Sensorredacteur Marloes Hamelink besloot na haar opleiding journalistiek een academische uitdaging aan te gaan: de master Culturele Antropologie.
Is dit het nou? Ben ik nu klaar voor het werkleven en heb ik voldoende kennis opgedaan om een carrière op te bouwen? Deze vragen bleven na mijn studie Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht door mijn hoofd spoken. Ik vond de studie vier jaar lang interessant en heb nooit over mijn carrière getwijfeld, maar toen ik eenmaal klaar was vond ik het erg jammer dat mijn studietijd erop zat. Er was nog zoveel te leren en ik voelde me nog totaal niet uitgedaagd in mijn studie, ik had het idee dat ik meer kon.
Na ruim een jaar reizen, werken, wikken en wegen, is mijn keuze gevallen op de master Culturele Antropologie. Antropologie is een studie naar culturele diversiteit en de relaties en verhoudingen binnen en tussen groepen. Mijn reislust en het verlangen meer te weten te komen over de culturele achtergrond van verschillende mensen waren mijn grootste persoonlijke motivatie. Daarnaast vind ik dat er binnen de journalistiek veel te weinig gebruik wordt gemaakt van dergelijke kennis. Aan de Universiteit van Utrecht kan een hbo-student de master volgen na een pre-masterjaar. Het niveau was meteen een stuk hoger dan bij journalistiek, maar met een beetje inzet vond ik het goed te doen.
Motivatie
De motivatie van de groep premasters van Culturele Antropologie was ongelofelijk. Voor de tentamens discussieerden we over literatuur en tijdens presentaties zorgden kleding, eten, drinken en muziek voor de juiste ambiance. Sommige thema’s gingen zelfs tot in de kroeg mee als gespreksonderwerp. Iedereen uit deze groep had bewust gekozen om na haar bachelor nog een vervolgstudie te doen. Deze studie heeft geen bijzonder goede carrièreperspectieven en is bovendien niet noodzakelijk als je al een diploma hebt. Wij zaten daar dus niet puur voor het papiertje, maar waren oprecht geïnteresseerd in het vak. De inzet van de hele groep werkte ontzettend motiverend.
Het grootste verschil tussen mijn hbo-opleiding en de universitaire opleiding is het niveau. Bij Culturele Antropologie wordt verwacht dat je kritisch naar de literatuur kijkt. Hoewel van een journalist wordt verwacht dat ze kritisch is, mag een student Journalistiek de literatuur en colleges klakkeloos aannemen. Deze manier van denken op de Universiteit vind ik ontzettend interessant. Daarnaast heb ik zeker profijt van het feit dat ik eerst een hbo-opleiding heb gevolgd. Mijn bachelor was veel meer praktijkgericht, waardoor ik heb leren aanpakken en doelgericht werken. Hoe interessant het ook is, met alleen analyseren en discussiëren kom je er – behalve op de universiteit – meestal ook niet.
Combineren
De combinatie van een hbo- en een universitaire opleiding vind ik erg interessant, omdat deze ervoor zorgt dat je kritisch leert denken en daarnaast praktijkgericht bezig kunt zijn. Eigenlijk zou iedere student aan de universiteit minstens een minor op het hbo moeten volgen en omgekeerd. Mij heeft het in ieder geval veel opgeleverd. Ik vind dat mijn disciplines onterecht mijlenver van elkaar afliggen. De sterke kant van een journalist is dat zij haar nieuws in een korte tijd aan een breed publiek kan presenteren. Haar zwakke punt is dat er niet altijd tijd is de informatie uitgebreid te controleren en alle aspecten ervan te achterhalen. Daarnaast heeft een medium meestal ook slechts de ruimte om een verhaal kort en bondig te vertellen, in plaats van uitgebreid verschillende visies te belichten.
Antropologie staat in dit opzicht lijnrecht tegenover journalistiek. De sterke kant van een antropoloog is dat zij een genuanceerd beeld van een situatie kan schetsen, waarbij ze vooroordelen en stereotypen hooguit als uitgangspunt neemt om ze te onderzoeken. Haar zwakke punt is dat het beeld vaak zo genuanceerd geschetst wordt, dat er – in tegenstelling tot in de journalistiek – geen eenduidig beeld gevormd wordt en het soms vaag blijkt. Dit kan een van de redenen zijn dat antropologen maar zelden een breed publiek bereiken.
Baat
Het liefst wil ik met een combinatie van beide studies verder gaan in mijn carrière. Voor mijn gevoel kunnen verschillende media zeker baat hebben bij de kennis van een antropoloog, en antropologen kunnen zich beter leren profileren. Op dit moment ben ik bezig met mijn master, waarin ik zelf mijn disciplines combineer. Ik zit nu voor bijna vier maanden in Mauritius, waar ik onderzoek doe naar de invloed van internationale televisie op het verlangen van jongeren in Mauritius om te migreren. De hoeveelheid mensen die wil migreren vanuit dit prachtige eiland is onvoorstelbaar. Mijn onderzoek bestaat vooral uit participerende observatie, waarbij ik door deel te nemen aan zoveel mogelijk verschillende activiteiten mijn onderzoeksgroep kan bestuderen. Daarnaast heb ik interviews om dieper op het thema in te kunnen gaan. Mijn kwaliteiten als journalist komen hierbij ook goed van pas. Voor mij zijn mijn studies een ideale combinatie.
