Zij wordt momenteel ingewerkt als penningmeester en hij was afgelopen jaar voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond. Beiden zijn ze student aan Hogeschool Utrecht en hebben al de nodige bestuurservaring. Hoe kijkt Joram van Velzen (Vierdejaars Social Work) terug en wat is Linda Huisman (afgestudeerd Built Environment) van plan?
Er zit dit jaar wederom een hbo-’er in jullie bestuur. Toeval of trend?
Linda: ‘Het is voor hbo’ers lastiger dan voor studenten van de universiteit. Ze hebben veel meer lessen en moeten vaak in groepjes werken. Bovendien worden LSVb- leden ingewerkt in april. Dan zitten studenten van de hogeschool nog volop in hun stage of in een lesblok. Lesblokken van de universiteit zijn vaak kleiner dan 30 studiepunten. Als je tien of vijf punten mist, is dat niet zo’n probleem.
Docenten op de het hbo juichen een baantje van twee dagen per week toe. Maar bij een bestuursfunctie stellen ze vragen. Ik werd vaak bij het koffiezetapparaat gevraagd: “En? Ben je al afgestudeerd?” ik werd geacht in hetzelfde tempo door te lopen als de anderen uit mijn jaar.’
Joram: ‘Hbo’ers lopen vaak maar een half jaar uit. Bij studenten van de uni is dat een jaar. Maar het werkt ook als een vicieuze cirkel. Doordat hbo’ers minder studiegenoten een bestuursfunctie zien doen, komen ze zelf minder snel op het idee.’
Kunnen mbo’ers trouwens ook lid worden?
J: ‘Zij hebben hun eigen vakbond, dat is historisch zo gegroeid. JOB MBO vertegenwoordigt 500.000 mbo-studenten. Ook in Den Haag hebben ze twee aparte afdelingen. Of wij ze moeten uitnodigen om bij ons te komen? Zij kunnen ons er ook bij vragen, toch? Het lijkt me niet handig trouwens. Zij doen nuttig werk, voor de emancipatie van het mbo. En dat is hard nodig want die groep wordt nog te vaak geweigerd.’
L: ‘Dat is aan het veranderen. Ze mogen tegenwoordig vaak lid worden van een sportvereniging en deelnemen aan de UIT.’
Wat is het voordeel van hbo’ers in het bestuur?
J: ‘Het hbo-onderwijs is anders ingericht dan universiteiten. Wij hebben problemen die studenten van de universiteit amper kennen. Denk aan stages. Te weinig vergoeding, te weinig stageplaatsen of discriminatie. Daar is de LSVb ook voor.’
L: ‘Vaak kennen we elkaars woorden niet eens. Zij wisten niet wat een leerteam was. En wij wisten niet dat zij gedurende hun hele studie een career service krijgen, om ze te helpen met een goede sollicitatiebrief en zo.’
Zit er een ook een verschil in mentaliteit tussen hbo’ers of universiteit?
J: ‘Als wij niet willen dat ze ons stereotyperen, moeten we dat andersom ook niet doen. Maar om voor mezelf te spreken: ik nam een berg aan praktijkervaring mee, door al dat stagelopen.’
Joram, waar ben je trots op?
J: ‘Het hele LSVb was dit jaar veel vaker op kantoor te vinden. Er werken hier 27 man en nog zeventig vrijwilligers. Je moet elkaar vaak zien, om plezier in het werk te houden en goed samen te werken. Ik heb me daarvoor ingezet. We gingen een weekend naar Otterlo, we hebben samen gemariokart en Iftar gevierd.’
L: ‘Daardoor voelen we ons verbonden en ontstaan er hechte vriendschappen.’
J: ‘En LSVb-babies!’
L: ‘Vooral vriendschappen.’
J: ‘Ik ben trouwens ook trots op de 120 rechtszaken die we aan het voeren zijn. Twee juridische medewerkers staan studenten bij in hun strijd voor een energietoeslag. Voorgaande jaren deden we doorgaans zo’n twintig zaken, voor studenten die werden uitgebuit door hun huisbaas of door DUO onrechtvaardig werden behandeld. Dit jaar kwamen er honderd bij, vanwege de energietoeslag. Dat is belangrijk. We gaan naar Den Haag om de hele groep studenten te vertegenwoordigen. Maar we steunen ook de 800.000 individuen, als het erop aan komt.’
Joram, zijn er dingen waar je juist teleurgesteld over bent?
J: ‘We hebben een capaciteitsprobleem. Het liefst zou ik elke dag op elke hbo-instelling aanwezig zijn om iedereen aan te horen en te laten zien dat we er zijn. Maar ik doe wat ik kan. Gelukkig hebben we lidbonden, binnenkort ook in Leeuwarden, Eindhoven en Tilburg. Die steunen ons met het werk. In Utrecht hebben we VIDIUS.
Ik had veel ambities toen ik voorzitter werd. Maar Den Haag is traag. Ik heb geen een politicus ontmoet die me de indruk gaf er niks om te geven. Integendeel. Zo iemand als Lisa Westerveld bijvoorbeeld, heeft me geraakt. Ze werkt keihard. Ze gaan allemaal door s ’avonds en in de nacht, merkte ik aan hun mails. Of ik kreeg een appje: “Ik ben nu aan het koken, leg mijn kinderen in bed en reageer daarna op je voorstel”.
Ik merkte dat ik invloed had. Maar dat gaf me ook te denken over alle andere partijen die dus ook heel veel invloed hebben. Je zou er cynisch van worden, want in hoeverre draait de wereld alleen maar om lobbyisten?’
Linda, waar vind jij dat Joram trots op mag zijn?
L: ‘Ik ken de bond sinds ik bij VIDIUS zat, ten tijde van de lockdowns. En ik heb gezien dat de club inderdaad veel hechter is geworden. Bovendien zijn ze goed zichtbaar geweest in de media. Elke keer als Joram op tv was, kreeg ik een appje van mijn moeder.’
J: ‘Ik had nog vaker willen aanschuiven. Vooral Op1 bleek lastig. Dan was Queen Elisabeth plotseling overleden, of minister Dijkgraaf zegde af. Dan was mijn komst op het laatste moment toch niet meer gewenst.’
Accepteren jullie die 1400 euro als troost voor de pechgeneratie?
L: ‘Nee. De protesten zijn weliswaar afgelopen, maar de gesprekken gaan door. De schulden die de pechgeneratie heeft, zijn niet gezond, ook niet voor hun eventuele kinderen straks en uiteindelijk ook niet goed voor de maatschappij. Ik weet het zeker, vroeg of laat zullen ze gecompenseerd worden, al duurt het lang. We werden vier jaar geleden ook keihard uitgelachen toen we opperden om het leenstelsel af te schaffen.’
Hoeveel macht hebben jullie eigenlijk?
J: ‘Ik heb me heel machtig gevoeld toen de basisbeurs terugkwam. Maar heel onmachtig toen er rente op de studieschuld kwam, terwijl de Eerste Kamer altijd had gezegd dat dat niet zou gebeuren. Toen dacht ik: het maakt ze blijkbaar geen reet meer uit. “Een andere politieke wind”, noemen ze dat dan.’
Jullie praten veel over de ellende van de huidige student. Is het studentenleven nog wel leuk?
J: ‘Ja. We maken nog steeds veel plezier. Maar dat het de mooiste tijd van je leven zou zijn is niet waar.’
L: ‘Iedereen heeft steeds meer haast.’
Jullie grootse zorg is huisvesting en geld? Vloeit mentaal welzijn alleen daaruit voort?
L: ‘Die twee raken direct aan hoe toegankelijk het hoger onderwijs is. Als je in de middle of nowhere woont met weinig geld, dan denk je al snel: laat maar. Mijn portefeuille wordt ook medezeggenschap. Op de HU doen we het goed, studenten en medewerkers hebben inspraak. Op andere hogescholen is het soms treurig gesteld. Dan is het ja of nee, op een stuk dat al praktisch af is.’
J: ‘Voor de accreditatie van een opleiding behoort de medezeggenschapsraad een reflectie te schrijven. Vaak is dat niet eens bekend en doet de cvb het zelf!’
Joram, hoe was afgelopen jaar?
J: ‘Te druk, denk ik. En dat is ook mijn eigen schuld. Ik kan lastig mijn grenzen aangeven en heb moeite met prioriteiten te stellen. Ik werkte tachtig uur per week en pakte vaak de laatste trein naar Amersfoort. Gemiddeld twee keer per week sliep ik hier op de bank. Officieel staat er 50 uur voor deze functie. Maar oud-LSVb-leden haalden dat ook niet.’
Hoe reageer jij als iemand je vraagt om niet na 17:00 te bellen of te appen?
J: ‘Dat vind ik heel gezond en ik wou dat ik het kon.’
L: ‘Niemand zou moeten opscheppen over overwerken. Als iemand hier zegt dat hij een dag vrij neemt omarmen we dat alleen maar.’
J: ‘We mogen allemaal zuiniger zijn op onszelf.’
Waarom? Had jij ergens last van?
J: ‘Ik werd minder scherp, zag mijn familie en vrienden minder en kreeg last van migraines, soms wel twee keer per maand. Alles voelde belangrijk en urgent. Ik verheug me op uitslapen straks. En de afwezigheid van de perstelefoon. Maar dat gezegd hebbende: het was het leukste jaar van mijn leven. Vooral vanwege het avontuur.’
L: ‘Ik weet dat mijn vriendschappen komend jaar op een lager pitje komen te staan. Maar veel van mijn vrienden zitten ook in een bestuur, dus ze begrijpen mijn keuze. Ik ga nu twee keer per week naar een concert, vaak in Ekko of dB’s. Vaak alleen, luisteren naar Indigopop of Rock, één drankje en voor middernacht in bed. Maar dat zal toch minder worden, denk ik.’
Hoeveel krijgen jullie ervoor betaald?
J: ‘Het minimumloon, op basis van 40 uur per week.’
Is er nog een bepaald misverstand over de LSVb?
J: ‘Dat we alleen maar protesteren. Dat doen we hooguit 10 procent van de tijd. Voor de rest praten we – en luistert men naar ons.’
L: ‘Veel mensen denken dat we ontzettend activistisch en radicaal zijn. Dat ben ik niet. Ik vind alleen: als je ontevreden bent moet je proberen iets te veranderen. En het werkt bijna altijd als mensen zich daartoe verenigen.’
