De aanhoudende slechte scores van de HU in de Keuzegids en Elsevier leiden niet tot een aanpassing van het beleid. Ook komt er geen onderzoek naar de onderliggende redenen van de ontevredenheid van studenten. Dat zegt collegevoorzitter Jan Bogerd in een interview met Trajectum. En ter afsluiting: wat vindt de Keuzegids nou echt van de HU?
‘Het doet pijn.’ Collegevoorzitter Bogerd steekt niet onder stoelen of banken dat de treurige uitkomst van de rankings hem raakt. Deze week werd bekend dat de hogeschool zowel in de Keuzegids Hbo 2019 als Elsevier Weekblad als laatste eindigt. ‘En het doet absoluut geen recht aan de kwaliteit van het onderwijs aan de hogeschool’, benadrukt hij.
Dat de HU de slechtste hogeschool van Nederland zou zijn, zoals sommige media schrijven, is ‘grote flauwekul’, stelt hij. Want wie de cijfers van de Nationale Studentenenquête goed analyseert, ziet dat de studenten de HU gemiddeld een 7,1 geven, een ruime voldoende. Bogerd: ‘Dat andere hogescholen nog hoger scoren, is een compliment over de kwaliteit van het hoger beroepsonderwijs in Nederland. Daar mogen we trots op zijn.’
Dat de HU de slechtste hogeschool van Nederland zou zijn, is ‘grote flauwekul’
Blijft staan dat studenten de HU de laatste jaren aanhoudend slecht waarderen en zowel de Keuzegids als Elsevier de HU als hekkensluiter bestempelen. Hoe heeft dat kunnen gebeuren?
‘We zijn een organisatie waar veel veranderingen plaatsvinden. Dat doen wij omdat we de ontwikkelingen van de buitenwereld willen bijhouden. Daar zijn we ambitieus in: dat betekent dat het tempo van organisatieontwikkeling en onderwijsinnovatie hier hoger ligt dan bij andere organisaties. Als je inzoomt op de scores per opleiding of instituut zie je dat bij de aanvang van de vernieuwingen de tevredenheid van studenten daalt. Routines verdwijnen, er ontstaat ongemak en soms wat weerstand. Het is even zoeken. Een paar jaar later stijgt de tevredenheid weer.’
Keuzegids-hoofdredacteur Frank Steenkamp zegt in het AD Utrecht dat de daling van de HU naar de onderste plaats geen incident is maar ‘iets structureels’. De HU blinkt volgens hem niet uit in een open cultuur. Zijn conclusie: daardoor ontbreekt het aan reflectie op de inhoud van de opleidingen. Mag ik een reactie?
Bogerd is zichtbaar geïrriteerd over deze uitspraken. ‘Zeker. De Keuzegids is bedoeld om aspirant-studenten te helpen een opleiding te kiezen en is helemaal niet bedoeld om de kwaliteit van het onderwijs te beoordelen. Dat gebeurt door de deskundigen tijdens de accreditaties. De opmerkingen van de heer Steenkamp zijn volstrekt onjuist en buiten de orde.’
Het is dus niet zo dat er aan de HU een gesloten cultuur heerst waar geen ruimte is om te reflecteren?
Fel: ‘Ik herken dat totaal niet. Sterker nog: ik denk dat wij een van de hogescholen zijn met de best ontwikkelde medezeggenschap van Nederland. Er is niet één hogeschool waar zoveel medezeggenschappers actief zijn. Wij voeren een open debat hier in huis, ook over zaken die ongemakkelijk zijn. Wat een geklets over die gesloten cultuur. Ik vind dat hij zich als professional ongepast gedraagt.’
‘We blijven doorgaan op de weg die we hebben ingezet’
Vorig jaar plaatste de Keuzegids de HU op de op-een-na-laatste plaats en Elsevier op de laatste. Toen zei je dat het college van bestuur vasthoudt aan de ingezette koers op de gebieden onderwijsinnovatie, herhuisvesting en organisatieontwikkeling. Is het huidige resultaat reden voor het college om zich meer achter de oren te krabben?
Resoluut: ‘Nee, we blijven doorgaan op de weg die we hebben ingezet. We investeren in professionalisering van docenten en in meer docenten voor de klas. Dat gaat zijn vruchten afwerpen, dat zien we. En we gaan fors inzetten op communityvorming, onderwijsinnovatie en digitalisering van het onderwijs. Die lijn blijven we doortrekken.’
In 2010/11 waren de lage scores aanleiding om een commissie in te stellen die het onderwijs en bestuurscultuur van de HU tegen het licht hield. Is het nu niet tijd om opnieuw onderzoek te doen naar de achterliggende redenen van de ontevredenheid onder studenten?
‘Daar hebben we totaal geen behoefte aan. We weten heel goed hoe de opleidingen er voorstaan. We spreken intensief met het management over de plannen tot verbetering en ontwikkeling van het onderwijs. Daar hebben we alle vertrouwen in. Er is geen reden voor drastische maatregelen. We blijven koersvast.’
De ‘eeuwige’ nummer 1 Avans Hogeschool krijgt lof voor de kleinschaligheid van de instituten en het laag in de organisatie leggen van zeggenschap. De HU heeft deze organisatiefilosofie ook omarmd en ingevoerd. Daar werkt het dus en hier nog niet?
‘Nog niet voldoende. Die kenmerken zien we terugkomen bij juist die opleidingen die het predicaat Topopleidingen krijgen van de keuzegids: Mondzorgkunde, Medische Hulpverlening en Fysiotherapie. Maar we zien ook dat elders nog wat stappen te zetten zijn. De ruimte is er: de organisatie is verplat en er komt steeds meer ruimte voor docententeams. Ik heb er alle vertrouwen in dat het goed komt.’
De Keuzegids over de HU
In het AD staat de HU genoemd als ‘slechtste hbo van Nederland’ en wordt de hoofdredacteur van de Keuzegids geciteerd over de HU. Die heeft daarop een aantal stevige uitspraken gedaan, onder andere over de cultuur binnen de hogeschool. Daarop meldt de Keuzegids op haar eigen site nu het volgende:
” Op 4 oktober stond in het AD een bericht over de HU als ‘slechtste hbo van Nederland’. Hierin staan een aantal uitspraken die niet de mening weergeven van onze gidsredactie. Voor de duidelijkheid melden wij hier wat de Keuzegids wél vindt van de HU.
Voorop staan deze feiten uit de Keuzegids:
-De HU scoort dit jaar het laagst in onze ranglijst van 12 grote hogescholen
-Deze ranglijst is gebaseerd op vergelijking van studiesucces, aantal contacturen, studenttevredenheid en expertoordelen (van de NVAO). Dit zijn feitelijke gegevens, waar wij volledig achter staan.
-De score van de HU is 53 punten op een schaal van 20 tot 100, waarbij 60 punten als ‘gemiddeld’ geldt. Deze score noemen wij ‘matig’
Wat klopt er niet?
Wij vergelijken op basis van zorgvuldig gekozen criteria. En we geven aan wie daarop sterker en zwakker scoort. Maar wij zijn geen onderwijsinspectie en hebben geen harde normen om te oordelen. Wij nemen dus afstand van de uitspraak ‘de slechtste van Nederland’.
Ook mag een score van 53 punten niet gelezen worden als een rapportcijfer 5,3. Dat laatste geldt in Nederland als ‘onvoldoende’. Terwijl 53 alleen ‘lager dan gemiddeld’ is.
Ook enkele detailuitspraken in het AD zijn geen correcte weergave van onze visie op de HU. Het voert te ver om deze hier recht te zetten. Voor wat wij werkelijk over opleidingen te melden hebben, is de Keuzegids zelf de beste bron.
Frank Steenkamp
Hoofdredacteur Keuzegids “
