Boudens ligt, met de  woonopstand in Rotterdam, op 17 oktober. Of die van Den Haag, op 13 november in den Haag. Die van Utrecht komt er ook, hou daarvoor de socials in de gaten.

Woningnood, wat wist-je-datjes voor bij de borrel:

Er is op dit moment een tekort aan ruim 330.000 huizen. Vorig najaar een tekort aan woonruimte voor 22.000 studenten
Twintig jaar geleden kostte een gemiddeld huis 170.000 euro, nu ruim 360.000 euro. Sinds 2009 is de dakloosheid in Nederland verdubbeld. Nederlanders wonen op gemiddeld 65 m2 per persoon. Duitsers hebben 46 m2 en Britten 44 m2
Het aantal eenpersoonshuishoudens groeide sinds 1995 met 1 miljoen. In 2030 moeten er 1 miljoen nieuwe huizen staan, staat in het woonakkoord. Bij de bouw van een huis komt stikstof vrij, onder andere via de machines die worden gebruikt. De rente staat historisch laag: huizen kopen levert daardoor meer op dan sparen. Je krijgt een vergunning om te je woning te splitsen bij minimaal 140m2. In Noord-Oost Groningen en Drenthe staan duizenden woningen leeg. Amsterdam heeft nu net zoveel inwoners als in 1959. In de jaren 50 werden mensen met ruime huizen verplicht om inwoners op te nemen. Door de kostendelersnorm krijg je minder geld van staat als je samenwoont. Sommige stellen houden daarom hun extra woning aan. Vrienden die samen willen wonen, krijgen moeilijker een huurcontract of hypotheek dan stellen. Wooncorporaties moeten heffing betalen als ze meer dan 50 huurwoningen bezitten waarvan de maandelijkse huurprijs niet hoger is dan de huurtoeslaggrens, de veel besproken verhuurderheffing

*Floris Boudens moet misschien vertrekken bij SP omdat hij óók lid is van de voormalige jongerenorganisatie Rood. De leden moet nu kiezen of ze loyaal aan de SP blijven. Boudens wil niet kiezen en zegt ’te hopen dat de soep minder heet wordt gegeten dan dat hij wordt opgediend.’

Ook interessant: Video: Zijn studenten erg bezig met de woningnood?