Het valt misschien niet op maar er zijn heel wat studenten op de HU met een mentale of fysieke beperking. Depressie, dyslexie, een aandoening, zwanger zijn of het verlies van een dierbare: er zijn allerlei redenen waarom studeren even niet lukt. En wat doe je dan? In deze nieuwe serie spreken we met studenten met een beperking om inzicht te krijgen in de moeilijkheden én de oplossingen.
Ze was altijd al een beetje onhandig. Als kind struikelde ze vaak en stootte ze zich snel. Na een tijdje kreeg haar vader het vermoeden dat er iets aan de hand was. Tijdens een autorit deed hij daarom een spelletje met haar: wie het eerste een nummerbord kon lezen. Rachèl was steeds te laat, deed er lang over om tot een antwoord te komen. Had ze misschien een lui oog? De opticién, die ze bezochten, dacht van wel en stuurde haar door naar de oogarts. Na uitvoerig onderzoek kwam de oorzaak van de ‘onhandigheid’ van Rachèl aan het licht: het 11-jarige meisje had een hersentumor die op haar oogzenuwen drukte. En die tumor zit er nog steeds.
‘Ik begreep niet echt wat de gevolgen van dit bericht zouden zijn, al voelde ik de spanning van mijn ouders wel.’ Pedagogiekstudent Rachèl Verhoeven vertelt openhartig over haar ziekteverloop. Hoe ze werd geopereerd om iets minder dan de helft van de tumor weg te laten halen. Hoe de tumor na ruim een jaar toch weer begon te groeien waardoor ze anderhalf jaar lang chemokuren moest ondergaan.
Lastig om vrienden te maken als je veel mist
Ze was net puber toen ze met die kuren begon en miste veel van de beginjaren op de middelbare school. Dat maakte het lastig om vrienden te maken. ‘Ik was altijd de uitzondering, hoefde minder te doen. Dat moet ook wel, je bent ziek. In de eerste klas ben ik nog wel in een vriendengroepje gerold. Maar ik was er nooit, dat voelde niet fijn. Ik had het gevoel dat ik steeds achter het groepje aan moest rennen. Pas in de derde kwam ik in contact met een alternatieve groep en daar voelde ik mij thuis. Maar door de ziekte werd ik eerder volwassen en ik wilde dóór.’
Doorgaan betekende voor Rachèl onder meer studeren. Een nieuwe school, nieuwe studie, nieuwe vrienden. Door haar ervaring op de middelbare school merkt ze dat ze het ook nu lastig vindt om vrienden te maken. ‘Mijn ontwikkeling op sociaal vlak heeft door de chemo stilgestaan.’
Het puntensysteem
De vele chemokuren hebben nóg een spoor achtergelaten, want Rachèl is chronisch vermoeid geraakt. Ze moet haar energie goed over een dag verdelen om te voorkomen dat ze een paar dagen een flinke stap terug moet doen om bij te tanken. ‘Het is handig om met een soort puntensysteem te werken. Dat leerde ik toen ik tien weken intern revalideerde’, vertelt ze.
Elke dag heeft Rachèl 25 punten te verdelen. Zo kost een half uur sporten haar drie punten, terwijl het interview met ondergetekende haar er twee kost. ‘Als ik een drukke dag heb, zit ik op dertig punten. Dan moet ik heel goed slapen om uitgerust wakker te worden. Lukt dat niet, dan zit ik de dagen erna op maximaal twintig punten.’
Sommige taken zijn extra vermoeiend voor Rachèl vanwege zenuwpijnen die de tumor veroorzaakt. Bijvoorbeeld lezen: ze ziet scherp, maar haar gezichtsveld is ongeveer een derde van dat van een gemiddeld mens. Schrijven kan ze prima, maar dat kost veel moeite en tijd. ‘Bij mijn inschrijving op de HU heb ik dus aangevinkt dat ik een beperking had. Daarna heb ik een afspraak gemaakt bij de decaan. Ik wilde bij de toetsen graag een laptop gebruiken zodat ik bij de tentamens mijn verhaal kon typen in plaats van schrijven. Ook heb ik meer tijd nodig om te lezen, zoals mensen met dyslexie dat ook nodig hebben.’ Rachèl kan nu bij elke toets rekenen op die hulp vanuit de HU.
Een interessante minor
In haar eerste jaar haalde ze veertig studiepunten. Eigenlijk te weinig om de studie te mogen vervolgen maar voor Rachèl is een uitzondering gemaakt. Ondertussen heeft ze haar propedeuse gehaald en zit ze op vijftien punten van het tweede jaar. Om dan het derde jaar in te gaan is niet te doen, daarom doet ze het tweede jaar nog een keer over.
‘Ik had ook een beetje peper in mijn reet nodig’, zegt ze. ‘Ik stelde steeds meer uit. Ik had er geen zin in en vond het niet leuk, dus deed ik niets. Dit jaar wil ik de rest van mijn punten uit jaar twee halen en doe ik tegelijkertijd een minor. Ik kwam de minor Introductie Basisonderwijs tegen en dat sprak me meteen aan. Ik heb altijd al voor de klas willen staan. De minor is geweldig. Er ligt veel op mijn bord en ik weet niet of ik het allemaal zal halen maar ik ga het wel proberen.’
De juiste mensen op het juiste moment
Ze vindt ondersteuning bij haar leerteam, waar iedereen een beetje achterloopt. ‘Het is heel fijn om het samen niet te halen. Iedereen begrijpt dat je je soms een paar weken fucking kut voelt’, vertelt Rachèl. Er is ruimte om te praten over persoonlijke omstandigheden. Over waarom dingen niet lukken en hoe je jezelf kunt motiveren om van de bank te komen. ‘Je hebt niet het gevoel dat je de rest van de groep bij moet houden. Bovendien hadden we soms overlap in opdrachten, zo konden we elkaar helpen.’
Deel van dat leerteam was ook een goede coach, die na een half jaar wegging. ‘Daarna kregen we een vervelende leerteamcoach. Ze was niet betrokken en deed haar best niet. Ze vroeg hoe het ging en zei daarop alleen maar “Goed zo”. Dat heb ik haar nog wel teruggegeven en dat heeft ze ook opgepikt. Het was een goed gesprek!’
De toekomst
‘Het is fijn dat het leerteam er is. We komen één keer in de week bij elkaar om doelen te bespreken. Ik vind het chill dat we de tijd nemen voor alles. Wat wel echt een kwestie is, is dat je de juiste persoon aan je gekoppeld krijgt. Als ik jou tijdens die vervelende leerteamcoach had gesproken, was dit gesprek heel anders gelopen. Nu heb ik een goede.’
Het gaat goed met Rachèl. Ze is gemotiveerd en kijkt uit naar de pabo. ‘Onderwijs ligt mij gewoon.’ De tumor is niet meer gegroeid sinds die laatste keer toen ze puber was. Dat is goed nieuws, want hoe langer de tumor stabiel is, hoe groter de kans dat dat zo blijft. Mentaal heeft ze ook een aantal stappen gezet. En afgelopen 2 februari at Rachèl taart met haar moeder. Het was toen tien jaar geleden dat ze de diagnose van kanker kreeg.
Lees meer: Waarom open-ict van de HU kans maakt op een grote prijs.
