Achtergrond

Wie doet het licht uit?

Het is zeven uur ‘s avonds, het gebouw van de faculteit Economie en Management (FEM) ligt er verlaten bij. Er loopt nog een enkele student rond. Het is tijd voor de afsluiters om hun dagelijkse rondes door het gebouw te lopen, op zoek naar open ramen, brandende lichten en onafgesloten deuren.
Ferdinand Elkandoussi heeft dienst. ‘Docenten doen hun lichten meestal netjes uit.’ Vandaag zijn drie docenten het vergeten. In de computerlokalen voor studenten branden alle lichten nog. Overal staan de computers aan. Die worden om 22.30 uur, als Ferdinand Elkandoussi het gebouw echt afsluit, centraal uitgeschakeld. Van screensavers lijken ze niet gehoord te hebben; alle monitoren tonen tot die tijd vrolijk hun startpagina.

 
De FEM heeft als eerste faculteit de centrale uitschakeling van de computers ingevoerd. Deze maatregel sluit aan bij bij hogeschoolmilieubeleid. Dat beleid wordt gecontroleerd en deels gemaakt door het arbo- en milieuteam. Jacques van Nederpelt is verantwoordelijk voor het milieudeel en is goed op de hoogte. ‘Toen de centrale uitschakeling van de computers op de FEM gerealiseerd werd, zag ik meteen een duidelijke daling van het energieverbruik.’ Van Nederpelt houdt alles in de gaten en geeft milieuadviezen aan de faculteiten. Ook worden op elke faculteit arbo- en milieucommissies opgezet om het beleid uit te voeren.

Verlichting zorgt op de HU voor zestig procent van het energieverbruik. Van Nederpelt schat dat dit in 2006 voor de hele hogeschool de zuivere stroomlevering 538.820 euro kost. Bij de FEM zijn ze zich bewust van de dure verlichting. Facilitair medewerker Leo Grootveld vertelt dat er over een periode van drie jaar in alle lokalen aanwezigheidsdetectie bevestigd zal worden, waardoor de lampen doven wanneer er vijftien minuten niks gebeurt. Andere vormen van besparing zijn het installeren van ledlampjes in de nooduitgangborden, die verbruiken 1 watt per uur in plaats van de 40 watt. Ook flatscreens zijn energiezuinig en doseerknoppen houden het waterverbruik op peil.

Het verschilt per faculteit wat voor milieumaatregelen er zijn. Een rondje langs de faculteiten leert dat flatscreens hot zijn, doseerknoppen niet en ledlampjes in nooduitgangborden veel te duur (zie kader, red.).  De faculteit Maatschappij en Recht (FMR) was jarenlang het zuinigst, maar dit jaar streeft de FEM haar voorbij dankzij de diverse groene maatregelen.
Groene maatregelen nemen is vaak duur. De aanpassingen die nodig zijn om een faculteit milieuvriendelijker te maken, worden vaak pas na lange tijd terugverdiend. Leo Grootveld van de FEM ziet dit probleem terug bij de doseerknoppen op de wc’s. ‘De  spoelbak zit in de muur gebouwd. Als we een doseerknop willen aanbrengen, zal dat pas gebeuren als de complete wc vervangen wordt.'
Goedkoper is het om in nieuwbouw milieuvriendelijke maatregelen te treffen. Boudewijn Westland van de faculteit Educatie vertelt: ‘De vuistregel is dat een milieumaatregel na zeven jaar terugverdiend moet zijn. Dat is makkelijker te verwezenlijken in de nieuwbouw omdat je er daar vanaf het begin van de bouw rekening mee kan houden.’ Dat is te zien ook; het nieuwe gebouw van de FE dat momenteel op De Uithof verrijst, krijgt ledlampjes in de nooduitgangborden, aanwezigheidsdetectie, flatscreens, doseerknoppen op de toiletten en een daglichtafhankelijke regeling.  Overal gaan de lampen aan de raamkant zachter branden als er meer daglicht is. En er is meer: In de gangen komen spaarlampen. Ook wordt het vet van het afvalwater gescheiden, iets dat eigenlijk verplicht is maar niet vaak gebeurd. Ook op de FMR is te zien dat nieuwbouw milieumaatregelen stimuleert; in het nieuw aangebouwde deel zijn aanwezigheidsdetectie en ledlampjes geïnstalleerd.
Zo bezien moeten alle faculteiten maar opnieuw gaan bouwen, maar de vraag is of het milieu daar op zit te wachten…

Het is half 8 ’s avonds, de ronde van Ferdinand Elkandoussi zit erop. Alle deuren zijn dicht, waar mogelijk zijn de lichten uit en de computers wachten geduldig tot het half elf is. Over anderhalf uur mag Ferdinand Elkandoussi weer op pad. ‘En dan ga ik als uitsmijter fungeren, ik geef de studenten tot negen uur de tijd om in de studielokalen te werken, daarna doe ik ook daar het licht uit.’
Inge Razenberg