HU-student Fenne Esseveld is te zien in een filmpje waarin begrip wordt gevraagd voor jongeren met long covid. Nadat ze begin oktober vorig jaar positief testte, ging zij een week in quarantaine. Daarna pakte ze de draad weer op, maar de klachten kwamen terug. Tot op de dag van vandaag is ze snel moe en kan ze zich niet goed concentreren. ‘Ik kan niet meer ver fietsen of opeens iets gaan drinken met vrienden.’
Sinds twee maanden is de 23-jarige student Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) lid van een besloten Facebookgroep met lotgenoten; jongeren die kampen met long covid. ‘Het is een grote steun om erachter te komen dat er meer jongeren zijn die door corona langdurige klachten hebben. Mentaal deed dat mij goed. Via die Facebookgroep zijn wij benaderd of wij wilden meewerken aan zo’n filmpje.’ Twintig jonge vrouwen vragen er meer erkenning en onderzoek naar long covid.
Fenne testte eind oktober vorig jaar positief op corona. Haar klachten waren hoofdpijn, benauwdheid en ze was snel moe. Ze stond te hijgen voor het stoplicht als ze een kwartier had gefietst. Omdat ze een bijbaantje had in de kinderopvang besloot ze zich te laten testen. Na de uitslag moest ze samen met twee huisgenoten een week in quarantaine.
‘Op een gegeven moment was de pijn zo erg dat ik nachten niet kon slapen’
Voor zover ze weet heeft ze niemand besmet, vertelt ze. Ook haar ouders niet, waar zij regelmatig op bezoek ging. Ze was voordat ze corona bleek te hebben al een beetje verkouden en dus extra voorzichtig: afstand houden en niet knuffelen. ‘Ik dacht toen: ik ben jong en dat griepje gaat vanzelf wel over.’
Klachten kwamen weer terug
Na de week in afzondering ging het weer goed, vertelt ze. ‘Ik kon weer sporten, drie dagen in de week werken en pakte mijn studie weer op. Maar na een paar weken merkte ik dat sommige klachten weer terugkwamen. Ik kreeg last van benauwdheid en pijn ik mijn nek, tussen de schouderbladen op de borst. Op een gegeven moment was het zo erg dat ik nachten niet kon slapen. Toen besloot ik naar de huisarts te gaan.’
Ze werd doorverwezen naar het ziekenhuis. Een bloedonderzoek en longfoto wezen niet op een of andere aandoening. Ze startte met fysiotherapie en de fysiotherapeut wees haar erop dat de klachten met de coronabesmetting te maken konden hebben. Ze zette het afstuderen een maand stil, stopte met haar werk en woonde een periode bij haar ouders.
Het duurde lang voordat het tot haar doordrong dat ze te maken had met long covid. Esseveld: ‘Ik was iemand die overal spontaan aan meedeed, maar dat gaat nu dus even niet. Het is ingewikkeld om uit te leggen. Ik snap het zelf ook niet helemaal. Dus het is logisch dat andere mensen het ook niet begrijpen. Het komt erop neer dat ik mijn energie heel erg moet verdelen en alles bewust moet inplannen. Ik kan gewoon geen spontane dingen meer doen. Ik kan niet ver fietsen of opeens iets gaan drinken met vrienden.’
Contacten verwateren
Haar directe omgeving reageert lief een aardig. ‘Maar ik merk wel dat ik vrienden veel minder zie en dat sommige contacten verwateren’, zegt ze. ‘Ik heb echt de beste ouders ooit. Ze werken allebei in de medische wereld en begrijpen het allemaal goed. Ze rijden me rond als mijn persoonlijke chauffeurs. Het is lastig dat er zo weinig over bekend is over long covid. Ik ben uiteindelijk van huisarts gewisseld omdat hij bleef zeggen dat mijn klachten niet door corona kwamen.’
Op de reacties van docenten op haar toestand, heeft ze weinig aan te merken. Ze heeft sowieso weinig contact omdat ze aan het afstuderen is. De vierdejaars heeft een gesprek gehad met een decaan omdat ze studievertraging heeft opgelopen. ‘De keren dat ik docenten sprak waren ze positief. Ik merk wel dat het een studie is die wordt afgebouwd (CMV is opgegaan in de opleiding Social Work) omdat er op wordt aangedrongen dat we alles op tijd afronden. Daar krijgen we ook mails over.’
‘Sommigen schrijven dat het aanstellerij is of dat die klachten niet door corona komen‘
Ze heeft ruim een jaar studieachterstand opgelopen door corona, schat ze. Door de coronamaatregelen lag de sociale en culturele sector voor een groot deel stil en daardoor liep ook de studie moeizaam. Tel daarbij de vertraging op de ziekte zelf. ‘Ik heb al zeven maanden last van deze klachten.’
Schrijven van een scriptie
Inmiddels gaat het een stuk beter maar nog steeds is ze niet zo energiek en spontaan als ze normaal gesproken is. Ze is snel moe en kan zich nog minder dan anders concentreren (zij heeft ADHD). ‘Mijn hoofd wil heel veel, maar dat lukt me niet allemaal.’ Alle energie die ze nu heeft, besteedt ze aan de studie. Het afstudeeronderzoek dat ze samen met een andere student doet, is inmiddels achter de rug. Wat volgt is het schrijven van een scriptie en een presentatie. ‘Want ik wil wel mijn diploma halen.’
Ze gaf interviews met NU.nl en radio NPO1 over haar situatie. ‘Daar heb ik veel reacties op gehad van mensen die ik ken. Ze zeggen dan: Ik wist niet dat het zo erg was of Kan ik je ergens mee helpen? De reacties op internet onder de artikelen zijn ook meestal positief, maar sommigen schrijven dat het aanstellerij is of dat die klachten niet door corona komen. Ik vind het belangrijk dat er meer bekendheid komt over long covid. Vooral jonge mensen denken dat het een griepje is dat wel weer over gaat. Dat dacht ik zelf eerst ook. Helaas is dat bij mij en veel anderen niet het geval.’
Ook interessant: ‘Wij gaan de hele verpakkingsindustrie op z’n kop zetten’
