Met de verkiezingen voor een deel van de medezeggenschapsorganen in aantocht presenteert Trajectum de Top-10 van de machtigste, meest invloedrijke dan wel bestuurlijk actiefste studenten. De medezeggenschapselite in kaart gebracht.
Om enig zicht te krijgen op de machtsconcentraties raadpleegden we de lidmaatschapslijsten van de gekozen inspraakorganen. Enkele honderden studenten houden zich hier binnen de hogeschool mee bezig. Zij zijn actief in een opleidingscommissie (OC), facultaire medezeggenschapsraad (FMR) en centrale medezeggenschapsraad (CMR). De meesten houden het bij een enkel lidmaatschap, maar de diehards bezetten het pluche in meerdere gremia.
Spelregels
Om tot een zo betrouwbaar mogelijke ranking te komen hanteren we een aantal spelregels. De eerste is: alleen bestuurlijke activiteiten van nu tellen mee. Wie de afgelopen jaren het slof uit de schoenen heeft gelopen als voorzitter van bestuur x maar er zojuist mee is gestopt, vist achter het net. Ook het aanstormend talent dat staat te trappelen om aan te schuiven en zich voor de komende periode kandidaat heeft gesteld valt buiten de boot. Ten tweede ligt de focus op de formele beslissingsstructuur. Dat betekent dat de nadruk ligt op de officiële inspraakorganen van de hogeschool, zoals opleidingscommissies en medezeggenschapsraden. Ten derde kennen we punten toe om de macht dan wel invloed van de bestuurlijke elite vast te kunnen stellen. De te verdienen punten nemen toe naarmate de actieradius en de machtsmiddelen groter zijn.
Hiërarchie
De opleidingscommissie staat in de hiërarchie onderaan. Niet dat de taak van zo’n commissie aan de basis van het onderwijs onbelangrijk is. Integendeel. Maar feit is dat de invloed van een OC zich beperkt tot een enkele opleiding. Deelname aan een gemeenschappelijke opleidingscommissie (GOC), die zich manifesteert op cluster- of instituutsniveau, staat een trede hoger op de ladder. Behalve over een relatief kleine reikwijdte beschikken de (G)OC’s over beperkte zeggenschap. Zij hebben wettelijk slechts het recht om advies te geven op een aantal onderwijszaken. De realiteit is dat de directeur of andere gezagsdragers de aanbevelingen redelijk makkelijk in de wind kunnen slaan.
De medezeggenschapsraden (FMR’s en CMR) beschikken naast hun adviesrecht op een aantal gebieden ook over instemmingsrecht, zoals de begroting en het onderwijs- en examenreglement. Zij moeten voorstellen van directeuren en college van bestuur goedkeuren; anders gaan ze mooi niet door. Reden om deze raden hoger in de rangorde te plaatsen . Daarbij hebben besluiten van de FMR’s een relatief groot bereik: de faculteit. Voor de CMR geldt een invloed voor de gehele hogeschool.
Daarom komen we tot de volgende puntentoekenning:
Lid van de centrale medezeggenschapsraad (CMR): 5 punten
Lid van een facultaire medezeggenschapsraad (FMR): 4 punten
Lid van een gemeenschappelijke opleidingscommissie (GOC): 3 punten
Lid van een opleidingscommissie (OC): 2 punten
Bonussen
Daarnaast zijn bonussen te verdienen. De vergadertijgers kunnen punten op hun conto bijschrijven als zij voorzitter zijn of lid van het dagelijks bestuur van de raden of commissies. Tevens zijn er bonuspunten te winnen voor degenen die bestuurslid zijn van een in studentenkringen relevante organisatie, redacteur van een studentenblad of zich anderszins op een substantiële manier verdienstelijk maken voor de gemeenschap.
Op basis van deze gegevens ontstaat een shortlist, zeg maar de elite van de bestuurlijk actieve studenten aan de HU.
De 10 meest invloedrijke studenten van Hogeschool Utrecht
1
Jessica Bakker
5 Centrale medezeggenschapsraad
4 Raad faculteit Gezondheidszorg
4 Raad faculteit Educatie
1 Bonus: voorzitter faculteitsraad
1 Bonus: voorzitter overleg studieverenigingen (OSHU)
15
2
Paul de Vries
5 Centrale medezeggenschapsraad
4 Raad faculteit Natuur en Techniek
1 Bonus: dagelijks bestuur CMR
1 Bonus: dagelijks bestuur faculteitsraad
1 Bonus: OC Ambassadeur FNT
12
3
Pedro Perdomo
5 Centrale medezeggenschapsraad
4 Raad faculteit Economie en Management
1 Bonus: dagelijks bestuur CMR
1 Bonus: secretaris Utrechtse Studenten voor Beter Onderwijs (USVBO)
11
4
Mark den Broeder
4 Raad faculteit Economie en Management
3 Gemeenschappelijke opleidingscommissie Marketing and Commerce
1 Bonus: voorzitter opleidingscommissie
1 Bonus: OC Ambassadeur FEM
9
Fouad Anaimi
4 Raad faculteit Economie en Management
3 Gemeenschappelijke opleidingscommissie Business Administration
1 Bonus: lid dagelijks bestuur faculteitsraad
1 Bonus: voorzitter opleidingscommissie
9
Cees van Uden
4 Raad faculteit Educatie
3 Gemeenschappelijke opleidingscommissie Archimedes
1 Bonus: voorzitter opleidingscommissie
1 Bonus: secretaris vereniging MUST
9
7
Femke Kessels
5 Centrale medezeggenschapsraad
2 Opleidingcommissie communicatiemanagement
1 Bonus: OC Ambassadeur FCJ
8
Saskia van Duijne
5 Centrale medezeggenschapsraad
2 Opleidingscommissie communicatiemanagement
1 Bonus: voorzitter opleidingscommissie
8
Nina van den Dungen
4 Raad faculteit Communicatie en Journalistiek
2 Opleidingscommissie school voor journalistiek
1 Bonus: vice-voorzitter USF Studentenbelangen
1 Bonus: oprichter/redacteur studentenblad Whiteboard
8
Bart Verweij
4 Raad faculteit Natuur en Techniek
1 Bonus: dagelijks bestuur faculteitsraad
1 Bonus: voorzitter vereniging MUST
1 Bonus: secretaris overleg studieverenigingen (OSHO)
1 Bonus: oprichter/directeur www.sneljeboeken.nl
8
Ervaren medezeggenschapper
Jessica Bakker
Afgestudeerd oefentherapie cesar, eerstejaars leraar gezondheidszorg en welzijn (deeltijd) en leefstijl, arbeid en gezondheid
Wat is het belang van studenten in de medezeggenschapsraad?
‘Studenten ervaren het hoe het er op de opleiding echt aan toegaat. Zij zijn het best in staat om te zeggen wat er goed en slecht gaat. Daarom moeten zij naar voren kunnen brengen wat anders moet en met ideeën komen.’
Is zo’n functie te combineren met twee studies?
‘Wekelijks vergader ik tien uur, bereid ik tien uur voor en ben ik gemiddeld ook minimaal vijf uur bezig voor het OSHU-bestuur. Dan zijn twee opleidingen wel snel te veel. Ik wil alleen van de lerarenopleiding dit jaar mijn propedeuse halen en daarvan volg ik alle lessen. Mijn andere studie heeft geen prioriteit, die doe ik er extra bij.’
Waarom MUST?
‘Ik heb me bij MUST aangesloten omdat ik er mensen ken en vanwege het feit dat MUST al langer bestaat en een netwerk binnen de hogeschool heeft. Door mij er bij aan te sluiten heb ik veel kunnen leren en die kennis kan ik nu als ervaren medezeggenschapper overdragen. De kracht van MUST is de continuïteit en daarbij groeit de kennis over medezeggenschap en inhoud alsmaar.’
Speerpunten?
‘De kwaliteit van docenten moet omhoog en meer aansluiten bij het werkveld. Docenten dienen te weten waarover ze het hebben en dat op een motiverende manier kunnen overbrengen. Zodat je als student geïnspireerd raakt en meer wil doen dan van je gevraagd wordt. Daarnaast vind ik internationalisering en flexibilisering van het onderwijs belangrijk.’
Successen?
‘De raad van de faculteit Gezondheidszorg heeft ervoor gezorgd dat de PEP-kuur voor buitenlandse stages vergoed wordt. Dit is een soort morning afterpil tegen aids voor studenten die te maken krijgen met bebloede naalden en dergelijke. Verder hebben wij als fractie MUST in de centrale medezeggensschapsraad er mede voor gezorgd dat er een project flexibilisering is gestart. Daarin wordt onder andere bekeken of onderwijseenheden op elkaar kunnen worden afgestemd zodat het mogelijk is om vakken bij andere faculteiten te volgen.’
Toekomst?
‘Ik zie mijzelf wel in het bestuur van een middelbare school of een hogeschool terecht komen. Ik vind dat schoolbesturen moeten weten wat studenten en personeel bezig houdt. Daarom ben ik de lerarenopleiding gaan doen. Ik wil eerst de didactische vaardigheden beheersen voordat ik leiding kan geven.’
Eigen mening
Paul de Vries
Zesdejaars elektrotechniek
Waarom is medezeggenschap belangrijk?
‘Voor studenten is het een goede manier om zich te ontwikkelen. Maar het is zeker ook van belang voor de instelling. Als studenten hun mening geven over wat wel werkt en wat niet, dan kan dat tot verbeteringen leiden. Maar met alleen inspraak voor studenten red je het niet. Wij moeten samen met de docenten en ander personeel optrekken.’
Tijd over voor je studie?
‘Ik besteed twee tot 2,5 dagen per week aan medezeggenschap. Het is te combineren met mijn studie, maar het leidt wel tot vertraging. Zeker als je er nog andere bestuurstaken bij doet.’
Waarom MUST?
‘Omdat daar mensen met kennis, ervaring en een netwerk zitten. Ook vind ik belangrijk dat je je eigen mening kan behouden. Het is mogelijk om af te wijken van het fractiestandpunt. Onze fractie in de CMR was bijvoorbeeld verdeeld over de nota flexibilisering. Niet over de doelen maar over de manier om die te bereiken. Drie van ons stemden voor en twee tegen.’
Speerpunten?
‘Behalve de flexibilisering vind ik de medezeggenschap zelf belangrijk. Het is goed om in een open sfeer te praten over zaken die met de hogeschool te maken hebben. Een voorbeeld bij de faculteit Natuur en Techniek is het overleg van de faculteitsraad met de opleidingscommissies. Dat is hartstikke goed.’
Successen?
‘Een heleboel. Maar vaak zijn het langlopende processen. Je ziet dat er steeds meer input vanuit de medezeggenschap wordt meegenomen in de officiële beleidsstukken.’
Toekomst?
‘Ik wil een technisch-inhoudelijke functie waarbij ik een team aanstuur, bijvoorbeeld bij een afdeling research and development. Daar komt meer bij kijken dan wat ik tijdens mijn studie elektrotechniek krijg. Daar leer je niet om met mensen om te gaan; dat pik ik wel op uit mijn werk voor de medezeggenschapsraden. Daar krijg je inzicht in welke belangen er spelen en hoe je jouw belang over het voetlicht kunt brengen om dingen te veranderen.’
Internationaal perspectief
Pedro (Paolo) Perdomo
Vierdejaar international business and management studies
Wat is het belang van studenten in de medezeggenschapsraad?
‘Het perspectief van de studenten binnen de hogeschool en de opleidingen moet gehoord worden. Bij beleidsplannen en vernieuwingen, zoals internationalisering en onderwijsinnovatie, moeten de studenten een rol spelen. Want zij ervaren zelf hoe het er aan toe gaat en kunnen verbeterpunten aangeven. Als er iets mis is kunnen zij het aankaarten en samen met het management naar oplossingen zoeken.’
Tijd over voor je studie?
‘Woensdag is mijn vergaderdag; dus dan mis ik de colleges. De dinsdag ervoor heb ik overleg met mijn fractiegenoten en maken we eventueel notities. En dan moet ik nog stukken lezen en aanwezig zijn op borrels en dergelijke. Het is moeilijk te combineren met de studie, maar dat moet je er voor over hebben.’
Waarom ben je uit MUST gestapt en USVBO gestart?
‘Toen ik voor MUST in de centrale medezeggenschapsraad zat was er geen concurrentie; het was een soort eenpartijstysteem. Ik ben een concurrerende partij begonnen zodat er competitie ontstaat. Dat is democratischer. Er zijn verschillende meningen en manieren om doelen te bereiken. Ik opereer bijvoorbeeld down-up, terwijl andere fracties – ik noem geen namen – meer een top-down benadering hebben. Zij proberen eerst het hoogste management aan hun kant te krijgen en daarna pas de anderen.’
Speerpunten?
‘Ik probeer meer levendigheid in de faculteiten te krijgen door debatten te organiseren over zaken die spelen. Verder zet ik me in voor internationalisering en ben ik bezig met het opzetten van een community voor Engelstalige studenten. Ik vind dat studenten meer vanuit international perspectief moeten denken.’
Successen?
‘Op het gebied van internationalisering is het gelukt om onze punten in het beleidsplan te krijgen. Het idee van een buddy voor buitenlandse studenten is door de beleidsmedewerker overgenomen. Dit houdt in dat internationale studenten een maatje toegewezen krijgen die hen begeleidt tijdens de studie en buiten de studie.’
Toekomst?
‘Ik ambieer een functie in de politiek, in een gemeenteraad of Provinciale Staten. Ik ben daar nu nog niet zo actief mee bezig omdat ik me honderd procent focus op medezeggenschap en studie. Ik ben lid van het CDA en zit in de werkgroep onderwijs en cultuur van de Utrechtse CDA-jongerenafdeling.’
Andere invalshoek
‘De studenten hebben in de raad een heel goede inbreng’, zegt Maartje Fokkema, voorzitter van de raad van de faculteit Natuur en Techniek. ‘Ze hebben vaak een invalshoek die anders is dan de medewerkers.’
De studenten zijn goed geïnformeerd omdat ze naast de faculteitsraad deelnemen aan andere commissies en werkgroepen. Zo wist een van hen in een vroeg stadium te vertellen dat er flexplekken zouden komen in het nieuwe gebouw aan de Oudenoord 700.
De aanwezigheid van studenten bij vergaderingen was vorig jaar problematisch, vertelt Fokkema. Ze lieten het regelmatig afweten. Maar dat is nu opgelost. ‘Degenen die wel komen zijn daar dan heel kritisch over.’ De meesten zijn lid van de fractie MUST en dat zorgt voor een gestructureerde deelname. Fokkema: ‘Ze geven informatie aan elkaar zodat ze weten wat er speelt en heeft gespeeld. En ze krijgen trainingen. MUST speelt bij de borging van kennis een grote rol.’
Studentenpartijen
De hogeschool telt naast de individuele kandidaten twee studentenpartijen die zich bezig houden met medezeggenschap. De oudste is MUST (Medezeggenschap Utrechtse Studenten) en recentelijk is daar de USVBO (Utrechtse Studenten voor Beter Onderwijs) bij gekomen.
Beide partijen lanceren tijdens de verkiezingen lijsten met kandidaten die dingen naar zetels in de verschillende medezeggenschapsraden en opleidingscommissies. Daarnaast bestaan de verenigingen MUST en USVBO die de fracties ondersteunen.
MUST werd vijf jaar geleden opgericht door een groep studenten die met lede ogen constateerde dat de studentzetels in de centrale medezeggenschapsraad (CMR) door gebrek aan belangstelling niet allemaal werden bezet. MUST wist de animo voor actieve deelname aan medezeggenschap behoorlijk op te krikken. Een aantal jaren lang domineerde de fractie de studentgeleding in de CMR en wist ook flink wat plekken te bemachtigen in de faculteitsraden en opleidingscommissies.
In 2006 stond een nieuwe studentenpartij op: Eureka. Die startte met een zetel bij de raad van de faculteit Educatie en daarna een in de CMR. Maar aan de opmars van het zeer kritische Eureka kwam snel een einde. Oprichter Wietse Zuyderwijk stopte vanwege een negatief bindend studieadvies met de studie en zijn opvolgers bezochten zelden de vergaderingen.
In de tussentijd meldde zich weer een nieuwe partij: USVBO. Oprichter is Paolo (of Pedro) Perdomo. Hij sloot zich eerder aan bij MUST maar stapte uit de CMR-fractie en splitste zich af. En niet zonder succes.
Bij de vorige verkiezingen in 2007 heeft zich binnen de CMR en sommige faculteitsraden een politieke aardverschuiving voorgedaan. De hegemonie van MUST is doorbroken: zij kelderde van negen naar vijf zetels. Nieuwkomer USVBO nam vier plaatsen voor zijn rekening. De plek van Eureka is overigens later overgenomen door MUST. MUST bleef in de CMR en de meeste faculteitsraden de grootste partij, maar moet concurrent USVBO naast zich dulden.
Aanstormend talent
De tweedejaars studenten farmakunde Saja Moussa en Nora Nakhkhali wilden iets betekenen voor de hogeschool. Dus stelden zij zich voor de komende verkiezingen kandidaat voor de opleidingscommissie, de raad van de faculteit Gezondheidskunde en de centrale medezeggenschapsraad (CMR). ‘We proberen het bij alle drie en wellicht worden we er in een gekozen’, verklaart Moussa.
Omdat zich voor de faculteitsraad niet meer kandidaten aandienden dan er zetels beschikbaar zijn, krijgt het tweetal automatisch – dus zonder verkiezingen – een plek toebedeeld. Maar om dan ook nog in zowel de opleidingscommissie en de CMR plaats te nemen, is misschien wat te veel van het goede. Zo realiseerden ze zich later. Daarom gaan ze campagne voeren om in de opleidingcommissie gekozen te worden.
