Nieuws

Discussie in Hogeschoolraad over invoering verplichte ‘Verklaring Omtrent het Gedrag’ (en screening sociale media)

Krijgen milieuactivisten wel een Verklaring Omtrent het Gedrag? - foto Chameleonseye/iStock

De sollicitatiecode van de HU wordt aangescherpt, als het aan het college van bestuur ligt. Nieuwe medewerkers moeten straks een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) kunnen overleggen. Huidig personeel volgt later. En personeel niet in loondienst (PNIL) dient een integriteitsverklaring te ondertekenen. De Hogeschoolraad reageerde verdeeld op het voorstel. Hoe zit het met milieuactivisten die soms hardere acties uitvoeren?

Het college van bestuur vraagt de Hogeschoolraad (HSR) in te stemmen met deze aanpassingen van de sollicitatiecode van de HU. Ook moeten medewerkers in vaste dienst een VOG aanvragen wanneer ze willen doorstromen naar een integriteitsgevoelige functie. Bovendien komen extra screenings voor functies met een hoog integriteitsrisico, zoals directeuren en lectoren. Onder meer de uitingen op sociale media kunnen onderwerp van onderzoek zijn.

Deze maatregelen volgen op de instelling van een integriteitscode met ingang van 10 februari van dit jaar. Geen set van regels waar iedereen aan moet voldoen, maar enkele uitgangspunten zoals betrouwbaarheid en transparantie. Op 8 april vond hierover een debat plaats met Daan Roovers, filosoof en voormalig Denker des Vaderlands.

Op termijn moeten alle medewerkers van de HU een Verklaring Omtrent het Gedrag bezitten. Na invoering van deze wijzigingen in de sollicitatiecode voor nieuwe medewerkers, wil het college van bestuur dat ook de huidige medewerkers een VOG aanvragen. Een aanvraag kan alleen bij screeningsautoriteit Justis. Een VOG is nu al wettelijk verplicht voor functies als onderwijzer, taxichauffeur en in de kinderopvang.

Strafbare feiten

Bij de beoordeling of een verklaring wordt afgegeven, bekijkt Justis of de persoon strafbare feiten heeft gepleegd die een risico vormen voor een bepaalde functie. Sommige gepleegde misdrijven leiden tot uitsluiting van een baan, andere niet. Een snelheidsovertreding kan problematisch zijn voor een taxichauffeur maar niet als iemand baliemedewerker wil worden bij een bank, meldt de website van Justis.  

Met de invoering van de VOG kan de HU tijdens de sollicitatieperiode nagaan of de sollicitant een strafbaar feit heeft gepleegd dat van invloed kan zijn op de functie. ‘Mocht dat het geval zijn, kan de HU tijdig besluiten geen dienstverband aan te gaan’, staat in de toelichting van het college. ‘Met de nadruk op kan’, nuanceerde collegelid Tineke Zweed woensdagmiddag tijdens een eerste bespreking met de Hogeschoolraad. Een veroordeling leidt dus niet per definitie tot een afwijzing van de betrekking.

Binnen de HSR werd verschillend gereageerd op de aanscherping van de sollicitatiecode. Een van de raadsleden haalde het voorbeeld aan van ervaringsdeskundigen bij Social Work. Die kunnen drugsverslaafd zijn geweest en wellicht eerder veroordeeld voor diefstal. Kunnen zij straks wel aangenomen worden? En hoe zit het met mensen die opkomen voor de lhbti-gemeenschap? In sommige dictatoriale landen worden zij opgepakt. En wat te denken van milieuactivisten die soms hardere acties uitvoeren?

Vrijheid van meningsuiting

Andere raadsleden betoonden zich tevreden met de mogelijke invoering van de VOG. ‘Dit leidt tot goede gesprekken over integriteit en het bevordert de transparantie binnen de hogeschool. Daarbij zijn er veel hogescholen die al zo’n verklaring van hun medewerkers verlangen.’ Een ander raadslid bleek het gewend te zijn om met een VOG om te gaan, omdat het in delen van het onderwijs al wordt gebruikt, ook voor stagiaires.

Lange tijd werd stilgestaan bij het screenen van uitingen op sociale media voor medewerkers met functies met een hoog veiligheidsrisico. Volgens collegelid Zweed is het toegestaan om openbare bronnen te raadplegen bij het onderzoek. Maar van diverse kanten werd de vraag gesteld of zo’n screening niet in strijd is met de vrijheid van meningsuiting. ‘We moeten goed uitzoeken of dit wel kan’, zei HSR-voorzitter Annette Wind.

‘Het is een gevoelige kwestie met verschillende meningen’, concludeerde technisch voorzitter Fred Toppen. De aanpassing van de sollicitatiecode komt binnenkort terug op de agenda.

Ook interessant: Student Celesta blijft, tegen alle adviezen in, stage lopen op Curaçao